Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świetlikowski (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia NSA Anna Moskała Sędzia WSA Katarzyna Borońska Protokolant specjalista Monika Tarasiewicz po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 27 lipca 2017 r. sprawy ze skargi P. P. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. z dnia [...] marca 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego oddala skargę w całości.
Przystępując do rozstrzygania, Sąd przyjął stan faktyczny i prawny sprawy j/n.
Skarżonym postanowieniem Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w W. (dalej: Dyrektor IAS) - po rozpatrzeniu zażalenia P. P. (dalej: strona, skarżący) - utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. (dalej: Naczelnik US), mocą którego odmówiono umorzenia postępowania egzekucyjnego, prowadzonego wobec strony na podstawie tytułów wykonawczych od nr [...] do nr [...], wystawionych [...] kwietnia 2004 r. przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W., obejmujących należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne za okres 06/1997 oraz od 02/1998 do 04/1998. Jako podstawę prawną postanowienia podał art. 138 § 1 pkt 1 i art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm. - dalej: K.p.a.) oraz art. 59 § 1 pkt 2 w zw. z art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r., poz. 599 ze zm. - dalej: u.p.e.a.).
Z akt sprawy wynika, że Naczelnik US prowadzi w stosunku do strony - na podstawie powołanych tytułów wykonawczych, których odpisy doręczono stronie
2 lutego 2005 r. - postępowanie egzekucyjne.
Pismem z [...] kwietnia 2016 r., strona wniosła o umorzenie tego postępowania. Wskazała, że objęte w/w tytułami egzekucyjnymi zobowiązania uległy przedawnieniu
[...] maja 2008 r. i - jako takie - nie są wymagalne oraz - z mocy prawa - nie podlegają egzekucji. Wyjaśniła, iż - dotyczące tych zobowiązań - postępowanie egzekucyjne po raz pierwszy wszczęto [...] września 2000 r. przez doręczenie jej tytułów wykonawczych z [...] sierpnia 2000 r. i że to tę właśnie czynność należy traktować jako pierwszą zmierzającą do wyegzekwowania należności z tytułu składek, o której dłużnik został zawiadomiony i która przerwała bieg przedawnienia oraz wydłużyła jego okres z 5 do 10 lat. Zdaniem strony, czynność powtórnego wszczęcia postępowania egzekucyjnego, w oparciu o tytuły wykonawcze z [...] kwietnia 2004 r., nie wywarła skutku zawieszenia biegu terminu przedawnienia, gdyż nie była pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności, o której to został powiadomiony dłużnik. Powołując się na orzecznictwo sądowe, strona dowodziła, że do nieprzedawnionych do dnia 31 grudnia 2002 r. należności z tytułu składek stosuje się nie tylko nowy, wydłużony, termin przedawnienia, ale także wszystkie nowe przepisy dotyczące okoliczności mających wpływ na bieg tego terminu, tj. jego przerwanie, zawieszenie i zabezpieczenie, o ile wymienione w nowych przepisach podstawy przerwania lub zawieszenia biegu przedawnienia powstały po tej dacie. Wyraziła pogląd, że - z uwagi na powyższe - skutki zdarzeń mających wpływ na bieg terminu przedawnienia należy oceniać według przepisów obowiązujących w chwili ich zaistnienia.
Postanowieniem z [...] grudnia 2016 r., Naczelnik US odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego. Wywiódł, że prowadzone w oparciu o tytuły wykonawcze z [...] sierpnia 2000 r. postępowanie egzekucyjne przerwało bieg terminu przedawnienia, skutkując jego wydłużeniem do 10 lat. Zauważył, że - w wyniku powyższego - składki zostały objęte nową regulacją prawną, ustanawiającą jednolity termin przedawnienia (10 lat) i wprowadzającą - w miejsce przerwania - instytucję zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Podał, że - z uwagi na ponowne wszczęcie wobec strony postępowania egzekucyjnego, w oparciu o wystawione [...] kwietnia 2004 r. tytuły wykonawcze oraz w związku z wydłużeniem do 10 lat terminu przedawnienia - niezapłacone należności składkowe nie uległy przedawnieniu w dacie ponownego wszczęcia postępowania egzekucyjnego, tj. [...] stycznia 2005 r., a bieg terminu przedawnienia tychże należności uległ zawieszeniu do czasu ewentualnego zakończenia egzekucji. W zażaleniu, strona zarzuciła błędną interpretację prawną stanu faktycznego sprawy. Powtórzyła swoje stanowisko zawarte we wniosku, zgodnie z którym najpóźniejsza z dochodzonych w postępowaniu składek uległa przedawnieniu w dacie [...] maja 2008 r. Podniosła, że skutki zdarzeń mających wpływ na bieg przedawnienia (przerwanie, zawieszenie) należy oceniać według przepisów obowiązujących w chwili ich zaistnienia, w związku z czym - w rozpatrywanej sprawie - zawieszenie biegu przedawnienia w ogóle nie nastąpiło z tego względu, że: 1) kiedy doszło do pierwszej potwierdzonej czynności egzekucyjnej, tj. [...] września 2000 r., instytucja zawieszenia jeszcze nie obowiązywała (nie była uchwalona); 2) ponowna czynność egzekucyjna z [...] lutego 2005 r. nie była pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania zaległości, a zatem także z tego powodu do zawieszenia biegu terminu przedawnienia również dojść nie mogło. Skarżonym postanowieniem z [...] marca 2017 r., Dyrektor IAS utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika US. Wskazał, że w sytuacji strony nie zaistniała żadna z przesłanek do umorzenia postępowania egzekucyjnego, w tym określona w art. 59 § 1 pkt 2 u.p.e.a. (wygaśnięcie zobowiązania poprzez przedawnienie). Dalej zaprezentował - mającą zastosowanie w sprawie - zmieniającą się sytuację prawną. Podzielił pogląd, że - prowadzone w oparciu o tytuły wykonawcze z [...] sierpnia 2000 r. - postępowanie egzekucyjne przerwało bieg terminu przedawnienia, skutkując jego wydłużeniem do 10 lat. Zauważył, że wprowadzona następnie nowa instytucja - zawieszenie biegu terminu przedawnienia, która miała zastosowanie do wszystkich nieprzedawnionych do dnia 31 grudnia 2002 r. należności spowodowała, że wystawienie przez wierzyciela [...] kwietnia 2004 r. - dotyczących tych samych zobowiązań składkowych - tytułów wykonawczych i wszczęcie - [...] lutego 2005 r. - postępowania egzekucyjnego, przez doręczenie stronie odpisów tytułów wykonawczych, spowodowało, że należności pozostają wymagalne a bieg terminu przedawnienia został skutecznie zawieszony.