Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łukaszewska - Macioch po rozpoznaniu w dniu 14 października 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Miasta P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 1883/07 odmawiające wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi Miasta P. na decyzję Ministra Budownictwa z dnia [...], nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia administracyjnego postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2008 r. sygn. akt I SA/Wa 1883/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odmówił skarżącemu Miastu P. wstrzymania wykonania decyzji Ministra Budownictwa z dnia [...], nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia o wywłaszczeniu nieruchomości.
W uzasadnieniu podniesiono, że zgodnie z art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej: P.p.s.a.), sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu, jeśli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Strona wnioskująca o wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu powinna określić, jaka konkretnie szkoda lub trudne do odwrócenia skutki mogą być spowodowane na skutek wykonania zaskarżonego aktu. Z uwagi na to, że skarżące Miasto nie wskazało na czym miałoby polegać niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody, ani też że wykonanie zaskarżonej decyzji spowodowałoby trudne do odwrócenia skutki, Sąd nie uwzględnił wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.
Zażalenie na powyższe postanowienie złożyło do Naczelnego Sądu Administracyjnego Miasto P., wnosząc o jego zmianę poprzez wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. W treści zażalenia skarżące Miasto wskazało, że za wstrzymaniem wykonania zaskarżonej decyzji przemawia realna możliwość przedwczesnego procesu odszkodowawczego, który byli właściciele nieruchomości mogą wytoczyć przeciwko Miastu P., co w dalszej konsekwencji może spowodować brak możliwości wyegzekwowania zapłaconego odszkodowania od wnioskodawców stwierdzenia nieważności decyzji wywłaszczeniowej. Ponadto w zażaleniu podniesiono, że w stosunku do nieruchomości, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia o wywłaszczeniu, istnieje realne zagrożenie zbycia tej nieruchomości, co niewątpliwie spowoduje nieodwracalne skutki prawne.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Przyznanie stronie skarżącej ochrony tymczasowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym stanowi odstępstwo od ogólnej reguły, wyrażonej w art. 61 § 1 P.p.s.a., zgodnie z którym wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności. Przesłanki, jakimi powinien kierować się sąd przy rozstrzyganiu wniosku o wstrzymanie wykonania w sposób wyczerpujący zostały określone w art. 61 § 3 P.p.s.a., w myśl którego są to niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Przesłanki te należy wiązać z sytuacją, która może powstać, gdy zaskarżony do sądu akt administracyjny zostanie wykonany, a następnie na skutek uwzględnienia skargi akt ten zostanie wzruszony. Jak przyjęto w judykaturze, Sąd rozpoznając wniosek nie dokonuje merytorycznej oceny skargi, takie działanie Sądu dokonywane w ramach posiedzenia niejawnego oznaczałoby bowiem niedopuszczalną ocenę legalności zaskarżonego aktu. Należy jednak stwierdzić, że Sąd rozpoznając wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji powinien uwzględniać wszystkie okoliczności nawet te niepodniesione we wniosku, o ile można je wyinterpretować na podstawie obowiązujących przepisów prawa oraz akt sprawy.