Sygn. akt I SA/Kr 1539/11 | | W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 28 marca 2012r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Paweł Dąbek, Sędziowie: WSA Ewa Michna (spr.), WSA Jarosław Wiśniewski, Protokolant: Iwona Sadowska - Białka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2012r., sprawy ze skargi Rady Miejskiej w Zatorze, na uchwałę Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, z dnia 29 czerwca 2011r. Nr KI-411/290/11, w przedmiocie stwierdzenia nieważności części uchwały Rady Miejskiej w Zatorze, z dnia 24.05.2011r. Nr XI/63/11 w sprawie poboru podatków w drodze inkasa, określenia inkasentów oraz ustalenia stawek wynagrodzenia, za inkaso z tytułu poboru podatków rolnego, od nieruchomości i leśnego., I. uchyla zaskarżoną uchwałę w części dotyczącej stwierdzenia nieważności § 6 Uchwały Nr XI/63/11 Rady Miejskiej w Zatorze z dnia 24 maja 2011r. w zakresie słów : " i obowiązuje od 1 maja 2011 roku" , II. zasądza od Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie na rzecz strony skarżącej koszty postępowania w kwocie 240zł ( dwieście czterdzieści złote).
Uchwałą nr KI-411/290/11 z dnia 29 czerwca 2011r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie stwierdziło nieważność uchwały nr XI/63/11 Rady Miejskiej w Zatorze z dnia 24 maja 2011r. w sprawie poboru podatków w drodze inkasa, określenia inkasentów oraz ustalenia stawek wynagrodzenia za inkaso z tytułu poboru podatku rolnego, od nieruchomości i leśnego - w części dotyczącej § 3 oraz § 6 w zakresie słów: "i obowiązuje od 1 maja 2011r." uchwały.
W uzasadnieniu Kolegium podniosło (w części dotyczącej ww. § 6), że Rada Miejska określając termin wejścia w życie swojej uchwały wskazała, że: "uchwała wchodzi w życie po 14 dniach od ogłoszenia w dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego i obowiązuje od 1 maja 2011r." W ocenie Kolegium, takie brzmienie ww. § 6 zachowywało pozory legalności. Jednakże, dodanie w końcowej części § 6 słów: "obowiązuje od 1 maja 2011r." powodowało, że w istocie, uchwała Rady Miejskiej miała obowiązywać z mocą wsteczną, co sprzeczne było z § 4 i 5 ustawy z dnia 20 lipca 2000r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych aktów prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010r. nr 17, poz. 95) oraz z art.2 Konstytucji RP tj. zasadą niedziałania prawa wstecz (lex retro non agit). W ocenie Kolegium, wprowadzony w art. 5 ww. ustawy wyjątek od zasady niedziałania prawa wstecz, nie miał w tej sprawie miejsca. Uchwała Rady Miejskiej miała bowiem w istocie usankcjonować nieformalny pobór podatków ( data płatności przypadała na dzień 15 maja 2011r.) przez osoby działające jako inkasenci (nowi sołtysi) i być źródłem nawiązania stosunku prawnego pomiędzy inkasentem a gminą. Kolegium nie uznało przy tym za zasadne argumentacji Burmistrza Gminy powołującego się na zwyczaj pobierania w powiecie oświęcimskim podatku przez sołtysów, korzystność takiego rozwiązania dla mieszkańców i jego dopuszczalność (wskazującego również na wyrok Trybunału Konstytucyjnego K 26/99 z dnia 25 września 2000r. ). Zdaniem Kolegium, zwyczaj nie mógł być źródłem prawa, przy czym podatnicy powinni byli stosować się do poprzedniej uchwały (nr VII/46/07 z dnia 24 kwietnia 2007r. wymieniających z imienia i nazwiska osoby inkasentów bez wskazania ich jako sołtysów). Kolegium uzasadniało również, że powołany przez Burmistrza wyrok dotyczył innego stanu faktycznego i prawnego. Skutkiem nowej uchwały było natomiast obowiązywanie w tym samym czasie (od dnia 1 maja 2011r. do dnia 24 maja 2011r.) dwóch regulacji tj. uchwały z 2007r. i uchwały z 2011r.
W skardze pełnomocnik Rady Miejskiej w Zatorze, wnosząc o uchylenie aktu nadzoru Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, zarzucił naruszenie:
- art.171 ust.1 Konstytucji RP, art.5 ust.1 ustawy z dnia 7 października 1992r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. nr 55 poz. 577 ze zm.) w zw. z art. 85 ustawy z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2001r. nr 142 poz.1591 ze zm.) poprzez badanie aktów rady gminy w trybie nadzoru w oparciu o kryterium celowości,