[...] października 2005 r. o ujawnienie w rejestrze formy realizacji prawa do rekompensaty za mienie zabużańskie w postaci świadczenia pieniężnego. Zatem, zdaniem organu, postępowanie stało się bezprzedmiotowe.
Od opisanej powyżej decyzji Ministra Skarbu Państwa skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnieśli A. B., E. N., A. R., A. V. i J. V. reprezentowani przez pełnomocnika adw. J. F.
W skardze zarzucili organowi naruszenie:
- art. 105 § 1 kpa w zw. z art. 97 § 1 pkt 4 kpa poprzez błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie art. 105 § 1 kpa przy jednoczesnym błędnym niezastosowaniu art. 97 § 1 pkt 4 kpa;
- art. 7 oraz art. 8 kpa poprzez naruszenie interesu społecznego oraz słusznego interesu skarżących, jak też naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, podczas gdy każdy organ administracji powinien stać na straży tych ogólnych zasad kpa;
- art. 7 ust. 3 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w zw. z art. 19 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w zw. z art. 16 kpa poprzez ich niezastosowanie i bezzasadną odmowę ujawnienia w rejestrze wybranej formy realizacji prawa do rekompensaty sytuacji w której wadliwa decyzja nadzorcza jest nieprawomocna i została zaskarżona do sądu administracyjnego.
Skarżący wnieśli przy tym o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Wojewody [...] z dnia [...] maja 2011 r.
W uzasadnieniu skargi przytoczono argumenty na poparcie w/w zarzutów.
Odpowiadając na skargę, Minister Skarbu Państwa wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Skarga nie jest zasadna.
Organ II instancji rozpoznając odwołanie ma obowiązek uwzględniać aktualny stan faktyczny i prawny zaistniały w sprawie. Jeżeli więc po wydaniu decyzji przez organ
I instancji następuje zmiana stanu prawnego, to organ odwoławczy zobowiązany jest orzekać z uwzględnieniem nowego stanu prawnego, o ile z nowych przepisów nie wynikają inne skutki prawne.
W sytuacji, gdy po wydaniu decyzji pierwszoinstancyjnej, a przed rozpatrzeniem odwołania odpadła podstawa materialnoprawna do wydania decyzji, to obowiązkiem organu odwoławczego jest uchylenie decyzji pierwszoinstancyjnej i umorzenie postępowania pierwszej instancji.
Kwestia umorzenia przez organ odwoławczy postępowania przed organem pierwszej instancji nie została uregulowana w przepisie art. 138 § 1 pkt 2 kpa. W tym zakresie mają zastosowanie przepisy o postępowaniu przed organem pierwszej instancji czyli przepis art. 105 § 1 kpa.
Umorzenie postępowania łączy się w doktrynie prawa administracyjnego z powstaniem trwałej i nieusuwalnej przeszkody w kontynuacji postępowania administracyjnego. Przepis art. 105 § 1 kpa kładzie akcent nie na przeszkodę w prowadzeniu postępowania, lecz na brak przedmiotu postępowania administracyjnego.
Postępowanie administracyjne staje się bezprzedmiotowe, gdy brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, wobec czego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie co do jej istoty. Przesłanka umorzenia może istnieć jeszcze przed wszczęciem postępowania, albo powstać w toku postępowania administracyjnego.