Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Runge - Lissowska po rozpoznaniu w dniu 26 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M.K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 1197/12 o odmowie przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym w sprawie ze skargi M.K. na postanowienie Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego z dnia [...] kwietnia 2012 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania postanawia: oddalić zażalenie
Zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił M. K. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od części opłat sądowych. W uzasadnieniu postanowienia Sąd podniósł, iż skarżący w swoim wniosku wskazał, że zamieszkuje razem ze swoją matką, a jedynym źródłem utrzymania rodziny jest świadczenie emerytalne matki strony, w wysokości 1762,65 zł netto. Z kolei średnie miesięczne wydatki wynoszą około 1000 zł. Skarżący przedstawił także wyciągi z posiadanych rachunków bankowych, z których wynika, iż nie posiada on na nich żadnych środków, jednak na rachunku bankowym matki strony w okresie od 1 grudnia 2013 r. do 6 marca 2014 r. saldo każdorazowo wynosiło 15 837,78 zł, a nadto w dniu 5 grudnia 2013 r. na rachunek ten wpłynęła kwota 15 470 zł, przelana z innego rachunku matki skarżącego. W ocenie Sądu przedstawione przez stronę okoliczności nie wskazywały na możliwość przyznania jej prawa pomocy w żądanym zakresie. Sąd podkreślił, iż skarżący wyraźnie wskazał, że prowadzi wspólne gospodarstwo z matką, utrzymując się z osiąganych przez nią dochodów, zatem nie pozostaje on bez środków do życia. Rodzina skarżącego posiada także oszczędności w wysokości ponad 15 000 zł. Zdaniem Sądu możliwości płatnicze strony oceniać należało także z uwzględnieniem dochodów matki, bowiem - zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł M. K., domagając się jego uchylenia i przyznania prawa pomocy, podnosząc przy tym, że środki, które przez Sąd wskazywane są jako oszczędności, w istocie pochodziły ze zlikwidowanej przez skarżącego polisy i przeznaczone są w całości na koszty planowanych operacji matki strony. Ponadto skarżący podkreślił, iż ze względu na stan zdrowia nie może podjąć pracy i znajduje się na utrzymaniu matki, która zapewnia mu zamieszkanie i pożywienie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domagał się skarżący, może być udzielone osobie fizycznej jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w utrzymaniu niezbędnym dla niej i jej rodziny, co wynika z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej jako "P.p.s.a.".
Jak zauważył to Sąd I instancji instytucja przyznania prawa pomocy wprowadzona została do postępowania sądowoadministracyjnego celem umożliwienia obrony swoich praw przed sądem osobom o znikomych dochodach, lub dochodów tych pozbawionym i znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej. W przedmiotowej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny przyjął, iż M. K. za taką osobę uznany być nie może. Stanowisko to uznać należy za zasadne.
Zgodzić trzeba bowiem się z twierdzeniami Sądu, iż wobec faktu, że skarżący prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z matką, to oceny jego stanu majątkowego i możliwości płatniczych dokonywać należy także z uwzględnieniem dochodów osiąganych przez matkę, przeznaczonych na utrzymanie całej rodziny skarżącego. Na ocenę tę nie może także pozostać bez wpływu fakt, iż matka skarżącego dysponuje kwotą ponad 15 000 zł, zgromadzonych na rachunku bankowym, szczególnie, że w istocie środki te przekazane zostały jej przez samego skarżącego, co wynika wprost z treści zażalenia. Kwota ta wielokrotnie przewyższa koszty sądowe, jakie strona ponieść może w toku całego postępowanie w niniejszej sprawie, a przekazanie jej w całości matce - mimo świadomości obowiązku poniesienia kosztów zainicjowanego przez skarżącego postępowania - nie stanowi w żadnym razie okoliczności wskazującej na niemożność poniesienia tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla rodziny strony, co jest warunkiem koniecznym do przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym. Tym samym przyjąć należy, iż stanowisko wyrażone przez Sąd I instancji było słuszne, a postanowienie odmawiające przyznania skarżącemu prawa pomocy jest zgodne z prawem.
Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.