Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący NSA Jerzy Solarski Sędziowie WSA Magdalena Józefczyk /spr./ WSA Robert Sawuła Protokolant Anna Zięba po rozpoznaniu w Wydziale II Ogólnoadministracyjnym na rozprawie w dniu 10 marca 2010 r. sprawy ze skargi M. F., S. B., A. B., P. B., A. B. oraz E. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] maja 2009 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa własności działek leśnych -skargę oddala-
II SA/Rz 580/09
U Z A S A D N I E N I E
Decyzją z dnia [...] maja 2009r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (dalej SKO) po rozpatrzeniu odwołania Ł. B. i M. F. utrzymało w mocy decyzję Starosty Powiatu [...] z dnia [...] stycznia 2009r. nr [...] odmawiającą przeniesienia na ich rzecz prawa własności działek nr 1425,1430/1 położonych w N. gmina C.
W podstawie prawnej SKO podało art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1060r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 ze zm. - zwana dalej w skrócie k.p.a.) oraz art. 118 ust. 2a ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008r. nr 50, poz. 219 ze zm. zwana dalej w skrócie u.s.r.).
Pełnomocnik wnioskodawczyń w odwołaniu zarzucił naruszenie art. 7, art. 77 k.p.a. i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji do ponownego rozpatrzenia ewentualnie o wydanie decyzji reformatoryjnej zgodnie z treścią wniosku o nieodpłatne przekazanie własności gruntu. Skarżące stwierdziły, że organ winien dokładnie ustalić zaszłości faktyczne i dokonać prawidłowego prawnego ich zakwalifikowania, do czego obliguje art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a. i powołały orzecznictwo sadów administracyjnych. Zarzuciły, że organ pierwszej instancji nie ustalił zasadniczej okoliczności sprawy, bo nie odpowiedział, jaką część gruntu przydzielono F. Ś. (gdzie się znajduje) na skutek przekazania gospodarstwa rolnego i czy wnioskodawczynie spełniły warunki określone w art. 118 ust. 2a u.s.r. Z tych przyczyn wydanie decyzji wymaga przeprowadzenia postępowania w znacznej części.
Skarżąca M. F. w uzupełnieniu odwołania w piśmie z dnia [...] lutego 2009r. podała, że gospodarstwo rolne zabrane w zamian za rentę było zabudowane budynkami w doskonałym stanie, które zostały bezprawnie zabrane przez Skarb Państwa bez odszkodowania; Państwo bezprawnie zabrało ogromny obszar cennego lasu, co stanowi wystarczającą przesłankę do stwierdzenia nieważności decyzji z 1977r.; decyzja o przekazaniu gospodarstwa rolnego wydano na skutek przymusu Państwa, chociaż F. Ś. się nie zgadzał, nie miał wieku emerytalnego. Wniosła o wnikliwe rozpatrzenie sprawy i rozważenie możliwości stwierdzenia nieważności decyzji z 1977r. i 1979r. Za istotne uznała ustalenie siedliska, bo za nie powinna być przyznana rekompensata, choćby jednej działki leśnej, której dotyczy spór. Agencja Nieruchomości Rolnych wyceniła koszt działki niewspółmiernie do jej wartości.
W uzasadnieniu decyzji organ podał, że na podstawie decyzji Naczelnika Gminy w C. z dnia [...] kwietnia 1977r. nr [...] przejęto na własność Państwa w zamian za rentę gospodarstwo rolne bez zabudowań o łącznej powierzchni 7,90 ha w tym 1,68 gruntów leśnych położonych w N. gmina C. stanowiące własność F. Ś. W pkt 3 decyzji stwierdzono, że F. Ś. przysługuje prawo do bezpłatnego dożywotniego użytkowania działki gruntu rolnego o pow. 0,50 ha, która zostanie mu przydzielona po wykonaniu decyzji. Działki nr 1430, 1431, 1425 między innymi ujawniono w ewidencji gruntów, gdzie jako władający gruntem wpisany był Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w K., Państwowe Gospodarstwo Leśne Nadleśnictwo S. Zgodnie z art. 118 ust. 1 u.s.r. osobie przysługuje prawo do bezpłatnego korzystania z lokalu mieszkalnego i pomieszczeń gospodarskich z tytułu przekazania gospodarstwa rolnego Państwu, w myśl dotychczasowych przepisów, na jej wniosek przyznaje się nieodpłatnie własność działki obejmującej budynki, w których znajdują się ten lokal i te pomieszczenia o pow. niezbędnej do korzystania z tych budynków. Stosownie do art. 118 ust. 2a u.s.r. z wnioskiem o przyznanie prawa własności działki określonej w ust. 1 i ust. 2 może wystąpić również zstępny osoby uprawnionej, który po śmierci tej osoby faktycznie włada w zakresie odpowiadającym jej uprawnieniom, daną nieruchomością, jeżeli jednak uprawnionymi są oboje małżonkowie wniosek taki może być zgłoszony dopiero po śmierci obojga małżonków. W rozpoznawanej sprawie osobą uprawnioną był F. Ś., który zmarł [...].09.1991r. Wnioskodawczynie są córkami nieżyjącego A. Ś. - brata uprawnionego, co oznacza iż nie są zstępnymi uprawnionego, o którym mowa w art. 118 ust. 2a u.s.r. Zstępny to pojęcie, które oznacza każdego kolejnego potomka tej samej osoby to jest dziecko, wnuka, prawnuka itd. Osoby te są spokrewnione ze sobą w linii prostej Roszczenia przewidziane w art. 118 u.s.r. nie mogą być interpretowane rozszerzająco, gdyż z woli ustawodawcy mają zaspokoić interesy osoby uprawnionej, bądź zstępnych osoby uprawnionej, a nie osób trzecich.