Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska Sędziowie NSA Joanna Runge-Lissowska del.WSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz (spr.) Protokolant Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Wrocławia o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta Wrocławia a Burmistrzem Miasta Cieszyna w przedmiocie rozpoznania wniosku J. Ł. ubiegającego się o pomoc społeczną w formach: pokrycia kosztów pobytu w hostelu za IX, X, XI, XII/2008r., zasiłku celowego na wykupienie recept w okresie IX-XII 2008r., zasiłku celowego na okulary, bonów żywnościowych, przyspieszenia skierowania do DPS, opłacenia gorących posiłków, skierowania i opłacenia pobytu w Ośrodku dla Niepełnosprawnych w Kluczach postanawia: oddalić wniosek Prezydenta Miasta Wrocławia.
Prezydent Miasta Wrocławia pismem z dnia 16 stycznia 2009 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Burmistrzem Miasta Cieszyna przez wskazanie Burmistrza jako organu właściwego do rozpoznania sprawy J. Ł. ubiegającego się o pomoc społeczną w zakresie:
- pokrycia kosztów pobytu w hostelu za IX, X, XI, XII/2008 r.;
- zasiłku celowego na wykupienie recept w okresie IX-XII/2008 r.;
- zasiłku celowego na okulary (2 pary);
- bonów żywnościowych;
- przyspieszenia skierowania do Domu Pomocy Społecznej;
- opłacenia gorących posiłków;
- skierowania i opłacenia pobytu w Ośrodku dla Niepełnosprawnych w Kluczach.
Prezydent Miast powoła się na art. 4 w zw. z art. 15 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z ze zm.) -w skrócie p.p.s.a.
W uzasadnieniu podniósł, że Burmistrz Miasta Cieszyna kolejnymi postanowieniami z dnia: [...] października 2008 r.; [...] i [...] listopada 2008 r.; [...] grudnia 2008 r.; [...] grudnia 2008 r. uznał, że nie jest właściwy do rozpoznania wniosków J. Ł. dotyczących określonych świadczeń z pomocy społecznej. W podstawie prawnej postanowień powołał art. 65 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 101 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. z 2008 r. Dz. U. Nr 115, poz. 728 ze zm.). Uzasadniając rozstrzygnięcia organ stwierdził, że J. Ł. jest osobą bezdomną, a zatem - zgodnie z art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej - właściwą miejscowo jest gmina ostatniego zameldowania na pobyt stały. W tych okolicznościach ubiegający się o pomoc społeczną winien zwrócić się do Ośrodka Pomocy Społecznej we Wrocławiu.
Prezydent Miasta Wrocławia nie podzielił takiej argumentacji wskazując, że J. Ł. przez dłuższy czas przebywał w Ustroniu, następnie zamieszkiwał w Brennej, gdzie był zameldowany na pobyt czasowy i gdzie koncentrowała się jego aktywność życiowa. Gmina w Brennej uznając się jako organ właściwy skierowała wymienionego do domu pomocy społecznej, wypłaca mu także zasiłek stały. Z uwagi na zły stan zdrowia przez pewien czas podopieczny wymagał niezbędnej hospitalizacji. Od września 2008 r. przebywał on w hostelu w Cieszynie "[...]" [...], zaś od [...] listopada 2008 r. przebywa w Centrum [...] w Cieszynie. Trudna sytuacja bytowa spowodowała, że J. Ł. zwrócił się o pomoc do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Cieszynie.
Zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie, a więc należy rozróżnić miejsce zameldowania od miejsca zamieszkania. W przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina jej ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały.
W orzecznictwie przyjmuje się, że miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu (art. 25 Kodeksu cywilnego). Tym samym o miejscu zamieszkania decydują dwa czynniki: zewnętrzny (fakt przebywania) i wewnętrzny (zamiar stałego pobytu). Wyrażenie zamiaru stałego pobytu nie wymaga złożenia oświadczenia woli. Wystarczy więc, że zamiar taki wynika z zachowania danej osoby polegającego na ześrodkowaniu swojej aktywności życiowej w określonej miejscowości. Samo zameldowanie, będące kategorią prawa administracyjnego, nie przesądza jeszcze o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego.