Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Cysek Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia del. WSA Zbigniew Czarnik (spr.) Protokolant Beata Kołosowska po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej M. [...] Spółki z o.o. we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 24 lipca 2012 r. sygn. akt V SA/Wa 962/12 w sprawie ze skargi M. [...] Spółki z o.o. we W. na decyzję Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu udzielenia zamówienia publicznego z naruszeniem prawa 1. uchyla zaskarżony wyrok, 2. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...], 3. zasądza od Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz M. [...] Spółki z o.o. we W. 5.661 (pięć tysięcy sześćset sześćdziesiąt jeden) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. (dalej: WSA w W. lub Sąd I instancji) wyrokiem z dnia 24 lipca 2012 r., sygn. akt V SA/Wa 962/12 oddalił skargę M. [...] Spółki z o.o. we W. (dalej: M.) na decyzję Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (dalej: Prezes UZP) z dnia [...] lutego 2012 r., nr [...] o nałożeniu kary pieniężnej z tytułu udzielenia zamówienia publicznego z naruszeniem prawa.
I
Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] Prezes UZP nałożył na M. karę pieniężną w wysokości 30.000 zł za udzielenie zamówienia publicznego z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), dalej: p.z.p. Ze stanu faktycznego ustalonego w sprawie wynika, że M. udzieliło zamówienia publicznego w ten sposób na ubezpieczenie majątkowe i osobowe w tym komunikacyjne, następstw nieszczęśliwych wypadków, odpowiedzialności cywilnej, mienia do niej należącego przede wszystkim z uwagi na upływ terminu obowiązywania poprzedniej umowy ubezpieczenia zawartej w dniu [...] lutego 2007 r. na okres roku tj. od dnia [...] stycznia do dnia [...] grudnia 2008 r., pomimo że w sprawie nie wystąpiły przesłanki z art. 67 ust. 1 pkt 3 p.z.p.
Decyzją z dnia [...] lutego 2012 r. Prezes UZP działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267) oraz art. 202 ust. 1 w zw. z art. 200 ust. 1 pkt 1 lit. a) i art. 201 ust. 2 pkt 2 p.z.p. utrzymał w mocy własną decyzję. Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że zamówienie na zakup usług ubezpieczeniowych nie mogło zostać zaklasyfikowane jako zamówienie na usługi powtarzające się okresowo, bo było to zamówienie na usługi mające charakter ciągły. Zatem udzielając zamówienia M. było zobowiązane do oszacowania wartości jego przedmiotu z zastosowaniem wytycznych z art. 32 ust. 1 p.z.p. Szacując wartość zamówienia M. nie dochowało należytej staranności, przyjmując jako jej podstawę wysokość składki ubezpieczeniowej za rok poprzedzający udzielenie zamówienia, powiększonej o wskaźnik inflacji oraz planowane inwestycje. Prezes UZP nie uznał za wyjątkową i nieprzewidywalną okoliczności zmiany stawek ubezpieczeniowych, ponieważ wynikała ona z nieprawidłowego ustalenia przez M. wartości tych usług na potrzeby postępowania. Fakt, że strona zamawiająca dopiero w chwili złożenia oferty przez wykonawcę powzięła wiedzę o wzroście wysokości stawek ubezpieczeniowych co w konsekwencji doprowadziło do unieważnienia postępowania konkurencyjnego i ustalenia zmienionej wartości zamówienia na potrzeby nowego postępowania, nie mógł zostać uznany za nieprzewidywalny. Unieważnienie poprzednio prowadzonego postępowania również nie uzasadniało udzielenia zamówienia z wolnej ręki, gdyż wynikało z nieprawidłowego oszacowania wartości zamówienia i było spowodowane przez zamawiającą. Ponadto udzielenia zamówienia z wolnej ręki nie uzasadniała konieczność zawarcia nowej umowy ubezpieczenia do końca 2008 r. M. wiedziało o konieczności zawarcia nowej umowy znacznie wcześniej, niż z końcem 2008 r., do czego zobowiązywały określone przepisy. Zatem nie była to sytuacja wyjątkowa i nieprzewidywalna. Oznacza to, że karę nałożono zasadnie.