Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal (spr.) Sędzia NSA Maria Jagielska Sędzia del. WSA Urszula Wilk Protokolant asystent sędziego Elżbieta Jabłońska-Gorzelak po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Izby Notarialnej w Gdańsku od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 września 2015 r. sygn. akt VI SA/Wa 536/15 w sprawie ze skargi Izby Notarialnej w Gdańsku na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie powołania na stanowisko notariusza i wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Izby Notarialnej w Gdańsku na rzecz Ministra Sprawiedliwości 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 23 września 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 536/15 oddalił skargę Izby Notarialnej w Gdańsku na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie powołania na stanowisko notariusza i wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej.
Sąd ten orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym.
W dniu 19 maja 2014 r. [...] złożyła wniosek o powołanie na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w Gdyni.
Minister Sprawiedliwości wystąpił do Izby Notarialnej w Gdańsku o wydanie opinii o kandydatce na podstawie art. 10 § 1 i 2 w związku z art. 35 pkt 1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 164 ze zm., obecnie t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2291 ze zm.).
Uchwałą z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] Izba Notarialna pozytywnie zaopiniowała wniosek o powołanie na stanowisko notariusza co do kandydatki, natomiast negatywnie co do siedziby kancelarii notarialnej.
Decyzją z dnia [...] października 2014 r., nr [...] Minister Sprawiedliwości powołał [...] na stanowisko notariusza i wyznaczył siedzibę kancelarii notarialnej zgodnie z wnioskiem kandydatki.
W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Minister Sprawiedliwości decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r. utrzymał w mocy powyższą decyzję.
Zdaniem organu, w świetle art. 10 § 3 ustawy - Prawo o notariacie odmowa powołania na stanowisko notariusza może nastąpić tylko wtedy, gdy kandydat nie spełnia wymagań określonych w art. 11-13 ustawy - Prawo o notariacie, a także, jeżeli dotychczasowe postępowanie kandydata budzi wątpliwości co do jego rzetelności, uczciwości lub przestrzegania wartości demokratycznego państwa prawnego. Skoro w rozpatrywanej sprawie nie wystąpiły powyższe okoliczności, nie mógł odmówić powołania na stanowisko notariusza, które łączy się z wyznaczeniem siedziby kancelarii notarialnej w Gdyni.
Organ stwierdził, że uzasadnienie negatywnej opinii Izby co do siedziby kancelarii notarialnej ma charakter lakoniczny. Sprowadza się do wskazania, że w Gdyni prowadzi kancelarie 37 notariuszy. Cztery osoby złożyły wnioski o powołanie na stanowisko notariusza w tym mieście. Od wejścia w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, złożono 10 wniosków o powołanie na stanowisko notariusza i wyznaczenie siedziby kancelarii w Gdyni liczącej około 250 000 mieszkańców. Minister zauważył, że Gdynia stanowi centrum życiowe kandydatki, a lokal, w którym kandydatka zamierza prowadzić kancelarię notarialną stanowi jej własność. Według stanu na dzień 31 października 2014 r. w Gdyni działały 37 693 podmioty gospodarcze, w tym 5 971 spółek handlowych. Wzrost liczby podmiotów gospodarczych skutkuje zwiększeniem intensywności obrotu gospodarczego i obrotu prawnego, co prowadzi do większego zapotrzebowania na usługi notarialne. Według organu, wyznaczenie w Gdyni kolejnej siedziby kancelarii notarialnej zapewni zwiększoną dostępność do usług notarialnych, zarówno osobom fizycznym, jak też osobom prawnym, co leży w interesie społecznym. Wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej w dużym ośrodku miejskim nie utrudnia dostępu do usług notarialnych w mniejszych ośrodkach, ale prowadzi do zwiększenia dostępności usług notarialnych dla mieszkańców ościennych miejscowości czy powiatów.