Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 lipca 2017 r. sygn. akt IV SAB/Wa 190/17 w przedmiocie odrzucenia skargi w sprawie ze skargi R. B. na bezczynność Rady Miasta Zielonka w przedmiocie niepodjęcia uchwały znoszącej ochronę pomnikową drzewa postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Postanowieniem z dnia 4 lipca 2017 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił skargę R. B. (dalej "skarżąca") na bezczynność Rady Miasta Zielonka w przedmiocie niepodjęcia uchwały znoszącej ochronę pomnikowa drzewa.
W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd wskazał, że R. B. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Rady Miasta Zielonka w niepodjęciu uchwały znoszącej ochronę pomnikową drzewa dębu szypułkowego - znajdującego się na nieruchomości położonej w Z. przy ul. P. - ustanowionego jako pomnik przyrody orzeczeniem Prezydenta m. st. Warszawy z dnia [...] grudnia 1986 r. nr [...] o uznaniu za pomnik przyrody, nr wojewódzki [...].
W ocenie Sądu I instancji skarga podlegała odrzuceniu z przyczyn procesowych bez badania jej zarzutów merytorycznych. Dokonując oceny wniesionej przez skarżącą skargi pod kątem zakresu kognicji sądu administracyjnego wskazać należy, że żądanie podjęcia uchwały przez Radę Miasta znoszącej ochronę pomnikową drzewa nie należy do żadnej kategorii spraw opisanych w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718; dalej "p.p.s.a."). W szczególności nie stanowi ono przewidzianego w art. 3 § 2 tej ustawy aktu lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącego uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Przepisy prawa materialnego nie statuują bowiem uprawnienia skarżącej do żądania od organu podjęcia w trybie administracyjnym czynności zmierzających do podjęcia uchwały znoszącej pomnikowa ochronę drzewa ani też uprawnienia wyegzekwowania od organu realizacji wymienionego obowiązku. Sąd wyjaśnił, że bezczynność organu następuje wówczas, gdy organ zobowiązany do podjęcia określonych czynności, wynikających z przepisów prawa, nie wykonuje ich w terminie przez te przepisy określonym. Innymi słowy bezczynność oznacza stan, w którym organ, będąc właściwym w sprawie i zobowiązanym do wydania aktu administracyjnego lub podjęcia innej czynności, pozostaje w zwłoce. Skarga na bezczynność ma na celu spowodowanie rozstrzygnięcia przez organ administracji publicznej określonej sprawy administracyjnej. Składanie skargi na bezczynność dopuszczalne jest jedynie w odniesieniu do tych aktów lub czynności, na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego, nie może zatem ona dotyczyć innych czynności.
W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu I instancji, inicjatywa podjęcia przez radę miasta uchwały znoszącej ochronę pomnikową drzewa należy wyłącznie do tej rady. Skoro podjęcie takiej uchwały nie jest obowiązkowe, to również nie ma podstaw do zastosowania art. 101a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.; dalej "u.s.g."), który stanowi, że przepisy art. 101 stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich. Skarga na bezczynność organów gminy może, w ocenie Sądu, dotyczyć działalności uchwałodawczej gminy w zakresie w jakim przepisy prawa nakładają na organ stanowiący gminy obowiązek podjęcia uchwały w określonej sprawie. Sąd zaznaczył, że sytuacja taka nie zachodzi w niniejszej sprawie. Również z przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134 z późn. zm.; dalej "u.o.p."), zdaniem Sądu, nie wynika dla rady gminy obowiązek niezwłocznego podjęcia uchwały znoszącej ustanowioną ochronę pomnikową drzewa. Obowiązek zaś musi być wyraźny i skonkretyzowany z określeniem terminu, w jakim rada powinna podjąć taką uchwałę, aby możliwe było nadanie mu rangi obowiązku ustawowego. Sąd wskazał, że w świetle treści art. 149 p.p.s.a., Sąd uwzględniając skargę na bezczynność, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. W okolicznościach niniejszej sprawy, w ocenie Sądu, nie ma możliwości zobowiązania Rady Miasta Zielonka do podjęcia czynności w postaci uchwały dotyczącej zniesienia ochrony pomnikowej drzewa, skoro brak jest normy prawa materialnego nakładającego na Radę obowiązek podjęcia takiej uchwały. Dyscyplinowanie Rady do podjęcia tego rodzaju działań, nie jest objęte kognicją sądu administracyjnego.