Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis (spr.),, asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 20 czerwca 2006 sprawy ze skargi Z. i S. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] stycznia 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji o przejęciu na własność Państwa gospodarstwa rolnego jako opuszczonego oddala skargę.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] stycznia 2006r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] grudnia 2005r. znak: [...] na podstawie, której odmówiono stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Gminy G. z dnia [...] czerwca 1977r. nr [...] o przejęciu na własność Skarbu Państwa jako opuszczonego gospodarstwa rolnego o powierzchni 15,11 ha, położonego we wsi B. gm. G. - utrzymanej w mocy decyzją Wojewody B. nr [...] z dnia [...] sierpnia 1977r.
U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia:
Wnioskiem z dnia 25 kwietnia 2001 r. Z. i S. T. zwrócili się o stwierdzenie nieważności decyzji Naczelnika Gminy G. nr [...] z dnia [...] czerwca 1977 r. o przejęciu na własność Skarbu Państwa jako opuszczonego gospodarstwa rolnego o pow. 15,11 ha, położonego we wsi B. gm. G. - utrzymanej w mocy decyzją Wojewody B. nr [...] z dnia [...] sierpnia 1977 r.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2005 r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. odmówiło stwierdzenia nieważności kwestionowanej decyzji Naczelnika Gminy G. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia Kolegium wskazało, iż zostały spełnione przesłanki umożliwiające przejęcie przedmiotowego gospodarstwa rolnego i że w realiach rozpoznawanej sprawy nie doszło do rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a.
Decyzję Kolegium zaskarżyli odwołaniem Z. i S. T., stwierdzając, iż nie zgadzają się z decyzją i z jej uzasadnieniem.
Rozpatrując odwołanie Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało, że brak, jest podstaw do stwierdzenia, że decyzja Naczelnika Gminy G. została wydana z rażącym naruszeniem prawa. Kolegium wskazało, że przejęcie na własność Skarbu Państwa jako opuszczonego gospodarstwa rolnego następowało na podstawie art. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i uregulowaniu innych spraw związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym oraz §1 ust. 1 rozporządzenia Rada Ministrów z dnia 5 sierpnia 1961 r. w sprawie opuszczonych gospodarstw rolnych. W myśl tych przepisów gospodarstwa rolne opuszczone przez właściciel mogły być przejęte na własność państwa bez odszkodowania i w stanie wolnym od obciążeń. Za gospodarstwo rolne opuszczone uważano gospodarstwo, na którym nie zamieszkiwał właściciel ani jego małżonek, dzieci lub rodzice, a przy tym gospodarstwo to nie było w całości lub większej części uprawiane oraz poddawane właściwym zabiegom agrotechnicznym przez właściciela, użytkownika albo dzierżawcę.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że w przedmiotowej sprawie skarżący uprawiali nieprzerwanie gospodarstwo rolne w okresie od 1967 r. do jesieni 1976 r. W roku 1976 nieskutecznie starali się o przeprowadzenie scalenia gruntów, zaś właściwe do spraw rolnych organy administracji odmówiły jego przeprowadzenia z uwagi na to, że scalenie było społecznie nieuzasadnione. Wskutek tego skarżący opuścili prowadzone gospodarstwo rolne jesienią 1976 r. (co potwierdza sam skarżący) i przeprowadzili się na stałe do S. W dniu 14 kwietnia 1977 r. otrzymali zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie przejęcia ich gospodarstwa na własność Państwa, jednakże nie wzięli udziału w prowadzonym postępowaniu, nie składali żadnych wniosków, pism i żądań. W toku tego postępowania organ ustalił, iż gospodarstwo nie jest użytkowane ani przez właścicieli ani przez dzierżawców czy użytkowników, grunty leżą odłogiem, zaś właściciele gospodarstwa przenieśli "centrum swojej aktywności życiowej" do innej miejscowości. W świetle powyższych ustaleń Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało, że w niniejszej sprawie zostały spełnione ustawowe przesłanki do przejęcia przedmiotowego gospodarstwa rolnego z urzędu na rzecz Skarbu Państwa, gdyż właściciele opuścili gospodarstw o rolne, a grunty leżały odłogiem.