Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Sędzia WSA Stanisław Nitecki Protokolant Sekretarz sądowy Magdalena Kurpis po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2008 r. sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na decyzję Prezydenta Miasta G. z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie zaliczki alimentacyjnej uchyla zaskarżoną decyzję.
Zaskarżoną decyzją Prezydent Miasta G., na mocy m.in. art.7, art.8 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz.732 ze zm.), art.3 pkt 17a i 24 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz.2255 ze zm.), przyznał A. C. zaliczkę alimentacyjną na okres od dnia [...] r. do dnia [...] r. w kwocie po [...] zł miesięcznie. W jego ocenie wnioskodawczyni spełnia kryteria pozwalające na uwzględnienie żądania w tym zakresie, wszak z powodu dochodu rodziny składającej się z trojga osób, obejmującego w [...] r. wynagrodzenie matki i alimenty pobierane przez siostrę, który to dochód przekracza 50% kwoty 583 zł, zaliczka winna wynosić 170 zł, bowiem brak jest podstaw do jej podwyższenia. Decyzja ta zapadła po uchyleniu przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...]r. decyzji organu pierwszej instancji z dnia [...]r. identycznej w treści osnowy co decyzja zaskarżona w niniejszej sprawie. Przyczyną jej uchylenia przez organ odwoławczy był brak wszystkich wymaganych prawem dokumentów a więc gołosłowność ustaleń faktycznych.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Rzecznik Praw Obywatelskich domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji, jako naruszającej przepis art.8 ust.2 pkt 2 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Uzasadniając ten zarzut skarżący podał, iż zastosowana przez organ orzekający wykładnia przywołanego przepisu jest niekorzystna i odosobniona w Polsce. Bowiem z reguły stosuje się wykładnię uwzględniającą dochód w przeliczeniu na osobę w rodzinie, a nie dochód rodziny w kontekście uprawnienia do podwyższonej zaliczki. Gramatyczna wykładnia prowadzi do nierówności i dyskryminacji rodzin wielodzietnych, narusza konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej, toteż w ocenie skarżącego nie powinna być brana pod uwagę. Przy zastosowaniu wykładni korzystnej, a więc poprawnej, uprawnionej należałaby się kwota 300 zł.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując argumentację zawartą w motywach zaskarżonej decyzji, przywołując na jej poparcie orzecznictwo Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.
Postanowieniem z dnia 4 marca 2008 r. postępowanie w sprawie zostało zawieszone do czasu zakończenia postępowania toczącego przed Trybunałem Konstytucyjnym pod sygnaturą akt P 25/07, a zmierzającego do uzyskania odpowiedzi na pytanie o konstytucyjność przepisu art.8 ust.2 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. W jego uzasadnieniu wskazano na wątpliwości co do zgodności tego przepisu z art.2, art.32 i art.71 ust.1 Konstytucji RP, jednocześnie prezentując pogląd, wedle którego literalne odczytanie przedmiotowego przepisu przekonuje do trafności rozstrzygnięcia objętego zaskarżoną decyzją.
Mocą postanowienia z dnia 21 października 2008 r. postępowanie niniejsze zostało podjęte, a to wobec wydania przez Trybunał Konstytucyjny w powyższej sprawie w dniu 1 października 2008 r. postanowienia o umorzeniu postępowania. W ocenie Trybunału brak jest podstaw do orzekania o konstytucyjności wspomnianego przepisu, gdyż przedstawione wątpliwości są natury interpretacyjnej i dają się usunąć w drodze wykładni, do dokonania której powołane są sądy orzekające, a nie tenże Trybunał. Jednocześnie w uzasadnieniu postanowienia zaakcentowano, że w przedmiotowym przepisie ustawodawca w zwrocie "gdy dochód rodziny nie przekracza 50% kwoty, o której mowa w art.7 ust.2..." posłużył się "skrótem myślowym", który należy odczytać jako odesłanie do dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie. W jego przekonaniu ta okoliczność, wraz z efektami wykładni gramatycznej, funkcjonalnej i celowościowej, prowadzi do konkluzji o konieczności interpretacji art.8 ust.2 w sposób korzystny dla uprawnionych.