Obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego zawsze powstaje równocześnie z długiem celnym.
Sprawę, o której mowa, rozpoznawał Naczelny Sąd Administracyjny na skutek skargi spółki z o.o. "Polparty" w S. na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł w przedmiocie wysokości cła.
Z ustaleń poczynionych w tej sprawie na szczególną uwagę zasługują następujące okoliczności:
Decyzją z 5 listopada 1999 r. dyrektor Urzędu Celnego w C. stwierdził powstanie długu celnego w przywozie towaru oraz określił wynikającą z niego kwotę należności. Jednocześnie organ celny obliczył należny podatek od towarów i usług. W części dotyczącej podatku powołał się organ I instancji na przepisy art. 2 ust. 2, art. 11, art. 11a i art. 18 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./.
W uzasadnieniu decyzji dyrektor Urzędu Celnego w C. stwierdził, że 15 października 1990 r. przyjął zgłoszenie celne towarów, stanowiących produkty kompensacyjne powstałe w wyniku poddania procesowi uszlachetniania towarów. Wobec tego, zgodnie z treścią art. 224 Kodeksu celnego, powstał dług celny wobec przywiezionych towarów pochodzących. Datą powstania tego długu była data przyjęcia zgłoszenia celnego produktów kompensacyjnych do wywozu, w tej sprawie - data nadania im przeznaczenia powrotnego wywozu.
Wobec takiego rozstrzygnięcia, spółka "Polparty" wniosła o stwierdzenie nieważności tej decyzji w trybie art. 156 par. 1 pkt 1 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu strona skarżąca podniosła, iż zgodnie z art. 13 ustawy Ordynacja podatkowa, organy celne nie są organami podatkowymi, a zatem nie są uprawnione do wydawania decyzji w przedmiocie obliczania VAT. Stwierdziła również, że podatek od towarów i usług obliczony w decyzji administracyjnej wydanej przez organ celny nie może być dla podatnika podatkiem naliczonym, przez co nie można obniżyć podatku należnego. Ponadto na podstawie art. 247 ustawy Ordynacja podatkowa, decyzje administracyjne wydawane przez organy podatkowe bez podstawy prawnej dotknięte są wadą nieważności.
Zaskarżoną tu decyzją Prezes GUC umorzył postępowanie odwoławcze wskazując na przepis art. 233 par. 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Powołując się na przepis art. 2 par. 4 ustawy Kodeks celny organ II instancji wskazał, że stanowi on podstawę prawną dla określenia w odrębnych przepisach praw i obowiązków organów celnych w zakresie zobowiązań podatkowych powstających w związku z eksportem i importem towarów. Te obowiązki w zakresie VAT określono w ustawie z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 11 ust. 5, organ celny jest obowiązany do poboru podatków należnych z tytułu importu towarów oraz wpłaty kwoty tych podatków na rachunek urzędu skarbowego, właściwego ze względu na siedzibę organu celnego.
Decyzję tę zaskarżyła do Naczelnego Sądu Administracyjnego spółka "Polparty" podnosząc, iż przepis art. 11 ust. 5 ustawy o VAT nie ma tutaj zastosowania, albowiem w niniejszej sprawie "nie było importu".
Rozważania, jakie poczynił w tej materii Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając skargę wniesioną przez spółkę "Polparty" godne są przytoczenia, gdyż stanowiły podstawę do sformułowania poglądu prawnego o treści przytoczonej na wstępie. Są one następujące: