Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Śliwa Sędziowie WSA Zbigniew Czarnik /spr./ WSA Robert Sawuła Protokolant: st.sekr.sąd.B.Krztoń po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2005 r. na rozprawie sprawy ze skargi M. P. na decyzję Wojewody z dnia [...] listopada 2003 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zmiany aktu urodzenia I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w J. z dnia [...] września 2003 r., Nr [...]; II. zasądza od Wojewody na rzecz skarżącego M. P. kwotę 255 zł (dwieście pięćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
II SA/Rz 8/04
U Z A S A D N I E N I E
Decyzją z dnia [...] listopada 2003 r., [...] Wojewoda [...] utrzymał w mocy decyzję Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w J. z dnia [...] września 2003 r., [...] odmawiającą wpisania do aktu urodzenia M. K. wzmianki dodatkowej o jego uznaniu przez M. P. i zmiany nazwiska.
Wojewoda utrzymując w mocy decyzję organu I instancji wskazał, że organ ten błędnie w podstawie prawnej decyzji powołał § 10 ust. 3 umowy między PRL a Republiką Francuską o prawie właściwym jurysdykcji i wykonaniu orzeczeń w zakresie prawa osobowego i rodzinnego /Dz. U. Nr 4 z 1969 r., poz. 22 ze zm./, gdyż w sprawie powinny mieć zastosowanie tylko przepisy prawa polskiego, bo oboje rodzice małoletniego są obywatelami polskimi, a wskazana wcześniej umowa nie ma zastosowania w sytuacjach, gdy we wskazanych w niej okolicznościach występują obywatele polscy. Uchybienie w zakresie podstawy prawnej wskazane przez Wojewodę nie może prowadzić do uchylenia decyzji Kierownika USC w J., gdyż rozstrzygnięcie jego decyzji jest poprawne oraz istnieją przepisy prawa, które dla tego rozstrzygnięcia są podstawą, mimo że nie powołaną w decyzji. Zdaniem Wojewody odmowa dokonania dodatkowej wzmianki w akcie urodzenia małoletniego M. K. ma oparcie w art. 77 § 1 i art. 79 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w związku z art. 73 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego /Dz. U. 36, z 1986 r., poz. 180 ze zm./. Przepisy te nie dają podstaw do przyjęcia, że uznanie M. K. przez M. P. dokonane na terytorium Republiki Francuskiej i w sposób właściwy dla tamtego prawa jest skuteczne w świetle prawa polskiego, choćby z tego względu, że przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wyraźnie wskazują przed jakim organem może zostać uznane dziecko obywateli polskich jeżeli przebywają oni za granicą. Wynikająca w tym zakresie reguła z art. 79 § 1 k.r.o. i wskazanie jako organu właściwego do uznania dziecka za granicą Rzeczypospolitej Polskiej przed konsulem RP nie daje podstaw do przyjęcia, że w zakresie takiej czynności możliwe jest zastosowanie umowy między Polską a Republika Francuską z dnia 5 kwietnia 1967 r. i uznanie za skuteczne uznania dziecka przed urzędnikiem państwa francuskiego, choć dokonane z rygorami właściwymi dla prawa francuskiego. Konkludując organ odwoławczy wskazał, że ilekroć przedmiotem rozstrzygania ma być uznanie dziecka obywateli polskich to pierwszeństwo i wyłączność posiadają zasady prawa ojczystego rodziców, a prawo międzynarodowe prywatne nie ma w tym zakresie zastosowania, o ile nie wynika to wprost ze stosownych umów międzypaństwowych lub innego prawa. W przypadku rozstrzyganym na skutek odwołania umowa między Polską a Francją nie zawiera, zdaniem Wojewody regulacji, które wyłączałyby prawo polskie, zatem nie można tej umowy stosować jako podstawy orzekania.
Z decyzją Wojewody Podkarpackiego nie zgodził się M. P. W skardze na decyzję Wojewody pełnomocnik skarżącego zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 1 i art. 3 oraz art. 10 ust. 3 umowy z 5 kwietnia 1967 r. pomiędzy PRL a Republiką Francuską o prawie właściwym, jurysdykcji i wykonaniu orzeczeń w zakresie prawa osobowego i rodzinnego, art. 91 Konstytucji RP oraz art. 73 ust. 4 prawa o aktach stanu cywilnego polegające na błędnym przyjęciu, że uznanie dziecka mającego obywatelstwo polskie przez jego ojca pozamałżeńskiego mającego miejsce stałego pobytu w dacie uznania na terenie Francji, a będącego obywatelem polskim, może nastąpić jedynie przed Konsulem RP lub Kierownikiem USC, zaś uznanie dokonane przed właściwymi władzami Republiki Francuskiej i w formie przewidzianej prawem tego państwa i ważne według prawa francuskiego i nie wywołuje skutków prawnych przed organami Państwa Polskiego. Z tych względów pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i nakazanie wpisania dla dziecka nazwiska ojca, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy organowi II instancji do ponownego rozpatrzenia. Pełnomocnik wniósł również o zasądzenie kosztów postępowania sądowego.