Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Mieczysław Górkiewicz Sędzia WSA - Ireneusz Dukiel Sędzia WSA - Alicja Palus /sprawozdawca/ Protokolant starszy sekretarz sądowy - Magda Minkisiewicz po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 17 października 2013 r. sprawy ze skargi Rady Miejskiej w L. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody D. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie powierzenia Miejskiemu Przedsiębiorstwu Oczyszczania sp. z o.o. w L. zadania własnego gminy utrzymania czystości i porządku na terytorium Gminy Miejskiej L. oddala skargę.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...]r. (znak:
[...]) podjętym na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594) Wojewoda D. - działający jako organ nadzoru - stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w L. Nr [...] z dnia [...] r. w sprawie powierzenia Miejskiemu Przedsiębiorstwu Oczyszczania Spółce z o.o. w L. zadania własnego gminy utrzymania czystości i porządku na terytorium Gminy Miejskiej L.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Wojewoda D. wyjaśnił, że w toku postępowania nadzorczego prowadzonego w odniesieniu do opisanej powyżej uchwały stwierdził podjęcie jej z istotnym naruszeniem art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 3 i 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 45 poz. 236), a ponadto art. 30 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wcześniej powołanej.
Jednocześnie organ wskazał, że w § 1 przedmiotowej uchwały Rada Miejska w L. postanowiła powierzyć spółce gminnej - Miejskiemu Przedsiębiorstwu Oczyszczania Sp. z o.o. w L. wykonywanie obowiązkowego zadania własnego gminy utrzymania czystości i porządku w granicach administracyjnych miasta L., obejmującego:
1) utrzymanie czystości i porządku na drogach publicznych i wewnętrznych, ścieżkach rowerowych oraz placach położonych na nieruchomościach będących własnością i pozostających we władaniu Gminy Miejskiej L., a także odświeżanie i zwalczanie śliskości zimowej;
2) letnie i zimowe utrzymanie porządku i czystości w wiatach przystankowych i przystankach wolnostojących komunikacji miejskiej znajdujących się na terenie Gminy Miejskiej L.
3) utrzymanie terenów zielonych Gminy Miejskiej L.,
4) utrzymanie terenów międzyblokowych Gminy L.
W § 2 Rada wskazała, że sposób wykonywania powierzonego obowiązkowego zadania własnego gminy określi umowa wykonawcza zawarta pomiędzy Gminą Miejską L. a Spółką (ust. 1) oraz zobowiązała właściwy organ spółki do zmiany umowy spółki i złożenia wniosku o wpis w KRS. Z kolei w § 3 Rada zastrzegła, że spółka nie będzie świadczyć na rzecz innych gmin usług o charakterze tożsamym z usługami świadczonymi w ramach powierzonych zadań na podstawie tej uchwały (ust. 1). Natomiast w § 3 ust. 2 Rada postanowiła, że usługi wykonywane w ramach powierzonych zadań stanowić będą podstawowy przedmiot działalności spółki.
Następnie Wojewoda D. - stwierdzając, że w myśl art. 2 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy - wyjaśnił, że formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa. Ustawą tą jest ustawa o gospodarce komunalnej, która w art. 1 ust. 2 stanowi, że gospodarka komunalna obejmuje w szczególności zadania o charakterze użyteczności publicznej, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych. Natomiast w myśl art. 2 tej ustawy gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego łub spółek prawa handlowego. Z powyższego wynika, że gmina realizująca zadania publiczne może na ich potrzeby tworzyć w ramach swojej struktury organizacyjnej jednostki, które będą bezpośrednio realizowały konkretne zadania publiczne. Ustawa o samorządzie gminnym zezwala również na współdziałanie w wykonywaniu tych zadań na podstawie umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi. Zapisy ustawy o gospodarce komunalnej doprecyzowują formę prawną jednostki organizacyjnej wskazując, że zadania o charakterze użyteczności publicznej mogą być wykonywane przez gminę w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego. Ponadto ustawodawca umożliwia prowadzenie gospodarki komunalnej w formie spółki prawa handlowego, a mianowicie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, a także spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym. Art. 3 w/w ustawy dopuszcza możliwość, aby jednostki samorządu terytorialnego w drodze umowy mogły powierzać wykonywanie zadań z zakresu gospodarki komunalnej osobom fizycznym, osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z uwzględnieniem przepisów określonych w tym artykule ustawy. Wówczas organem właściwym w sprawie zawarcia umowy z tymi podmiotami jest organ wykonawczy gminy (w tym przypadku Prezydent Miasta L.).