Budynek mający charakter zabytkowy objęty jest treścią art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 10 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i o muzeach /Dz.U. nr 10 poz. 48 ze zm./, który stanowi, że bez zezwolenia właściwego konserwatora zabytków nie wolno zabytków burzyć, niszczyć, przerabiać, odnawiać, rekonstruować, konserwować, zabudowywać, odbudowywać, zdobić, uzupełniać, rozkopywać ani dokonywać żadnych innych zmian. Zatem przed wydaniem decyzji co do nałożonych obowiązków należało uzyskać opinię konserwatora zabytków.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Czesławy i Józefa Cz. na decyzję (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w P. z dnia 7 lipca 2000 r. (...) w przedmiocie: nakazania dokonania oceny stanu technicznego obiektu i nałożenie obowiązku uzyskania pozwolenia na wznowienie robót budowlanych - uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla powiatu P. z dnia 19 czerwca 2000 r. (...).
Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu poznańskiego, decyzją z dnia 19 czerwca 2000 r., (...), na podstawie art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./ nakazał Czesławie i Józefowi Cz. w terminie do dnia 15 lipca 2000 r. po uprzednim uzyskaniu pozytywnej opinii (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wystąpić do Starostwa Powiatowego w P. z wnioskiem o wydanie pozwolenia na remont budynku gospodarczego położonego w K. przy ulicy Ś. 16.
W uzasadnieniu decyzji podano, że remont XIX wiecznego budynku gospodarczego odbywał się bez wymaganego pozwolenia. W takiej sytuacji wydano postanowienie o wstrzymaniu robót i nakazano wykonanie zabezpieczeń przed wstępem osób postronnych do remontowanego budynku.
W odwołaniu od powyższej decyzji Piotr i Bronisław K. podali, że organ administracyjny nie zajął stanowiska w kwestii prętów zbrojeniowych, których końcówki przechodzona ich grunt, okapu dachu bez rynny oraz okna w ścianie budynku, który stoi w granicy działki.
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w P., decyzją z dnia 7 lipca 2000 r., (...) na podstawie art. 138 par. 1 pkt 2 Kpa oraz art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane uchylił zaskarżoną decyzję i nakazał Czesławie i Józefowi Cz. wykonanie:
- ekspertyzy stanu technicznego budynku,
- oceny technicznej poprawności dotychczas wykonanych prac remontowych,
- projektu dokończenia remontu przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w terminie 30 dni od doręczenia decyzji i uzyskanie pozwolenia na wznowienie robót.
W uzasadnieniu decyzji podano, że należało uchylić zaskarżoną decyzję albowiem brak było podstaw do nałożenia obowiązku do wystąpienia do właściwego organu o uzyskanie pozwolenia na remont budynku. W sytuacji gdy organ stwierdził wykonywanie robót bez wymaganego pozwolenia, to w pierwszej kolejności miał obowiązek wydać decyzję nakazującą wykonanie konkretnych czynności w celu doprowadzenia robót do stanu zgodnego z prawem. Wskazano również, że obowiązkowe jest uzyskanie opinii Konserwatora Zabytków z uwagi na to, że obszar na którym znajduje się budynek objęty jest ochroną konserwatorską.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Józef i Czesława Cz. wskazali, że Piotr i Bronisław K. nie mogą być stroną postępowania z uwagi na to, że nie został naruszony ich interes prawny i dlatego nie byli uprawnieni do wniesienia odwołania. W takiej sytuacji organ odwoławczy dopuścił się rażącego naruszenia przepisu art. 127 par. 1 Kpa albowiem winien stwierdzić niedopuszczalność odwołania.
Skarżący zarzucili również naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego poprzez wyznaczenie terminu wykonania obowiązków oraz że wyznaczony termin jest za krótki.
Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, opierając się na argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.
Podkreślono, że Piotr i Bronisław K. są właścicielami sąsiedniej nieruchomości w granicy której stoi remontowany budynek i dlatego są stroną postępowania.