Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.), sędzia WSA Małgorzata Roleder, Protokolant sekretarz sądowy Katarzyna Derewońko, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 marca 2019 r. sprawy ze skargi J. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] października 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku celowego oddala skargę
W dniu 27 sierpnia 2018 r. i 6 września 2018 r. J. G. złożył dwa identyczne wnioski zwracając się do Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w W. o przyznanie pomocy w formie zasiłku celowego na: naprawę uszkodzeń powstałych w czasie gradobicia w dniu 1 maja 2018 r., pokrycie kosztów dojazdu do gabinetu rehabilitacji w Wiźnie, zakup węgla, ocieplenie i remont częściowo spróchniałego i załamanego sufitu, wymianę dwóch nieszczelnych i spróchniałych okien, zakup ubrań i butów na zimę, wymianę starej aluminiowej instalacji elektrycznej, wykup leków oraz dojazdy do lekarzy specjalistów. Skarżący wskazał na trudną sytuację materialną i zdrowotną, której obecnie nie jest w stanie samodzielnie przezwyciężyć.
Decyzjami z dnia [...] września 2018 r. nr [...] oraz nr [...] Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w W. nie przyznał J. G. prawa do zasiłku celowego na naprawę uszkodzeń powstałych po gradobiciu, pokrycie kosztów dojazdu do gabinetu rehabilitacji w W., zakup węgla, ocieplenie i remont częściowo spróchniałego i załamanego sufitu, wymianę dwóch nieszczelnych i spróchniałych okien, zakup ubrań i butów na zimę, wymianę starej aluminiowej instalacji elektrycznej, wykup leków oraz dojazdy do lekarzy specjalistów.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, że w dniu 7 września 2018 r. w związku ze złożonymi wnioskami z dnia 27.08.2018 r. i 6.09.2018 r. pracownik socjalny udał się w asyście policji do miejsca zamieszkania wnioskodawcy w celu przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego, jednakże wnioskodawca nie wyraził zgodny na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego w asyście policji, w związku z czym zaniechano przeprowadzenia tego wywiadu z obawy o bezpieczeństwo pracownika socjalnego. W tym względzie organ powołał się na art. 107 ust. 3, 3a i 3b ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U.
z 2017 r., poz. 1769 ze zm., dalej: "u.p.s.") wskazując, że brak współdziałania wnioskodawcy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, na podstawie art. 11 ust. 2 u.p.s. Organ podkreślił, że wywiad środowiskowy stanowi swoiste postępowanie dowodowe, które ma na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej wnioskodawcy. Obowiązek współdziałania z organem dotyczy również sporządzenia tego wywiadu i powinien polegać na udzieleniu organowi niezbędnych, dla oceny wniosku, informacji. Ponadto organ podkreślił, że w maju 2018 r. przyznał wnioskodawcy specjalny zasiłek celowy z powodu uszkodzeń dachu budynku mieszkalnego po gradobiciu w wysokości 1.977 zł.
W wyniku złożonych odwołań decyzją z dnia [...] października 2018 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy obydwie decyzje organu I instancji.
W ocenie Kolegium ustalenia organu I instancji uzasadniają odmowę przyznania wnioskodawcy pomocy w formie zasiłku celowego, bowiem na zasadzie art. 4, art. 11 ust. 2, art. 106 ust. 4 i art. 107 ust. 3a, 3b i 4a u.p.s. osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej, zaś brak takiego współdziałania może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Posiłkując się orzecznictwem, Kolegium uznało, że odmowa lub uniemożliwienie pracownikowi socjalnemu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, w tym w asyście funkcjonariusza policji (co ma służyć spokojnemu przebiegowi czynności), wyczerpuje okoliczność braku współdziałania, o której mowa wyżej.