Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie: sędzia NSA Zygmunt Zgierski sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M[...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lipca 2018 r. sygn. akt I SA/Wa 683/18 w sprawie ze skargi M[...] na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 lutego 2018 r. nr DAP[...] w przedmiocie prawa do rekompensaty postanawia zawiesić postępowanie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 24 lipca 2018 r., I SA/Wa 683/18 oddalił skargę M[...]na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 lutego 2018 r. nr DAP[...]w przedmiocie odmowy potwierdzenia prawa do rekompensaty.
Z uzasadnienia powyższego wyroku wynika, iż powodem oddalenia skargi było potwierdzenie przez Sąd I instancji słuszności stanowiska organów, iż nie została spełniona przez współwłaściciela nieruchomości pozostawionej poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej jedna z przesłanek warunkujących uzyskanie prawa do rekompensaty, tj. wymóg posiadania miejsca zamieszkania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przedwojennych przepisów prawa mających zastosowanie w niniejszej sprawie, a wskazanych w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2017 r., poz. 2097 ze zm.), dalej w uzasadnieniu przywoływanej jako "ustawa o prawie do rekompensaty".
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiódł M[...]zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:
1. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 2 ustawy o prawie do rekompensaty w związku z art. 64 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP i w związku z art. 1 Protokołu Dodatkowego nr 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka przez ich błędną interpretację, sprzeczną z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2012 r., SK 11/12, skutkującą naruszeniem należnego skarżącemu prawa własności;
2. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. przez jego niezastosowanie w sytuacji gdy zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem prawa materialnego, co miało wpływ na wynik sprawy.
Mając na uwadze powyższe zarzuty wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i zwrot kosztów postępowania.
Dodatkowo wniesiono o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego o zbadanie zgodności art. 2 ustawy o prawie do rekompensaty z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP i art. 1 Protokołu Dodatkowego nr 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
W motywach skargi kasacyjnej powyższe zarzuty i wnioski zostały szerzej uzasadnione. Wskazano w szczególności, iż w następstwie wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2012 r., SK 11/12 ustawodawca wprowadził zmiany oczywiście sprzeczne ze stanowiskiem Trybunału wyrażonym w powyższym wyroku.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. sąd administracyjny może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego, przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Regulacja ta dotyczy kwestii prejudycjalnej, w której uprzednie rozstrzygnięcie określonego zagadnienia, będzie miało wpływ na wynik innego postępowania. Rozstrzygnięcie zagadnienia prejudycjalnego winno być istotne z punktu widzenia realizacji celu postępowania sądowoadministracyjnego oraz bezpośrednio wpływać na wynik tego postępowania. Natomiast zawieszenie postępowania powinno być uzasadnione względami celowości, sprawiedliwości oraz ekonomiki procesowej (vide: B.Dauter, B.Gruszczyński, A.Kabat, M.Niezgódka-Medek: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Zakamycze 2005, s. 301-303). Zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. ma charakter fakultatywny. Ocena jego zasadności pozostawiona została do uznania sądu, który wydając postanowienie w tej kwestii powinien rozważyć, czy w danym przypadku celowe jest wstrzymanie biegu sprawy. Dla sądu administracyjnego kwestią wstępną może być wyłącznie takie zagadnienie, którego rozstrzygnięcie jest niezbędne, aby stwierdzić czy zaskarżony akt jest zgodny z prawem (vide: wyrok NSA z dnia 8 maja 2007 r., II OSK 694/06; wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2006 r., I FSK 845/05, www.orzeczenia.nsa.gov.pl ).