Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia del. WSA Jacek Kuza (spr.) Protokolant Monika Majak po rozpoznaniu w dniu 4 października 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej M. Ś. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 10 lutego 2011 r. sygn. akt IV SA/Wa 2251/10 w sprawie ze skargi M. Ś. na decyzję Głównego Geodety Kraju z dnia [...] października 2010 r. nr [...] w przedmiocie pozbawienia uprawnień zawodowych geodety oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. akt IV SA/Wa 2251/10, oddalił skargę M. Ś. na decyzję Głównego Geodety Kraju z dnia [...] października 2010 r., nr [...] orzekającą o pozbawieniu geodety uprawnionego M. Ś. uprawnień zawodowych.
Sąd orzekał w następującym stanie sprawy.
Prawomocnym wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w S. z dnia 10 października 2008 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt XI K 741/08, M. Ś. został uznany za winnego tego, że w dniu [...] czerwca 1999 r. w S. przy ulicy J., jako uprawniony geodeta dokonał poświadczenia nieprawdy w protokole granicznym sporządzonym w ramach prowadzonego postępowania rozgraniczeniowego poprzez wpisanie do protokołu jako uczestnika czynności osoby, której tam nie było podczas jej wykonywania, a mianowicie K. J., zaś czynność ta miała znaczenie prawne, a następnie protokołem tym posłużył się poprzez jego przedłożenie w Wydziale Geodezji Urzędu Miejskiego w S., czym wyczerpał ustawowe znamiona występku z art. 271 § 1 kodeksu karnego. Wyrokiem tym M. Ś. został skazany na karę grzywny.
Po otrzymaniu w dniu [...] lipca 2010 r. odpisu tego wyroku Główny Geodeta Kraju decyzją z dnia [...] sierpnia 2010 r. pozbawił skarżącego uprawnień zawodowych na podstawie art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, dalej Prawo geodezyjne (Dz. U. Nr 240/05 poz. 2027 ze zm.).
We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy M. Ś. podniósł, że brak jest przepisu wskazującego na związanie organu wyrokiem sądu karnego oraz zarzucił niezbadanie przez organ, czy do poświadczenia nieprawdy w protokole granicznym rzeczywiście doszło. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Główny Geodeta Kraju utrzymał w mocy własne rozstrzygnięcie. Organ powołał się na treść art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego stwierdzając, że pozbawienie skarżącego uprawnień zawodowych było obligatoryjne, ponieważ sam fakt skazania osoby posiadającej uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii za przestępstwa, o które chodzi w art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego, zobowiązuje organ do wydania, bez wniosku podległego mu organu, decyzji orzekającej o pozbawieniu tej osoby uprawnień zawodowych, przy czym organ nie ma możliwości dokonywania oceny zarówno towarzyszących temu skazaniu okoliczności, jak też wpływu czynu będącego podstawą skazania na wynik postępowania administracyjnego, w toku którego czyn ten został popełniony.
W skardze na powyższą decyzję M. Ś. zarzucił naruszenie art. 7 w związku z art. 77 § 1 kpa poprzez niewyjaśnienie, na czym polegał czyn skarżącego będący podstawą skazania oraz naruszenie art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego przez przyjęcie, że skarżący utracił zdolność do czynności prawnych, choć w świetle art. 11 i 12 k.c. skazanie skarżącego nie ma wpływu na taką jego zdolność. Ponadto podniósł, że w postępowaniu administracyjnym zaniechano przesłuchania K. J. celem wyjaśnienia, czy podpis figurujący pod protokołem granicznym został rzeczywiście przez niego złożony.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalając skargę M. Ś. przytoczył wynikające z akt sprawy ustalenia faktyczne, według których skarżący posiadał uprawnienia zawodowe z zakresu geodezji i kartografii (geodeta uprawniony, świadectwo uprawnień zawodowych nr [...]), a wyrokiem sądu powszechnego prawomocnym od dnia [...] października 2008 r. został skazany za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów. Następnie Sąd I instancji stwierdził, że sytuacja ta wypełnia hipotezę art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego, zgodnie z którym w przypadku utraty zdolności do czynności prawnych przez osoby, o których mowa w art. 42, albo skazania ich za przestępstwa przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwa skarbowe oraz inne przestępstwa mające znaczenie ze względu na wykonywany zawód - o pozbawieniu uprawnień zawodowych orzeka Główny Geodeta Kraju w drodze decyzji. Trafnie przy tym organ administracji uznał, że przepis ten nakłada na Głównego Geodetę Kraju obowiązek orzeczenia o utracie uprawnień zawodowych zawsze, o ile wystąpi któreś ze zdarzeń wskazanych w tym przepisie oraz, że przesłanki orzeczenia o utracie uprawnień zawodowych w stosunku do skarżącego wystąpiły. Powołując się na wykładnię przepisu art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego zawartą w uzasadnieniu wyroku NSA z dnia 12 marca 2009 r., II GSK 587/08, Sąd I instancji przychylił się do niej stwierdzając, że wynika ona wprost zarówno z literalnego brzmienia przepisu, jak i z oczywistych przesłanek celowościowych, przewidujących automatyzm w orzekaniu o utracie uprawnień zawodowych przez osobę posiadającą uprawnienia w zakresie geodezji i kartografii w szczególności w sytuacji, w której w pracy tej osoby doszło do nieprawidłowości spełniających znamiona czynu zabronionego, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu powszechnego. Odnosząc się do zarzutów skargi WSA w W. wyjaśnił, że Główny Geodeta Kraju nie miał ustawowego umocowania do wyjaśniania okoliczności popełnienia przez skarżącego czynu, za który został skazany wyrokiem sądu powszechnego. Dokonanie takich ustaleń przez organ administracji prowadziłoby do oczywiście niedopuszczalnej prawnie weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu karnego, które dla organu ma charakter bezwzględnie wiążący, czego źródłem jest sam art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego. W nawiązaniu do kolejnego zarzutu skargi Sąd wyjaśnił, że organ administracji nie stwierdził, aby wskutek wyroku skazującego skarżący utracił zdolność do czynności prawnych, a jedynie wywodził, że art. 46 ust. 3 Prawa geodezyjnego przewiduje ten sam skutek odnośnie bytu uprawnień zawodowych geodety zarówno w razie utraty zdolności do czynności prawnych, jak i w razie skazania za przestępstwa wymienione w tym przepisie.