Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jadwiga Danuta Mróz (sprawozdawca), Sędziowie: Sędzia WSA Maria Tkacz-Rutkowska, Sędzia WSA Anetta Makowska-Hrycyk, Protokolant: Paweł Poźniak, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 27 lutego 2018 r. sprawy ze skargi: A spółki z o.o. z siedzibą we W. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie: odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie tytułu obejmującego zaległości w podatku od towarów i usług za kwiecień, czerwiec i lipiec 2013 roku oddala skargę w całości.
1. Postępowanie przed organami podatkowymi.
1. Przedmiotem skargi A Sp. z o.o. z siedzibą we W. (dalej: Skarżący) jest postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. z [...] numer [...] utrzymujące w mocy postanowienie Naczelnika D. Urzędu Skarbowego we W. z dnia [...] o odmowie umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie tytułu obejmującego zaległości w podatku od towarów i usług za kwiecień, czerwiec i lipiec 2013 roku
2. Naczelnik D. Urzędu Skarbowego we W. (dalej: Naczelnik DUS) jako organ egzekucyjny będący jednocześnie wierzycielem prowadził postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego z dnia [...] obejmującego zaległości Skarżącego w podatku od towarów i usług za miesiące: kwiecień, czerwiec i lipiec 2013 roku okres II,III/2013r. na łączną kwotę należności głównej 174.446,00 zł. W toku postępowania organ egzekucyjny dokonał zajęć wierzytelności z rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego w kilku bankach, które doprowadziły do zaspokojenia wierzyciela w całości, w związku z czym w dniu 17 maja 2016 r. egzekucja została efektywnie zakończona.
Pismem z 25 maja 2016 r. Skarżący wniósł o umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 59 § 1 pkt 2 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm., dalej jako u.p.e.a.), wskazując, że obowiązek objęty tytułem wykonawczym został w całości wykonany z uwagi na postanowienie Naczelnika DUS z [...] zaliczające część zwrotu podatku od towarów i usług za miesiąc sierpień 2013 r. na poczet egzekwowanej należności. Postanowieniem z [...] organ odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego. Po rozpatrzeniu zażalenia Skarżącego, postanowieniem z [...] Dyrektor Izby Skarbowej we W. uchylił zaskarżone postanowienie i orzekł o umorzeniu postępowania, stwierdzając, że organ egzekucyjny nie uwzględnił istniejących okoliczności faktycznych, innych niż wskazane we wniosku. Na powyższe postanowienie Skarżący złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu, w wyniku której Sąd ten prawomocnym wyrokiem z 8 lutego 2017 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 1386/16, uchylił zaskarżone postanowienie. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd wskazał, że nie podziela zarzutów skargi, natomiast uchylenie postanowienia nastąpiło w związku ze stwierdzeniem, że organ nieprawidłowo umorzył postępowanie egzekucyjne po efektywnym zakończeniu egzekucji. Sąd uznał, że w takim przypadku organ nie powinien wydawać żadnego formalnego rozstrzygnięcia, a w szczególności postanowienia o umorzeniu postępowania, ponieważ prowadzi ono do uchylenia dokonanych czynności i przywrócenia stanu sprzed wszczęcia egzekucji. Ponadto zwrócono uwagę, że organ odwoławczy nie odniósł się w zaskarżonym postanowieniu do zarzutów zażalenia, co świadczy o nierozpoznaniu istoty sprawy w jej całokształcie.
3. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej we W. zaskarżonym w niniejszej sprawie postanowieniem z [...] utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika DUS z [...] o odmowie umorzenia postępowania egzekucyjnego. W uzasadnieniu tego postanowienia organ stwierdził, że w sprawie nie wystąpiła żadna z przesłanek umorzenia tego postępowania określonych w art. 59 § 1 u.p.e.a., w szczególności wskazywana przez Skarżącego przesłanka z art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a. W ocenie organu nie można podzielić stanowiska Skarżącego, iż obowiązek objęty egzekucją miałby zostać w całości wykonany w związku z postanowieniem Naczelnika DUS z [...] o zaliczeniu części zwrotu podatku VAT za sierpień 2013 r. na poczet egzekwowanej należności. Organ wskazał przy tym, że [...] wydał postanowienie stwierdzające uchybienie przez Skarżącego terminu do wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie z [...], które to postanowienie zostało uchylone przez WSA we Wrocławiu wyrokiem z 28 kwietnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Wr 103/16. W uzasadnieniu tego wyroku wskazano, że postanowienie z [...] nie weszło do obiegu prawnego, ponieważ zostało skierowane do spółki, a nie do jej pełnomocnika. Niezależnie od powyższego organ zwrócił uwagę, że organ podatkowy wycofał czynność zaliczenia i w dniu 1 października 2015 r. dokonał zwrotu podatku VAT w kwocie pierwotnie zatrzymanej w ramach zarachowania, powiększonej o oprocentowanie, na rachunek bankowy Skarżącego. W konsekwencji, zdaniem organu istniały niewykonane zobowiązania podatkowe, których zasadnie dochodzono w trybie egzekucji. Organ odwoławczy wskazał również, że przepis art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a. dotyczy sytuacji, które istniały przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego, a żadna z takich sytuacji nie miała w sprawie miejsca. W szczególności egzekwowany obowiązek nie wygasł, ponieważ nie doszło do skutecznego zaliczenia zwrotu podatku VAT za sierpień 2013 r. na poczet zaległej należności. Za nieuzasadniony uznał również organ zarzut zażalenia dotyczący naruszenia przez organ I instancji przepisu art. 6 k.p.a. poprzez dokonanie czynności zwrotu podatku bez podstawy prawnej, ponieważ zwrot podatku nie jest czynnością organu egzekucyjnego. Nie zgodził się również organ z twierdzeniem Skarżącego odnośnie naruszenia przepisu art. 77 § 1 k.p.a. przez organ I Instancji.