Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba (spr.) Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz sędzia del. NSA Stanisław Śliwa Protokolant Ilona Szczepańska po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 września 2015 r. sygn. akt VI SA/Wa 243/15 w sprawie ze skargi A. J. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie wniosku o wyrażenie zgody na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 września 2015 r., sygn. akt VI SA/Wa 243/15, po rozpoznaniu sprawy ze skargi A. J. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie wniosku o wyrażenie zgody na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju, uchylił zaskarżoną decyzję w całości.
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie sprawy:
Łódzki Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia (zwany dalej Łódzkim Oddziałem NFZ), przekazał wniosek złożony przez A. J. o przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych poza granicami kraju, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wniosku, do rozpatrzenia przez Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Wniosek dotyczył przeprowadzenia poza granicami kraju leczenia lub badań diagnostycznych, których nie przeprowadza się w Polsce.
Ustalono, że wniosek strony do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju został złożony do właściwego oddziału NFZ w dniu [...] kwietnia 2014 r. Z treści wniosku oraz dołączonej do niego dokumentacji medycznej wynika, iż leczenie poza granicami kraju, o przeprowadzenie którego aktualnie wnioskuje wnioskodawczyni, zostało rozpoczęte w lipcu 2013 r. oraz zakończone w październiku 2013 r., a więc przed rozpoczęciem procedury ubiegania się o wydanie przez Prezesa NFZ zgody przeprowadzenie leczenia w ośrodku niemieckim, która została zainicjowana złożeniem wniosku 6 miesięcy po uzyskaniu leczenia za granicą. Z akt wynikało, że wnioskodawczyni udała się do niemieckiego ośrodka opieki medycznej, gdzie w okresie lipiec-październik 2013 r. wykonano biopsję węzłów chłonnych oraz zastosowano I kurs chemioterapii R-CHOP. W II kwartale 2013 r. udała się do ośrodka niemieckiego celem uzyskania wnioskowanego leczenia, a dopiero w I kwartale 2014 r. złożyła do Łódzkiego Oddziału NFZ wniosek do Prezesa NFZ o skierowanie na leczenie wykonane uprzednio w ośrodku niemieckim.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] listopada 2014 r. Prezes NFZ umorzył postępowanie w sprawie wniosku skarżącej. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ podkreślił, powołując się na art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.; dalej ustawy o świadczeniach), że z wnioskiem do Prezesa NFZ o przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju należy wystąpić przed udaniem się pacjenta na leczenie zagraniczne - niezależnie od charakteru leczenia. Złożenie wniosku oraz uzyskanie zgody Prezesa NFZ na przeprowadzenie leczenia poza granicami kraju, winno zatem mieć charakter pierwotny w stosunku do faktycznego rozpoczęcia leczenia, stanowiącego przedmiot ww. wniosku. Natomiast następcze wypełnienie wniosku oraz jego złożenie po przeprowadzeniu leczenia, którego dotyczy, skutkuje sprzecznością w treści wniosku, wskazującego na konieczność uzyskania leczenia już przeprowadzonego. W takiej sytuacji Prezes NFZ nie może wydać decyzji o zgodzie lub odmowie leczenia wnioskodawcy, mając na względzie konkretne leczenie określone z nazwy, niezbędne w aktualnym stanie zdrowia wnioskodawcy, w sytuacji gdy wnioskodawca - w chwili złożenia wniosku - tego leczenia już nie potrzebował. W rozpoznawanej sprawie treść wniosku obrazująca stan zdrowia wnioskodawczyni w dniu jego wypełnienia, tj. w kwietniu 2014 r. nie odzwierciedla konieczności podjęcia leczenia w nim określonego. W sytuacji strony, leczenie za granicą zostało zakończone 5 miesięcy przed złożeniem wniosku do Prezesa NFZ, a przytoczone we wniosku przez lekarza kierującego na leczenie oceny wskazujące na konieczność uzyskania leczenia w ośrodku niemieckim są okolicznościami i faktami, które w chwili złożenia wniosku, a więc w chwili rozpoczęcia procedury zmierzającej do uzyskania zgody Prezesa NFZ na przeprowadzenie tego leczenia były nieaktualne. Organ podkreślił, że nie może następczo, tj. po przeprowadzeniu leczenia, rozpatrzyć merytorycznie wniosku, gdyż w chwili jego złożenia dotyczył on innego stanu faktycznego, dotyczącego zdrowia strony, zaś konieczność uzyskania przez wnioskodawczynię leczenia w dniu złożenia wniosku, z uwagi na jego wcześniejsze przeprowadzenie przestała być aktualna. W związku z powyższym, zdaniem Prezesa NFZ, w chwili przedstawienia wniosku, zaistniały przyczyny o charakterze przedmiotowym, które spowodowały iż prowadzone postępowanie stało się bezprzedmiotowe.