Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 14 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia T. C. i E. C. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 5 marca 2015 r., sygn. akt II SA/Sz 1184/14 o odmowie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi T. C. i E. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie opłaty adiacenckiej postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 5 marca 2015 r., sygn. akt II SA/Sz 1184/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie odmówił T. C. i E. C. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
W jego uzasadnieniu Sąd wskazał, że w oświadczeniu o stanie majątkowym, rodzinnym i dochodach złożonym na urzędowym formularzu skarżący podali, że nie mają środków finansowych, jakie mogliby przeznaczyć na tak wysoki wpis sądowy (1.083 zł), a sytuację ich pogarsza jeszcze stan zdrowia skarżącej, która pozostaje obecnie w trakcie leczenia po rozległym zawale serca. Wyjaśnili, że obniżenie wpływów z prowadzonej działalności rolniczej spowodował także spadek cen produktów rolnych i ich słaba jakość w sezonie 2013/2014. Wnioskodawcy oświadczyli, że są właścicielami liczącego 121 ha gospodarstwa rolnego i domu o pow. 120 m2, spłacają kredyt w wysokości [...] zł zaciągnięty na kupno kombajnu, raty w wysokości [...] zł za kredyt zaciągnięty na kupno ciągnika rolniczego, płacą także raty leasingowe w wysokości [...] zł miesięcznie za suszarnię do zboża, a jedynym ich dochodem jest zasiłek chorobowy skarżącej w kwocie [...] zł. Prowadzona przez nich działalność rolnicza w roku 2014 r. przyniosła stratę w wysokości [...] zł. Skarżący oświadczyli, że nie mają żadnych oszczędności ani przedmiotów wartościowych.
W odpowiedzi na wezwanie z dnia 23 stycznia 2015 r. do przedłożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów źródłowych (m.in. dowodów potwierdzających wydatki poniesione na utrzymanie domu i gospodarstwa domowego, w okresie ostatnich trzech miesięcy oraz wyciągów lub wykazów z wszystkich rachunków bankowych z okresu ostatnich trzech miesięcy) skarżący przedłożyli potwierdzenie salda z dwóch rachunków bankowych według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r., dokumenty dowodzące m. in. wydatki ponoszone na spłatę rat kredytowych i leasingowych, zakup oleju napędowego, zapraw nasiennych, części do maszyn rolniczych, decyzję w sprawie podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości, decyzję w sprawie płatności w ramach wsparcia bezpośredniego. Wnioskodawcy oświadczyli, że największe wydatki ponoszą wiosną i latem, a nie w okresach zimowych, dlatego przedkładają dokumenty z ostatnich 12 miesięcy wykazujące najbardziej znaczące wydatki.
Postanowieniem z dnia 9 lutego 2015 r. referendarz odmówił przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie wskazując, że skarżący w sposób przekonywający nie udowodnili, by nie byli w stanie uiścić kosztów sądowych w sprawie. Przede wszystkim nie przedłożyli wyciągów z posiadanych przez nich rachunków bankowych z okresu podanego w wezwaniu, a tylko potwierdzenia salda na dzień 31 grudnia 2014 r., co oznacza, że nie wykonali wezwania w tym zakresie. Z dokumentów potwierdzających posiadane zadłużenie wynika, że w listopadzie 2010 r. zawarli umowę pożyczki na kupno kombajnu zbożowego za cenę netto [...] zł, z czego znaczną część już spłacili. Pozostały do spłaty dwie raty, w kwietniu 2015 r. w wysokości [...] JPY (jen japoński) i we wrześniu 2015 r. w kwocie [...] JPY. Oprócz tego wnioskodawca we wrześniu 2011 r. zawarł umowę pożyczki na kupno ciągnika rolniczego za kwotę [...] zł, a z przedłożonego harmonogramu spłat wynika, że zapłacona przez niego rata w listopadzie 2014 r. wynosiła [...] zł; taką samą kwotę zobowiązał się zapłacić w kwietniu 2015 r. Z przedłożonych faktur wynika, że miesięczna rata leasingowa za suszarnię do zboża wynosi [...] zł, ale w listopadzie 2014 r. wyniosła [...] zł. Skarżący spłacają także pożyczkę zaciągniętą w lipcu 2012 r. na cele mieszkaniowe w kwocie [...] zł, której miesięczna rata wynosi [...] zł. Posiadają także kredyt na rachunku bieżącym do kwoty [...] zł. Decyzją z dnia [...] stycznia 2015 r. wydaną przez Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w S. skarżącej przyznano płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego w kwocie [...] zł. W 2014 r. podatek od gruntów rolnych zapłacony przez skarżących przekraczał [...] zł. Z dokumentów źródłowych wynika, że np. w dniu 21 listopada 2014 r., a więc po wniesieniu skargi do Sądu, skarżący kupił saletrę amonową za kwotę [...] zł, a w dniu 26 listopada 2014 r. olej napędowy za kwotę [...] zł, dokonywał także innych znaczących wydatków. Z wniosku i przedłożonych dowodów wynika, iż skarżący posiadają wielkopowierzchniowe gospodarstwo rolne, otrzymują wysokie dopłaty do gruntów rolnych, spłacają wysokie raty leasingowe, raty pożyczek i kupują środki do produkcji rolnej za znaczne kwoty. Skarżący nie podali, jakie dochody uzyskują z prowadzenia gospodarstwa rolnego, udokumentowali tylko co znaczniejsze wydatki. Z danych zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że skarżący od stycznia 2013 r. prowadzi działalność usługową wspomagającą produkcję roślinną, o czym nie nadmienił w oświadczeniu złożonym w urzędowym formularzu. Okoliczności te, w ocenie referendarza, nie potwierdzają wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej skarżących uniemożliwiającej uiszczenie wpisu sądowego. Wprawdzie kwota ta w niniejszej sprawie jest dość wysoka, ale stosunkowo niska w porównaniu z innymi wydatkami wnioskodawców, którzy będą w stanie ją uiścić bez uszczerbku w koniecznych kosztach ich utrzymania.