Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim - Zbigniew Kruszewski po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 marca 2013 r. wniosku C.O. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi C.O. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie wartości celnej towaru, cła i podatku od towarów i usług postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi ustalonego na łącznie 668 zł (k. 20), skarżący wniósł o zwolnienie od kosztów sądowych. Z treści wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, że skarżący ma 25 lat i jest studentem. Zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej i pozostaje na utrzymaniu rodziców. Mieszka z rodzicami i siostrą, a rodzina utrzymuje się z zysków uzyskiwanych przez ojca skarżącego z prowadzonej przezeń działalności gospodarczej, oszacowanych we wniosku na 4.000 zł (k. 46-48).
Wobec uznania, że treść oświadczenia o majątku i dochodach nie jest wystarczające do ustalenia sytuacji majątkowej skarżącego, na podstawie art. 255 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. - dalej określanej w skrócie: "p.p.s.a.") pełnomocnika skarżącego wezwano, by w terminie 7 dni złożył dodatkowo: wyciągi z rachunków bankowych skarżącego, odpis zeznania podatkowego PIT za 2011 rok, dokumenty potwierdzające wysokość dochodów i obrotów za ostatni kwartał prowadzenia działalności gospodarczej przez skarżącego, wyciągi z rachunków bankowych rodziców skarżącego oraz dokumenty potwierdzające wysokość ich dochodów z działalności gospodarczej bądź wysokość wynagrodzenia za pracę (k. 52).
W odpowiedzi pełnomocnik skarżącego przedstawił wyciąg z rachunku bankowego skarżącego potwierdzający brak oszczędności, roczne zeznanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2011 r. zaświadczające uzyskanie przychodu w wysokości 5.344,68 zł, zgłoszenie zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej z dn. [...] stycznia 2008 r. oraz deklaracje VAT-7 za wrzesień, październik i listopad 2007 r. Jednocześnie, w oddzielnym piśmie pełnomocnik skarżącego poinformował, że dochody ojca skarżącego wynoszą 4.000 zł miesięcznie oraz, że ojciec odmówił skarżącemu przedstawienia wyciągów z rachunków bankowych. Pełnomocnik skarżącego stwierdził jednocześnie, że jakiekolwiek dokumenty formalnie dokumentujące wysokość obrotu są niemiarodajne dla ustalenia wysokości dochodów, z racji tego, że ojciec skarżącego nie prowadzi ksiąg rachunkowych i nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług (k. 54-66).
W tym stanie rzeczy wniosek skarżącego nie mógł zostać uwzględniony
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. prawo pomocy w zakresie częściowym , czyli takim, jakiego przyznania domagał się skarżący, może zostać przyznane w razie wykazania, że strona nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z cytowanego przepisu wynika, że dla przyznania prawa pomocy konieczne jest niewątpliwe wykazanie, że poniesienie kosztów postępowania przekracza możliwości majątkowe strony.
Z oświadczenia skarżącego o jego stanie rodzinnym, majątku i dochodach wynikało, że nie uzyskuje dochodów i pozostaje na utrzymaniu rodziców oraz, że nie ma oszczędności ani majątku. Te okoliczności nie budzą wątpliwości.
W związku z tym jednak, iż skarżący pozostaje na utrzymaniu rodziców należało wyjaśnić nie tylko jego sytuację majątkową, lecz również zbadać, czy nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania ze wsparciem rodziców. Należy bowiem stwierdzić, iż okoliczność, że pełnoletnie dziecko, które nie posiada własnego majątku, uczy się i pozostaje na utrzymaniu rodziców, nie uzasadnia jeszcze zwolnienia od kosztów sadowych. Z istoty obowiązku alimentacyjnego wynika bowiem, że w wypadkach uzasadnionych prowadzenia procesu w interesie dziecka, które nie osiągnęło możliwości samodzielnego utrzymania, rodzice winni wyłożyć potrzebne na ten cel środki, jeżeli mogą to uczynić bez uszczerbku koniecznego dla siebie i rodziny. W takim wypadku o zwolnieniu od kosztów sądowych decydują możliwości zarobkowe i majątkowe rodziców (tak Sąd Najwyższy w post. z dn. 15 maja 1989 r. II CZ 80/89 opubl. w LEX nr 8963).