Dnia 6 lipca 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Bohdanowicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Ireneusz Fornalik Sędzia WSA Joanna Brzezińska Protokolant sekr. sąd. Małgorzata Zacharia-Gardzielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lipca 2011 r. sprawy ze skargi Prokuratora Okręgowego na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] r. nr XLIV/247/09 w sprawie ustalenia opłat za świadczenia w Przedszkolach Gminnych prowadzonych przez Gminę I. stwierdza nieważność § 3 punkty od 1 do 9, § 4 i § 5 zaskarżonej uchwały, II. stwierdza, że zaskarżona uchwała w części określonej w punkcie I wyroku nie podlega wykonaniu.
Dnia [...] października 2009r. Rada Gminy uchwaliła uchwałę Nr XLIV/247/09 w sprawie odpłatności za świadczenia w Przedszkolach Gminnych prowadzonych przez Gminę.
Uchwałę podjęto na podstawie art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2577). Uchwała została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa z 2010 r. Nr 5, poz. 50.
W § 3 powyższej uchwały Rada ustaliła odpłatność rodziców (opiekunów prawnych) za świadczenia w zakresie przekraczającym realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego obejmujące koszty prowadzenia następujących zajęć opiekuńczo - wychowawczych oraz dydaktycznych:
1) Gry i zabawy ruchowe wspomagające rozwój umysłowy dziecka;
2) Gry i zabawy badawcze rozwijające zainteresowanie dziecka otaczającym światem;
3) Gry i zabawy wspomagające rozwój ruchowy dziecka;
4) Zabawy tematyczne wspomagające rozwój emocjonalny i społeczny dziecka;
5) Zajęcia plastyczne i muzyczne;
6) Zajęcia rozwijające teatralne uzdolnienia dzieci;
7) Zajęcia metodą "dobrego startu" wg M. Montessovii;
8) Przygotowanie dzieci do udziału w imprezach artystycznych i okolicznościowych organizowanych na terenie Gminy;
9) Prowadzenie zajęć czytelniczo - literackich w ramach akcji "Cała Polska czyta dzieciom"
Z kolei w § 4 Rada uchwaliła, iż opłatę za świadczenia wymienione w § 3 ustala się w wysokości 1,50 zł za jedną godzinę realizacji tych zajęć i nalicza się za każdą rozpoczętą godzinę ponad czas realizacji podstawy programowej (ust. 1). Powyższa opłata podlega zwrotowi w wysokości 1/21 za każdy dzień w przypadku nieobecności dziecka (ust. 2). Jednocześnie w § 5 organ podał, iż miesięczna wysokość opłaty za czas realizacji świadczeń ustalana jest na podstawie stawki godzinowej, o której mowa w § 4 ust. 1, oraz deklarowanej przez rodziców lub prawnych opiekunów dziecka liczby godzin pobytu dziecka w przedszkolu ponad czas realizacji podstawy programowej.
Pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. (II Pa 23/11) skargę na przedmiotową uchwałę - w części obejmującej § 3 pkt 1-9, § 4 i § 5, złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. Prokurator Okręgowy Skarżący zarzucił tej uchwale istotne naruszenie art. 14 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz wniósł o stwierdzenie nieważności w zaskarżonej części.
Uzasadniając swoje stanowisko strona skarżąca podała, iż porównując zakres podstawy programowej określonej w rozporządzeniu z dnia 23 grudnia 2008r. Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U.
z 2009r. Nr 4, poz. 17) z treścią § 3 pkt 1-9 zaskarżonej uchwały uznać należy, iż zajęcia opiekuńczo-wychowawcze i dydaktyczne, za które Rada Gminy zdecydowała się pobierać opłatę od rodziców bądź opiekunów prawnych w zdecydowanej większości wchodzą w skład podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Dalej Prokurator stwierdził, iż ustalona w zaskarżonej uchwale opłata w wysokości 1,5 zł za jedną godzinę realizacji ww. zajęć dotyczy również świadczeń wprost wchodzących w skład bezpłatnie realizowanej podstawy programowej. W ocenie strony skarżącej gry, zajęcia i zabawy wspomagające rozwój psychofizyczny, emocjonalny i społeczny dziecka, zabawy badawcze rozwijające zainteresowania otaczającym światem, gry i zabawy ruchowe wspomagające rozwój fizyczny dziecka, o jakich mowa w § 3 pkt 1- 9 zaskarżonej uchwały, zmierzają bowiem do osiągnięcia celów określonych w podstawie programowej i to w sposób wprost w tej podstawie przewidziany. Zdaniem Prokuratora o stałym charakterze ww. opłaty świadczy ponadto okoliczność, iż jest ona uzależniona nie od rodzaju świadczeń opiekuńczo - wychowawczych świadczonych na rzecz dziecka, ale także od formalnie zadeklarowanej przez rodziców lub prawnych opiekunów liczby godzin pobytu dziecka w placówce.