Naczelny Sąd Administracyjny w składzie Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska Sędzia del. WSA Anna Wesołowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Samorządowym Kolegium Odwoławczym w [...] a Wojewodą [...] przez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia zażalenia [...] na postanowienie Starosty o odmowie wydania uwierzytelnionych odpisów akt sprawy postanawia wskazać Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] jako organ właściwy w sprawie.
Pismem z 13 września 2021 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (Kolegium), na podstawie art. 22 § 2 k.p.a. w związku z art. 4 p.p.s.a. wystąpiło do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Kolegium a Wojewodą [...] (Wojewoda) w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania zażalenia [...] na postanowienie Starosty [...] (Starosta) z [...] lipca 2021 r. o odmowie wydania uwierzytelnionych odpisów akt sprawy [...].
Kolegium wniosło o wskazanie Wojewody jako organu właściwego do rozpoznania zażalenia.
W uzasadnieniu wyjaśniło, że decyzją z [...] czerwca 2021 r. Starosta odmówił [...] zwrotu części wywłaszczonej nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], oznaczonej poprzednio jako działka [...], obecnie wchodzącej w skład części działki nr [...] k.m. [...] oraz umorzył postępowanie w sprawie zwrotu części nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], oznaczonej poprzednio jako działka [...], obecnie wchodzącej w skład części działki nr [...] k.m. [...].
Następnie postanowieniem z 7 lipca 2021 r. Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej odmówił [...] wydania uwierzytelnionych odpisów akt sprawy nr [...].
[...] wniosła za pośrednictwem Starosty do Wojewody zażalenie na postanowienie z [...] lipca 2021 r. Starosta przekazał je Wojewodzie celem rozpatrzenia. Następnie Wojewoda pismem z [...] września 2021 r. na podstawie art. 65 § 1 k.p.a. przekazał zażalenie do Kolegium.
Kolegium wskazało, że zgodnie z art. 17 pkt 1 k.p.a. samorządowe kolegia odwoławcze są organami wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej. Również zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, należących do właściwości powiatu decyzje wydaje starosta, chyba że przepisy szczególne przewidują wydawanie decyzji przez zarząd powiatu, zaś od decyzji tych służy odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
W ocenie Kolegium takim przepisem szczególnym jest art. 9a ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym organem wyższego stopnia w sprawach określonych w ustawie, rozstrzyganych w drodze decyzji przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, jest wojewoda. Przepis ten w ocenie Kolegium jest również przepisem "ustawy szczególnej" o jakiej mowa w art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie. Obydwa te przepisy z kolei są "przepisami stanowiącymi inaczej", o jakich mowa w art. 17 pkt 1 k.p.a. Daje to wojewodom status "organu wyższego stopnia" w stosunku do starostów wydających decyzje w sprawach, o których mowa w art. 9a ustawy o gospodarce nieruchomościami (por. postanowienie NSA z dnia 8 czerwca 2001 r., SA 2148/00, LEX nr 75515). Kolegium wskazało, że uznanie wojewody jako organu wyższego stopnia oznacza jego umocowanie zarówno do rozpatrywania odwołań - i odpowiednio zażaleń - ale także i sprawowanie przewidzianego prawem nadzoru nad realizacją przez organy samorządowe zadań z zakresu administracji rządowej. W postępowaniu, w którym wojewoda jest organem wyższego stopnia, jest on obowiązany rozstrzygać wszelkie kwestie proceduralne występujące w toku tego postępowania por. (postanowienie NSA z dnia 16 maja 2001 r., I SA a/01, LEX nr 54448).