W kontrolowanej sprawie odmawiając skarżącej przyznania zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku powołano się na wyniki konsultacji i ocen prawnych Wojewody P. oraz Ministra Pracy i Polityki Społecznej. W ocenie sądu powyższy argument jest co najmniej nieczytelny i z pewnością pozostawał takim dla strony, tym bardziej, że w aktach sprawy brak jest wymienionych opinii. Niewątpliwie takie postępowanie nie spełnia standardów wynikających z Kpa, nosi cechy niedopuszczalnej arbitralności, dowolności decydowania o prawach strony oraz uniemożliwia skontrolowanie zaprezentowanego stanowiska na etapie postępowania przed sądem. Pozostaje zatem w sprzeczności z zasadą zaufania obywatela do organów Państwa. Zdaniem sądu realizacją tej zasady w przedmiotowym postępowaniu byłoby uprzedzenie strony o zamiarze zmiany stanowiska oraz pouczenie o możliwości zawarcia aneksu do umowy dzierżawy, w którym określono by jej okres w sposób wymagany przepisem art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Również, w ocenie sądu, należałoby pouczyć stronę, że wymieniony przepis nie wymaga dla spełnienia warunków z niego wynikających zawarcia umowy dzierżawy w formie aktu notarialnego, bowiem wprost stanowi się w nim wyłącznie o "umowie pisemnej".
Zasada zaufania obywatela do Państwa nie oznacza, że organ nie może zmieniać ocen prawnych - w szczególności gdy zmiana prowadzi do prawidłowego zastosowania określonych przepisów - ale że nie może tego czynić dowolnie, w sposób uniemożliwiający kontrolę argumentacji przemawiającej, w jego ocenie, za przedmiotową zmianą.
Reasumując powyższe stwierdzić trzeba, że organy w niniejszej sprawie uchybiły dwóm podstawowym zasadom postępowania administracyjnego wynikającym z art. 7 i art. 8 Kpa stanowiącym ogólne wytyczne prowadzenia postępowania administracyjnego. W konsekwencji naruszyły konkretyzujące te zasady przepisy art. 77 § 1, 80, a także art. 107 § 3 Kpa. Jeżeli bowiem organ nie zbierze i nie rozpatrzy w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego i nie wykaże niezbędnej dbałości o dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego, nie może też w konsekwencji sporządzić uzasadnienia odpowiadającego wymogom wynikającym z art. 107 § 3 Kpa. W takich okolicznościach sąd administracyjny jest zobowiązany uchylić kwestionowaną decyzję i poprzedzającą jej wydanie decyzję organu I instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" p.p.s.a.
Uchylając rozstrzygnięcia z przyczyn procesowych - z powodu nienależytego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy - sąd nie może oceniać dokonanej przez organy wykładni przepisów prawa materialnego. Taka ocena może być dokonana tylko po niewadliwie ustalonym stanie faktycznym sprawy.
W przedmiotowej sprawie braki postępowania dowodowego uniemożliwiają kontrolę prawidłowości ustaleń faktycznych organów obydwu instancji.
Należy jednak tytułem uzupełnienia i wyłącznie teoretycznie podnieść, że o ile okaże się faktem zawarcie i zarejestrowanie przez skarżącą pierwszej umowy dzierżawy, następnie przerwanej i zawarcie oraz również zarejestrowanie drugiej umowy, po niespełna dwóch dniach od rozwiązania poprzedniej - konieczna okaże się ocena, czy kolejna umowa stanowi kontynuację pierwotnej i czy łącznie spełniają warunek dziesięcioletniego czasu trwania, o którym mowa w art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Przy czym pamiętać należy, że zasada praworządności wyprowadzona z art. 2 Konstytucji RP wymaga stosowania takiej wykładni przepisów prawa, która prowadzi do powstania sytuacji akceptowalnych społecznie.