Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Witold Falczyński, Sędziowie asesor WSA Wiesława Achrymowicz, Sędzia NSA Krystyna Sidor (spr.), Protokolant Ref.st. Małgorzata Poniatowska Furmga, po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2004 r. sprawy ze skargi W. D., R. H., H. L., Z. S. na decyzję Wojewody z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie zwrotu nieruchomości oraz odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. I .stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji; II. zasądza od Wojewody na rzecz W. D., R. H., H. L. i Z. S. 2000 ( dwa tysiące) zł tytułem kosztów postępowania.
P.o. Zastępcy Dyrektora Wydziału Rozwoju Regionalnego działając z upoważnienia Wojewody decyzją z dnia [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 kpa, po rozpatrzeniu odwołania W. D., H. L., Z. S. i R. H. - utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta L. z dnia [...] znak: [...] orzekającą o umorzeniu postępowania w przedmiocie zwrotu nieruchomości oznaczonej nr [...] o pow. 1,2949 ha położonej w L. w osiedlu [...] i nr [...] o pow. 6720 m2 położonej w osiedlu [...] oraz orzekającą o umorzeniu postępowania w przedmiocie ustalenia i wypłaty odszkodowania /opłaty pieniężnej/ do kwoty wynikającej z umowy zamiany gruntów.
Organy obu instancji uznały, że pełnomocnik wnioskodawców w toku postępowania - na rozprawie w dniu 20 grudnia 2001 r. odstąpił od żądania zwrotu nieruchomości, natomiast żądanie dopłaty pieniężnej w kwocie 90.000 zł do wywłaszczonej nieruchomości nie znajduje uzasadnienia w przepisach obecnie obowiązującej ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /tekst jednolity: Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm./.
W tych warunkach postępowanie administracyjne umorzono na podstawie art. 105 § 1 kpa.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego W. D., H. L., Z. S. i R. H. wnosili o uchylenie zaskarżonej decyzji jako wydanej z naruszeniem prawa materialnego i przepisów postępowania - art. 107 kpa. Skarżący podnosili, że kwoty uzyskane przez ich poprzedników prawnych, byłych właścicieli wywłaszczonych nieruchomości nie były ekwiwalentne do wartości tychże gruntów przejętych przez Skarb Państwa pod przymusem. Wyjaśnili też, że swoją rezygnację z żądania zwrotu nieruchomości uzależnili od zapłacenia im odszkodowania w kwocie 90.000 zł.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wnosił o jej oddalenie podtrzymując argumentację zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Dokonując oceny zaskarżonej decyzji w zakresie pozostawania jej w zgodności z przepisami prawa oraz mając na uwadze treść art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153 poz. 1270/ stwierdzić należy, iż zaskarżona decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa /art. 156 § 1 pkt 2 kpa/. Organ II instancji rozpoznał bowiem odwołanie od decyzji ostatecznej korzystającej z ochrony trwałości.
Decyzja organu I instancji z dnia [...] została doręczona pełnomocnikowi wnioskodawców W. D., H. L., Z. S. i R. H. - [...] K. B. w dniu 30 lipca 2002 r., co wynika z poświadczenia odbioru pisma - 027046.
Odwołanie natomiast złożył tenże pełnomocnik w urzędzie pocztowym w dniu 14 sierpnia 2002 r., tj. po upływie 14-dniowego terminu, w którym decyzja organu I instancji stała się ostateczna /art. 16 § 1 kpa/.
Wprawdzie art. 58 kpa przewiduje możliwość przywrócenia terminu do wniesienia odwołania, ale uzależnia to od złożenia stosownej prośby przez zainteresowanego, który obowiązany jest uprawdopodobnić, że uchybienie terminu nastąpiło bez jego winy, a ponadto prośba winna być złożona w określonym terminie /art. 58 § 2 kpa/.
W sprawie niniejszej odwołujący się nie składali wniosku o przywrócenie terminu do złożenia odwołania, a organ II instancji rozpatrując odwołanie wniesione z uchybieniem terminu, który nie został przywrócony - rażąco naruszył prawo, dokonując weryfikacji decyzji ostatecznej.
Stwierdzenie takiej wady określonej w art. 156 § 1 pkt 2 kpa skutkować musi stwierdzeniem nieważności decyzji organu II instancji.
Z tych względów i na mocy art. 145 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1270/, orzeczono jak w sentencji.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania wydano na mocy art. 200 w/w ustawy.