Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA del. Anna Maria Świderska (sprawozdawca), , Protokolant Janusz Bielski, po rozpoznaniu w dniu 14 października 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej D. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 5 lutego 2009 r. sygn. akt I SA/Go 959/08 w sprawie ze skargi D. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 17 października 2008 r. nr [...] w przedmiocie podatku od darowizny 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gorzowie Wielkopolskim, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w Z. na rzecz D. B. kwotę 2.247 (dwa tysiące dwieście czterdzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 5 lutego 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę D. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 17 października 2008 roku w przedmiocie podatku od spadków i darowizn.
W toku postępowania podatkowego ustalono następujący stan faktyczny i prawny, który Sąd przyjął za podstawę orzekania.
Decyzją z dnia 17 października 2008r. Dyrektor Izby Skarbowej w Z. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w M. z 21 sierpnia 2008r. w przedmiocie ustalenia skarżącemu podatku od spadków i darowizn od darowizny środków pieniężnych w wysokości 23.094 zł. W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 28 czerwca 2007r. do Urzędu Skarbowego w M. wpłynęło zgłoszenie podatnika o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny. Do zgłoszenia skarżący dołączył: przedwstępną umowę sprzedaży Nr [...] zawartą 29 maja 2007r. pomiędzy kupującym D. B., a sprzedającym T. Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością - M. - Spółka Komandytowa z siedzibą we Wrocławiu, dotyczącą sprzedaży lokalu mieszkalnego za kwotę 358.524,00 zł, którą kupujący zobowiązał się uiścić w dwóch ratach, umowę darowizny zawartą 12 czerwca 2007r., pomiędzy darczyńcą - S.B., a obdarowanym - D.B., dotyczącą sfinansowania kupna mieszkania w W. na kwotę 358.000,00 zł, kserokopie poleceń przelewu środków pieniężnych w łącznej kwocie 358.524,00 zł (w dniu 13 czerwca 2007r. w wysokości 268.893,00 zł i w dniu 27 czerwca 2007r. w wysokości 89.631,00 zł) dokonanych przez S.B., na rachunek bankowy T. Spółka z o.o. - M. - Spółka Komandytowa z siedzibą w W.
W opinii organów podatkowych przedmiotem powyższej umowy była darowizna środków pieniężnych w kwocie 358.000, zł, a skarżący (obdarowany) spełnił tylko jeden z warunków zwolnienia o jakim mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004r. nr 142, poz.1514 ze zm.), a mianowicie zgłosił nabycie środków pieniężnych w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, składając deklarację SD-Z1. Nie spełnił natomiast drugiego z warunków zwolnienia, a mianowicie środki pieniężne, o których mowa w umowie, nie zostały przekazane przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego, tylko bezpośrednio na rachunek bankowy dewelopera.
Od powyższej decyzji skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim złożył skarżący zarzucając naruszenie :
- art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że do zwolnienia od podatku w niniejszej sprawie niezbędne jest wykazanie przepływu środków pieniężnych na rachunek obdarowanego;
- art. 122 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. nr. 8, poz. 60 ze zm.) - dalej "O.p." poprzez jego niezastosowanie w niniejszej sprawie i niepodjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego;
- art.187 § 1 O.p. poprzez brak wyczerpującego zebrania materiału dowodowego.
Uzasadniając swoje stanowisko skarżący wskazał, że w jego ocenie zgodnie z umową z dnia 12 czerwca 2007r. darczyńca zobowiązał się w ramach umowy darowizny do sfinansowania zakupu mieszkania przez obdarowanego, jednakże nie była to darowizna środków pieniężnych. Przedmiotem darowizny było prawo do żądania spełnienia określonego świadczenia. Takie ujęcie przedmiotu darowizny było dopuszczalne w świetle unormowań art. 888 § 1 k.c., bowiem Kodeks cywilny nie reguluje wprost przedmiotu darowizny. Przedmiotem tym mogą być zarówno dobra materialne jak i prawa majątkowe, którymi darczyńca może rozporządzać. W niniejszej sprawie organ podatkowy nie wyjaśnił, co było przedmiotem darowizny. Nie można uznać, że darczyńca nie wypełnił obowiązków nałożonych przepisem art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn , jeśli nie ustali się w sposób nie budzący wątpliwości przedmiotu umowy.