Skarga "C.-P." Sp. z o.o. w W. na postanowienie Izby Skarbowej w Z.-G. w przedmiocie odmowy wyłączenia spod egzekucji ruchomości, po rozpoznaniu na rozprawie rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku NSA Ośrodka Zamiejscowego w Poznaniu , I SA/Po 1964/99
Tezy

1. Wygaśnięcie ustawowego prawa zastawu stosownie do art. 327 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ odnosi się do każdej fazy postępowania egzekucyjnego, chyba że przed dniem 1 stycznia 1998 r. zostałoby ono zakończone przez dokonanie sprzedaży egzekucyjnej.

2. Zajęcie egzekucyjne /także dokonane na podstawie art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych - Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ ma charakter proceduralnej czynności techniczno-prawnej, nie prowadzącej do zmiany prawa własności.

Sentencja

Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi "C.-P." Sp. z o.o. w W. na postanowienie Izby Skarbowej w Z.-G. z dnia 3 sierpnia 1999 r., (...) w przedmiocie odmowy wyłączenia spod egzekucji ruchomości, po rozpoznaniu na rozprawie rewizji nadzwyczajnej Rzecznika Praw Obywatelskich od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Poznaniu z dnia 24 listopada 2000 r., I SA/Po 1964/99 - uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje NSA ZO w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie strona 1/5

Urząd Skarbowy w Z.-G., powołując się na przepis art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ wydał w dniu 3 grudnia 1996 r. postanowienie o zabezpieczeniu zobowiązań Spółki "E.-W." w Z.-G. (...) z tytułu podatku od towarów i usług. Zabezpieczenia dokonano przez zajęcie ruchomości i innych praw majątkowych Spółki. Na liście zajętych ruchomości znalazło się pięć samochodów osobowych stanowiących własność Spółki "C.-P.", a mianowicie: (...). Spółka "C.-P." wystąpiła więc w dniu 14 stycznia 1997 r. do Urzędu Skarbowego w Z.-G. z wnioskiem o wyłączenie przedmiotowych samochodów spod egzekucji. Urząd z powołaniem się na przepis art. 38 par. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /t.j. Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./ oraz art. 49 ustawy o zobowiązaniach podatkowych wydał w dniu 13 stycznia 1997 r. postanowienie (...), w którym spod egzekucji wyłączył jeden z samochodów jako będący przedmiotem umowy użyczenia, natomiast odmówił wyłączenia czterech pozostałych zajętych samochodów, znajdujących się w Spółce "E.-W." w związku z umową przechowania. Na powyższe rozstrzygnięcie Spółka "C.-P." wniosła w dniu 7 marca 1997 r. zażalenie do Izby Skarbowej w Z.-G., która postanowieniem z tegoż dnia (...) utrzymała w mocy zaskarżone orzeczenie.

Z dniem 31 grudnia 1997 r. przepisy ustawy o zobowiązaniach podatkowych utraciły moc, wobec czego odpadła materialnoprawna podstawa dla ustawowego zastawu wynikającego z jej art. 49. Spółka "C.-P." złożyła zatem wniosek o wydanie zajętych samochodów. Urząd Skarbowy w Z.-G. postanowieniem z dnia 16 lutego 1998 r.(...) odmówił wyłączenia przedmiotowych samochodów spod egzekucji stwierdzając, że wygaśnięcie ustawowego zastawu powstałego przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ mogłoby nastąpić gdyby wcześniej nie zostały przeprowadzone czynności egzekucyjne. Ponieważ zabezpieczone samochody na podstawie tytułów wykonawczych z dnia 23 grudnia 1997 r. (...) zostały zajęte w dniu 24 grudnia 1997 r., to stwierdzono istnienie prawa zastawu przed dniem 1 stycznia 1998 r. Od tego postanowienia Spółka "C.-P." odwołała się do Izby Skarbowej, w Z.-G., podnosząc nieuwzględnienie przez organ podatkowy pierwszej instancji zmiany stanu prawnego, która dokonała się od dnia 1 stycznia 1998 r. Izba Skarbowa w Z.-G. postanowieniem z dnia 9 kwietnia 1998 r. (...) uchyliła zaskarżone rozstrzygnięcie i umorzyła postępowanie w pierwszej instancji. W uzasadnieniu tego orzeczenia Izba Skarbowa stwierdziła, że Spółka "C.-P." wykorzystała już prawo do dwukrotnego wystąpienia w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym wobec "E.-W.". Tym samym wyczerpała możliwość dwuinstancyjnego rozpatrzenia sprawy, a w żądaniu z dnia 20 stycznia 1998 r. nie powołała żadnych okoliczności faktycznych ani nowych dowodów mogących stanowić podstawę do wznowienia postępowania. Organ odwoławczy uznał jednocześnie, że rozstrzygnięcie Drugiego Urzędu Skarbowego dotknięte jest kwalifikowaną wadą skutkującą stwierdzenie jego nieważności, albowiem dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną. Zatem wniosek Spółki "C.-P." był niedopuszczalny, a jego rozpoznanie spowodowało bezprzedmiotowość postępowania prowadzonego w tym zakresie.

Strona 1/5