Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wiśniewska, , , po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 grudnia 2012 r., sygn. akt II SA/Po 612/12 odrzucające wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi R. K. na pismo Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., nr [...] w przedmiocie udzielenia Zarządowi Zasobów Komunalnych pełnomocnictwa do występowania w imieniu Prezydenta Miasta p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 6 grudnia 2012 r., sygn. akt II SA/Po 612/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu odrzucił wniosek R. K. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie z jego skargi na pismo Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., nr [...] w przedmiocie udzielenia Zarządowi Zasobów Komunalnych pełnomocnictwa do występowania w imieniu Prezydenta Miasta.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, że postanowieniem z dnia 6 września 2012 r. Sąd odrzucił skargę R. K.. Postanowienie to od dnia 16 października 2012 r. stało się prawomocne. Następnie postanowieniem z dnia 11 października 2012 r. odmówiono skarżącemu uzupełnienia postanowienia odrzucającego skargę. W dniu 25 października 2012 r., tj. po uprawomocnieniu się postanowienia o odrzuceniu skargi, skarżący złożył na urzędowym formularzu wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Rozpoznając przedmiotowy wniosek, Sąd pierwszej instancji uznał, że był on spóźniony, a przez to niedopuszczalny. Powołując się na art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270) zwanej dalej "P.p.s.a.", Sąd stwierdził, że aby doszło do merytorycznego rozpoznania wniosku o przyznanie prawa pomocy muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze, strona musi wystąpić do sądu ze stosownym wnioskiem, po drugie, wniosek ten musi zostać złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.
W przedmiotowej sprawie skarżący złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w dniu 25 października 2012 r., a więc po uprawomocnieniu się postanowienia o odrzuceniu skargi, co nastąpiło od 16 października 2012 r. Złożenie natomiast przez skarżącego wniosku o uzupełnienie postanowienia o odrzuceniu skargi w terminie otwartym do wniesienia skargi kasacyjnej, nie miało wpływu na bieg tego terminu.
Podsumowując Sąd podkreślił, że wniosek o przyznanie prawa pomocy nie został złożony "w toku postępowania", gdyż wpłynął po terminie do złożenia skargi kasacyjnej. Ponadto z treści wniosku nie wynika, aby skarżący miał się ubiegać o przyznanie adwokata właśnie w celu sporządzenia skargi kasacyjnej wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu (ewentualnie skargi o wznowienie postępowania). W ocenie Sądu skarżący raczej dąży do zakwestionowania postanowienia z dnia 11 października 2012 r. o odmowie uzupełnienia postanowienia odrzucającego skargę.
R. K. wniósł na powyższe postanowienie zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, podnosząc, że nieprzyznanie mu prawa pomocy jest rażąco sprzeczne z prawem i uniemożliwia mu wniesienie skargi kasacyjnej. Wskazał, że w trakcie postępowania celowo nie wnosił o ustanowienie adwokata, z uwagi na złożony wniosek o uzupełnienie postanowienia. W jego ocenie gdyby Sąd uzupełnił postanowienie, to nie musiałby on wnosić skargi kasacyjnej. Ponadto nieuzupełnienie przez Sąd postanowienia spowodowało, że "termin do wniesienia odwołania kasacyjnego uległ przesunięciu".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: