Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Łozowska Sędziowie Sędzia WSA Marta Wojciechowska Sędzia WSA Anna Wójcik (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Zamojska - Jaszczyk po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 27 stycznia 2010 r. sprawy ze skargi J. M. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 25 sierpnia 2009r., nr 40/2009 w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.
Wnioskiem złożonym w dniu 05 listopada 2008r. J. M. (dalej skarżąca) zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Opolu o umorzenie "całego zadłużenia wobec ZUS", powołując jako zasadniczą przyczynę usprawiedliwiającą wniosek fakt wydania przez komornika sądowego postanowienia o umorzeniu prowadzonego wobec niej postępowania egzekucyjnego. W uzasadnieniu przedstawiła okoliczności dotyczące sytuacji życiowej i rodzinnej, jakie doprowadziły do powstania zadłużenia z tytułu składek. W szczególności wynikały one z zawarcia niekorzystnej umowy z firmą "[...] S.A.", konieczności spłaty kredytu bankowego zaciągniętego na rozpoczęcie działalności, zapłaty zaległości podatkowych (około 20.000 zł) i bieżących zobowiązań wobec pracowników, konieczności samodzielnego utrzymania córek w wieku 17 i 14 lat, przy braku świadczeń alimentacyjnych od ojca dzieci z uwagi na jego pobyt w zakładzie karnym. Podała, że od 3 lat utrzymuje siebie i córki z pracy za granicą, gdyż z zarobków w kraju nie byłaby w stanie spłacić jakiegokolwiek zadłużenia.
W ramach postępowania dowodowego przeprowadzonego w związku z powyższym wnioskiem ustalono, że skarżąca istotnie przebywa za granicą, że w 2007 r. nie uzyskała dochodu w Polsce a w latach 2005-2006 uzyskała dochody odpowiednio 16.710,21 zł i 21.536,26 zł, że tytułem kosztów utrzymania dzieci pozostających w kraju z babką B. M. przekazuje kwotę około 1.500,00 zł miesięcznie. Z przedłożonego postanowienia komornika Sądu Rejonowego w Głubczycach z dnia 24.10.2008 r. sygn. akt Km 110/07 wynikało, że postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko skarżącej z wniosku wierzyciela - ZUS Oddział w Opolu Inspektorat w Głubczycach zostało umorzone z uwagi na brak majątku nadającego się do egzekucji. Ustalono również, iż skarżąca nie jest właścicielem ani użytkownikiem nieruchomości na terenie powiatu głubczyckiego.
W zakresie obejmującym żądanie umorzenia należności z tytułu składek finansowanych przez osoby ubezpieczone niebędące płatnikami tych składek decyzją nr 15/2009 z dnia 10 kwietnia 2009r. ZUS Oddział w Opolu umorzył postępowanie na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98 poz. 1071 ze zm.) - [dalej jako: k.p.a.] oraz art. 30 ustawy z dnia 13 .10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11 poz. 74 ze zm.) - dalej jako: [u.s.u.s.] na podstawie art. 30 tej ustawy uznając je za bezprzedmiotowe z uwagi wyłączoną przez art. 30 u.s.u.s. możliwość stosowania ulg w przedmiocie składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek.
Natomiast decyzją z dnia 10 listopada 2009 r. nr UM/3/2009 ZUS Oddział w Opolu odmówił umorzenia należności z tytułu składek w łącznej kwocie 17.069,94 zł, w tym:
-ubezpieczenie społeczne za wyszczególnione w tej decyzji okresy w łącznej kwocie (składki i odsetki) w wysokości 10.812,37 zł,
-ubezpieczenie zdrowotne za określone w decyzji okresy w łącznej kwocie (składki i odsetki) 4.825,21 zł,