Dnia 10 kwietnia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Rosińska (spr.) Sędzia WSA Barbara Rymaszewska Protokolant Specjalista Marcelina Chmielecka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2013 roku sprawy ze skargi J. Z. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzają ją decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] Nr [...]; 2. przyznaje i nakazuje wypłacić z funduszu Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi adwokat M. Z. prowadzącej Kancelarię Adwokacką w Ł. przy ul. [...] kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych powiększoną o podatek od towarów i usług tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu. LS
Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...] nr [...] po ponownym rozpatrzeniu sprawy utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] nr [...].
Jak wynika z dokumentów załączonych do akt administracyjnych ostateczną decyzją z dnia [...] nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych odmówił J. Z. przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego z tytułu deportacji do pracy przymusowej.
W dniu 18 października 2011 r. J. Z. zwróciła się do organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie jej wniosku w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.
Decyzją z dnia [...] nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie art. 1 ust. 1, art. 2 pkt 2 lit. a, art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz.U. nr 87, poz. 395 ze zm.) odmówił J. Z. przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego z tytułu deportacji do pracy przymusowej argumentując, że praca wykonywana przez J. Z. była w niewielkim oddaleniu od dotychczasowego miejsca jej zamieszkania i nie miała charakteru szczególnie dotkliwego. Pracę tę strona świadczyła w znanej okolicy, niedaleko znajomych. Zdaniem organu młody wiek mógł zwiększać poczucie osamotnienia, niemniej jednak w sensie obiektywnym była to okolica jej dotychczasowego miejsca zamieszkania. Dalej organ wywodził, iż powyższa ocena nie podważa subiektywnego poczucia krzywdy jaka spotkała w związku z powyższym J. Z., jednak wydając w tej sprawie decyzję organ musiał oprzeć się na kryteriach zobiektywizowanych. Ponadto organ podkreślił, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza deportacji do pracy przymusowej J. Z. w rozumieniu powyżej przywołanych rozważań.
J. Z. w ustawowym terminie wystąpiła do organu orzekającego z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, domagając się przyznania przedmiotowego świadczenia na podstawie zebranego materiału dowodowego, który w jej ocenie potwierdza wykonywanie pracy przymusowej przez okres 9 miesięcy w obozie pracy w C.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy, Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...] nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 3 K.p.a., utrzymał w mocy decyzję własną z dnia [...].
W jej uzasadnieniu organ stwierdził, że strona podniosła okoliczność wykonywania pracy przymusowej w okresie od 1941 r. do 1943 r. w miejscu zamieszkania (Ł.) oraz w okolicach miasta W. - między innymi w obozie w C. - w okresie od maja 1944 r. do wyzwolenia (styczeń 1945 r.), gdzie praca miał polegać na kopaniu umocnień, tzw. okopów, a obywatele polscy byli zmuszeni budować umocnienia wojskowe na rzecz III Rzeszy. Następnie organ wskazał, że oprócz własnych oświadczeń, strona w piśmie z dnia 5 grudnia 2011 r. wskazała także świadków, którzy mogliby potwierdzić okoliczność wywiezienia jej do obozu pracy w C. Zdaniem organu okres pracy przymusowej wykonywanej w miejscu zamieszkania (Ł.) nie mógł zostać uznany za podstawę do przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego, ponieważ praca nie była wykonywana w warunkach deportacji. Odnosząc się natomiast do podnoszonej przez stronę okoliczności pracy przymusowej przy budowie umocnień wojskowych w C. organ podkreślił, iż nie kwestionuje faktu pracy strony na okopach w C.. Brak jest natomiast - jego zdaniem - dowodów wskazujących, że wnioskodawczyni przebywała w C. przez okres co najmniej 6 miesięcy. W ocenie organu orzekającego należy również wykluczyć, że strona przebywała w C. w obozie pracy. Świadczyć ma o tym m.innymi oświadczenie siostry wnioskodawczyni - H. S. Trudno bowiem uznać za wiarygodne, aby wnioskodawczymi mogła opuszczać obóz pracy i wrócić do rodzinnego domu, czy też spotykać się ze swoim przyszłym mężem w jednym z domów w miejscowości C. Poza oświadczeniem swojej siostry, strona nie przedłożyła dowodów na okoliczność wykonywania pracy przymusowej w warunkach deportacji. Przesłuchanie W. K. w charakterze świadka okazało się niemożliwe, ponieważ odmówiła ona składania zeznań z uwagi na fakt, iż nie zna wnioskodawczyni.