Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Pauter Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Dziedzic Sędzia WSA Michał Ruszyński (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Monika Walentynowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2019 r. sprawy ze sprzeciwu R.K. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego uchyla zaskarżoną decyzję.
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej: PINB), decyzją z [...] stycznia 2019 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm., dalej: K.p.a.), po rozpatrzeniu sprawy wybudowania altany na terenie Rodzinnych Ogrodów Działowych (dalej: ROD) przy [...] przez R.K., umorzył postępowanie.
W uzasadnieniu decyzji PINB wskazał, że [...] marca 2018 r. dokonano kontroli na terenie ROD i ustalono, że altana wybudowana przez R.K. w 2014 r. jest obiektem parterowym z poddaszem użytkowym. Konstrukcja ścian jest murowana, dach drewniany - mansardowy. Budynek wyposażony jest w instalację wodną i elektryczną, a także piec nadmuchowy, wykorzystywany do suszenia płodów. Wymiary obiektu są zgodne ze szkicem sporządzonym przez inwestora: 8,10 x 4,75 m (powierzchnia zabudowy 38,48 m2) o wysokości 4,70 m. PINB stwierdził, że uwzględniając paramenty obiektu (powierzchnię zabudowy) obiekt nie mieści się w grupie altan, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo budowlane.
Następnie PINB wskazał, że [...] września 2018 r. przeprowadził oględziny w celu zweryfikowania oświadczenia złożonego przez inwestora 30 sierpnia 2018 r. W wyniku tych oględzin organ ustalił, że ściana szczytowa budynku została rozebrana na odcinku 2,18 m. Nad rozebranym odcinkiem ściany wykonano podciąg żelbetowy, zaś nowa ściana jest cofnięta w stosunku do pierwotnej o 79 cm. Zatem długość samego budynku wynosi 8,10 m - 0,79 m = 7,31 m. W ten sposób altana uzyskała wymiary 7,31 m x 4,75 m, co daje powierzchnię zabudowy wynoszącą 34,72 m2. Powstała odsłonięta z jednej strony, zadaszona przestrzeń o wymiarach zewnętrznych 0,79 x 4,75 m (powierzchnia zabudowy 3,75 m2) i nie wchodzi ona w skład samego budynku (altany). Zdaniem PINB odsłonięta przestrzeń może zostać zaliczona jako zadaszona powierzchnia uzupełaniająca. W związku z powyższym PINB stwierdził, że w wyniku robót budowlanych przeprowadzonych we własnym zakresie przez inwestora, obiekt dostosowano do wymagań określonych w przepisach. W ocenie PINB wzniesienie przedmiotowego budynku w obecnych wymiarach nie wymagało jakichkolwiek formalności, wynikających z przepisów prawa budowlanego.
Odwołanie od ww. decyzji złożył Polski Związek Działkowców [...]. Pierwszoinstancyjnemu rozstrzygnięciu zarzucono naruszenie art. 2 pkt 9a ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych przez przyjęcie, że wybudowana altana spełnia wszystkie parametry zawarte w tym przepisie, podczas gdy faktycznie powierzchnia zabudowy nie odpowiada warunkom określonym w ustawie.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej: WINB) decyzją z [...] marca 2019 r., nr [...] - na podstawie art. 138 § 2 K.p.a. - uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.
Uzasadniając decyzję WINB wskazał, że pojęcie "powierzchnia zabudowy" nie zostało zdefiniowane w Prawie budowlanym ani w przepisach rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest jednak stanowisko, że w braku ustawowej regulacji należy mieć w tym zakresie na uwadze zapisy zawarte w Polskiej Normie PN-ISO 9836 oraz potoczne techniczno-budowlane rozumienie pojęcia "powierzchnia zabudowy". Zgodnie z punktem 5.1.2.2. ww. normy powierzchnia zabudowy jest wyznaczona przez rzut pionowy zewnętrznych krawędzi budynku na powierzchnię terenu. Przy czym do powierzchni zabudowy nie wlicza się powierzchni obiektów budowlanych ani ich części nie wystających ponad powierzchnię terenu, powierzchni elementów drugorzędnych, np. schodów zewnętrznych, ramp zewnętrznych, daszków, markiz, występów dachowych, oświetlenia zewnętrznego, powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany, szopy). WINB wyjaśnił, że z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że do powierzchni zabudowy altany w rodzinnym ogrodzie działkowym wlicza się nawet taras, i w konsekwencji nawet dobudowanie tarasu może wpływać na legalność budowy (patrz: wyrok NSA z 18.09.2014 r., sygn. akt II OSK 675/13), nie są to bowiem elementy drugorzędne zabudowy, gdyż wyznaczają one zewnętrzne krawędzie budynku w rzucie pionowym. W związku z powyższym organ odwoławczy stwierdził, że do powierzchni zabudowy budynku zalicza się również powierzchnię "wnęki" (występującej w ścianie szczytowej budynku altany na odcinku 2,18 m), która byłoa wykonana - jak wskazał PINB - w celu "dostosowania do wymagań określonych w przepisach".