Dnia 7 marca 2017 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Robert Sawuła po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2017 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2016 r., sygn. akt IV SA/Wa 3875/15 o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi D. W., M. W., J. W. i M. W. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] maja 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego postanawia: oddalić zażalenie.
Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2016 r., sygn. akt IV SA/Wa 3875/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej WSA) w Warszawie odmówił D.W. zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi D.W., M.W., J.W. i M.W. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] maja 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego.
W uzasadnieniu postanowienia sąd I instancji wskazał, że postanowieniem z dnia 8 grudnia 2011 r. referendarz sądowy przyznał D.W. i M.W. prawo pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego i odmówił zwolnienia wyżej wymienionych od kosztów sądowych.
Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2016 r. sąd wojewódzki oddalił skargę w niniejszej sprawie.
W dniu 12 lipca 2016 r. D.W. złożyła na urzędowym formularzu PPF wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżąca podała, że gospodarstwo domowe prowadzi wraz z mężem M. W. Skarżąca wraz z mężem, poza działkami nr [...] i [...], których są współwłaścicielami, nie posiadają innych nieruchomości, przedmiotów wartościowych ani zasobów pieniężnych. Uzyskują dochody z tytułu emerytur w wysokości 1294 zł (D.W.) i 1760 zł (M.W.). Jako wydatki miesięczne wskazała: koszty utrzymania mieszkania - 500 zł, lekarstwa - 800 zł, koszty postępowań administracyjnych - 1000 zł.
Zarządzeniem z dnia 26 lipca 2016 r. D.W. została wezwana do uzupełnienia wniosku poprzez nadesłanie:
1) wyciągów z wszelkich posiadanych przez D. W. i M.W. rachunków bankowych z okresu ostatnich trzech miesięcy, w tym kont i lokat dewizowych oraz lokat terminowych z okresu ostatnich trzech miesięcy (z wykazaniem zestawienia wszelkich operacji na rachunkach we wskazanym okresie oraz saldem rachunków), ewentualnie oświadczenia o nieposiadaniu kont bankowych;
2) dokumentów potwierdzających wysokość uzyskiwanych przez D. W. i M.W. dochodu (np. kopii decyzji o wysokości świadczeń emerytalnych),
3) dokumentów wskazujących wysokość kosztów utrzymania mieszkania;
4) dokumentów wskazujących wysokość ponoszonych kosztów lekarstw i leczenia;
5) dokumentów (ewentualnie oświadczenia) w sprawie wydatków ponoszonych w związku z prowadzonymi sprawami sądowoadministracyjnymi, o których mowa w rubryce nr 11 formularza PPF, w okresie ostatnich trzech miesięcy, w szczególności należy wskazać w jakiej sprawie (podać nr sygnatury), w jakiej wysokości i z jakiego tytułu (np. wpis, opłata kancelaryjna, itp.) oraz w jakiej dacie D.W. i M.W. uiścili koszty sądowe..
D.W. w piśmie z dnia 18 sierpnia 2016 r. oświadczyła, że:
- nie posiada rachunków bankowych, ona i jej mąż świadczenia emerytalne otrzymują za pośrednictwem listonosza;
- nie zbiera rachunków;
- "sprawy i opłaty do spraw są znane sądowi z urzędu(...)".
Postanowieniem z dnia 4 października 2016 r. starszy referendarz sądowy odmówił D.W. przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Pełnomocnik D.W. w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od ww. postanowienia. Wyjaśnił, że skarżąca nie udokumentowała wydatków, bowiem nie jest zobowiązana do zbierania i przechowywania dowodów potwierdzających wydatki. Zdaniem pełnomocnika skarżącej, nie może budzić wątpliwości, że oświadczenie o miesięcznych wydatkach odpowiada rzeczywistym kwotom.