Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder (spr.), Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński, sędzia WSA Mirosław Wincenciak, Protokolant st. sekretarz sądowy Anna Makal, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 17 stycznia 2017 r. sprawy ze skargi S. S. na zarządzenie zastępcze Wojewody P. z dnia [...] października 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego oddala skargę.
Zarządzeniem zastępczym z dnia [...] października 2016 r. znak [...] Wojewoda P. stwierdził wygaśnięcie mandatu S. S. - radnego Rady Miejskiej w S. z powodu naruszenia art. 24f ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.), dalej jako u.s.g., poprzez naruszenie ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia gminy, w której uzyskał mandat.
W uzasadnieniu zarządzenia Wojewoda wskazał, że w dniu 4 maja 2016 r. uzyskał informację, iż S. S. świadczy usługi na rzecz gminnych osób prawnych i jednostek organizacyjnych gminy, w której sprawuje mandat. Informacja przekazana została Radzie Miejskiej w S. celem rozważenia podjęcia uchwały na podstawie art. 383 § 1 pkt 5 i § 2 Kodeksu wyborczego tj. o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu radnego. Zobowiązano do udzielenia odpowiedzi w terminie do dnia 6 czerwca 2016 r. W piśmie z dnia 6 czerwca 2016 r. Przewodniczący Rady Miejskiej wyjaśnił, że w wyznaczonym terminie Rada nie zajęła stanowiska. Następnie Wojewoda w piśmie z dnia 17 sierpnia 2016 r. skierował do Rady Miejskiej w S. szczegółową informację o dokonanych ustaleniach faktycznych i prawnych w zakresie legalności sprawowanego przez S. S. mandatu radnego wraz z wezwaniem do podjęcia uchwały w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia jego mandatu, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania. Poinformowano o możliwości wydania zarządzenia zastępczego w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego na podstawie art. 98a ust. 2 u.s.g. We wskazanym terminie Rada Miejska nie podjęła uchwały w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego, co zobowiązywało organ nadzoru do wydania zarządzenia zastępczego.
Wojewoda ustalił, że S. S. - radny Rady Miejskiej w S. jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą "S." S. S., [...] S., Os. C. [...], co wynika z wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wskazany radny w kadencji 2014-2018, zgodnie z profilem aktualnie prowadzonej działalności, zawierał umowy z jednostkami organizacyjnymi Gminy S. tj.: przedszkolami samorządowymi oraz z gminnymi osobami prawnymi (Zakładem Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej oraz Miejskim Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej). Tymczasem, jak wskazał organ nadzoru, z art. 24f ust. 1 u.s.g. wynika generalny zakaz używania przez radnego mienia komunalnego gminy w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej bez względu na jej przedmiot, rodzaj majątku komunalnego i tytuł prawny. Zakaz ten ma charakter bezwzględny. Wojewoda wskazał na uchwałę Trybunału Konstytucyjnego w sprawie W 17/93, w której wyjaśniono, że termin "wykorzystywanie mienia" należy rozumieć jako jego uzyskanie dla celów gospodarczych na uprzywilejowanych zasadach. Nadto wyjaśnił, że dla zastosowania art. 24f ust. 1 u.s.g. pojęcie "mienia komunalnego" należy rozumieć także jako prawa majątkowe, których wartość może być wyrażona w pieniądzu (art. 43 u.s.g. w związku z art. 44 Kodeksu cywilnego). Konkludując stwierdził, że wypłacone za usługę wynagrodzenie jest ekwiwalentem świadczenia wykonanego na rzecz gminy, a zatem jest realizacją należności pochodzącej z praw majątkowych gminy wyrażonych w pieniądzu. Dlatego usługodawca realizujący świadczenie w ramach działalności gospodarczej, przez sam fakt pobrania wynagrodzenia ze środków budżetowych gminy, korzysta z mienia gminnego. Zdaniem Wojewody, powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (wskazał wyrok w sprawie II OSK 2892/14). Stąd też ocenił, że otrzymywanie wynagrodzenia przez radnego z tytułu realizacji zawartych umów, tj. wynagrodzenia będącego środkami z budżetu gminy, stanowi prowadzenie przez niego działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego, co skutkuje obowiązkiem stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego na podstawie art. 24f ust 1 w związku z art. art. 98a ust. u.s.g. z uwagi na niepodjęcie przez Radę Miejską w S. w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania Wojewody stosownej uchwały w tym przedmiocie.