Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Sędziowie Sędzia WSA Diana Trzcińska (spr.) Asesor WSA Magdalena Dobek - Rak po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2020 r. w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Z. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 22 stycznia 2020 r. Nr [...] w przedmiocie nieważności decyzji w sprawie zatwierdzenia podziału nieruchomości oddala skargę.
Z. B. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z 22 stycznia 2020 r., sygn. akt [..], w której stwierdzono nieważność decyzji ostatecznej w części.
Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:
Decyzją z 27 października 1993 r., nr [..] Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału nieruchomości stanowiącej działki nr [..]-[..] w miejscowości O., polegający na odłączeniu z nich działek nr [..]-[..], użytkowanych jako droga.
Z wnioskiem o stwierdzenie nieważności wskazanej decyzji w części, tj. w zakresie w jakim orzeka ona o tym, że podział dokonany kwestionowaną decyzją nastąpił "z urzędu za zgodą Pana Z. B." oraz w zakresie w jakim orzeka ona o tym, że podział dokonany ww. decyzją polega m. in. na odłączeniu działki nr [..] o powierzchni 0.13 ha. Z uzasadnienia wniosku wynika, że przepisy obowiązujące w dacie podziału nie pozwalały na orzekanie o podziale "z urzędu", ale jednocześnie "za zgodą", podobnie jak nie pozwalały na dokonanie podziału poprzez odłączenie z nieruchomości działki już istniejącej, tj. [..] i to w całości.
Decyzją z 22 stycznia 2020 r. Kolegium orzekło o stwierdzeniu nieważności kwestionowanej decyzji ostatecznej w części dotyczącej orzeczenia o odłączeniu z nieruchomości działki nr [..] o powierzchni 0,13 ha, odmawiając stwierdzenia nieważności w pozostałej części. W uzasadnieniu organ wskazał na treść art. 10 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 ze zm.), dalej jako ustawa wywłaszczeniowa, będącego podstawą prawną wydania decyzji podziałowej. Zgodnie z tymi przepisami podział nieruchomości może nastąpić, jeżeli jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podział nieruchomości może nastąpić w celu:
1) zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej dwoma lub więcej domami jednorodzinnymi bądź innymi domami mieszkalnymi albo domami mieszkalnymi wraz z budynkami gospodarczymi związanymi z indywidualnym gospodarstwem rolnym, jeżeli podział ten ma polegać na wydzieleniu poszczególnym współwłaścicielom domów wraz z gruntem niezbędnym do prawidłowego korzystania z tych domów,
2) wydzielenia gruntu niezbędnego do prawidłowego korzystania z domu lub budynku wzniesionego przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze,
3) wydzielenia gruntu nabytego w drodze zasiedzenia. Podział nieruchomości następuje na podstawie decyzji rejonowego organu rządowej administracji ogólnej, zatwierdzającej projekt podziału. Zgodnie zaś z art. 10 ust. 5 cytowanej ustawy grunty wydzielone pod budowę ulic z nieruchomości objętej na wniosek właściciela podziałem przechodzą na własność gminy z dniem, w którym decyzja lub orzeczenie o podziale stały się ostateczne lub prawomocne, za odszkodowaniem ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.
Oceniając zastosowanie powyższych przepisów w sprawie zakończonej wydaniem decyzji z 27 października 1993 r. Kolegium stwierdziło, że art. 10 ustawy nie regulował trybu wszczęcia postępowania podziałowego, a zatem zastosowanie znajdowały przepisy kodeksu postepowania administracyjnego - art. 61 § 1 - który stanowił, że może ono być wszczęte z urzędu i na wniosek. Decyzja z 27 października 1993 r. wydana została z urzędu, co wynika wprost z jej komparycji, zatem wbrew sugestii wynikającej z wniosku strony, nie doszło w tym zakresie do wydania decyzji bez podstawy prawnej.