Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Monika Nowicka po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Miasta Poznania na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wa 470/10 o odmowie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi Miasta Poznań na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] stycznia 2010 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie
Miasto Poznań wniosło do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] stycznia 2010 r., nr [...]. Powołaną decyzją organ odwoławczy utrzymał w mocy wcześniejszą decyzję z dnia [...] sierpnia 2009 r., nr [...], którą stwierdzono nieważność decyzji Wojewody Poznańskiego z dnia [...] grudnia 1991 r., w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na własność Miasta Poznań nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów w jednostce ewidencyjnej obrębie [...], jako działka nr [...] (powstała w działki [...]), zapisanej w księdze wieczystej nr [...].
Uzasadniając wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Miasto Poznań zaznaczyło, że w przypadku ujawnienia w księdze wieczystej jako właściciela K. K. Miasto może utracić nieruchomość o znacznej powierzchni.
Postanowieniem z dnia 5 maja 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Jak wskazał Sąd, wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji komunalizacyjnej Wojewody Wielkopolskiego rodzi pewne skutki w sferze materialnej, gdyż decyzja, co do której stwierdzono nieważność zostaje wyeliminowana z obrotu prawnego ze skutkiem ex tunc, co nie pozostaje bez znaczenia dla skuteczności wszystkich późniejszych czynności prawnych dokonanych w oparciu o tę decyzję. Jednak stwierdzenie nieważności decyzji komunalizacyjnej nie wywołuje automatycznego skutku prawnego polegającego m. in. na ujawnieniu nowego właściciela w księdze wieczystej. Do tego konieczne jest podjęcie odpowiednich kroków na drodze cywilnoprawnej zmierzających do cofnięcia skutków prawnych tych czynności. Zatem kwestia wstrzymania lub odmowy wstrzymania zaskarżonej decyzji nie ma bezpośredniego znaczenia dla wystąpienia przesłanek o których mowa w art. 61 § 3 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Na powyższe postanowienie Miasto Poznań wniosło zażalenie podnosząc, że w podobnych sprawach ostateczna decyzji stwierdzająca nieważność decyzji komunalizacyjnej jest podstawą do wykreślenia Miasta Poznań jako właściciela nieruchomości w księdze wieczystej. Skarżący podkreślił, że podjęcie czynności polegających na wykreśleniu Miasta Poznań na podstawie ostatecznej decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i wpis nowego właściciela trwa trzy tygodnie w Wydziale Ksiąg Wieczystych w Sądzie Rejonowym w Poznaniu.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej p.p.s.a., sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Dotyczy to także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy.
Z konstrukcji tej normy prawnej wynika, iż to na skarżącym spoczywa ciężar wykazania przesłanek zawartych w cytowanym przepisie, zaś sąd może wstrzymać wykonanie zaskarżonego aktu jeżeli jest spełniona ustawowa przesłanka określona jako potencjalna możliwość wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, gdy akt lub czynność zostanie wykonana.
Należy stwierdzić, że skarżące Miasto Poznań wykazało, iż w sprawie niniejszej wykonanie zaskarżonej decyzji może wywołać skutki o jakich mowa w art. 61 § 3 p.p.s.a. Decyzja stwierdzająca nieważność decyzji komunalizacyjnej nie powoduje co prawda, jak wskazał Sąd, automatycznego skutku prawnego, polegającego na zmianie podmiotu właścicielskiego ale stanowi podstawę dla Sądu wieczystoksięgowego do wykreślenia jako właściciela jednostki samorządu terytorialnego i wpisu nowego właściciela. Decyzja stwierdzająca nieważność decyzji komunalizacyjnej może zatem spowodować skutki przewidziane w art. 61 § 3 p.p.s.a. tj. niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Nie można więc zgodzić się z Sądem I instancji, że kwestia wstrzymania lub odmowy wstrzymania zaskarżonej decyzji nie ma znaczenia dla wystąpienia przesłanek o których mowa w/w przepisie. Z powyższych względów zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 maja 2010 r. podlegało uchyleniu jako wydane z naruszeniem art. 61 § 3 p.p.s.a.
Mając powyższe na uwadze Sąd na zasadzie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) postanowił jak w sentencji.