Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Sędzia WSA Jolanta Górska po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi A Spółki jawnej w G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 25 listopada 2013 r., nr [...] w przedmiocie opłaty adiacenckiej postanawia: oddalić wniosek skarżącej Spółki o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych.
"A" Spółka jawna w G. wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych.
W uzasadnieniu wniosku wskazano, że w chwili obecnej z uwagi na trwające od dłuższego czasu załamanie na rynku nieruchomości Spółka nie posiada dostatecznych środków na uiszczenie wpisu sądowego. W chwili obecnej Spółka przechodzi etap restrukturyzacji, który ma ustabilizować płynność finansową Spółki i zapewnić jej dalsze niezakłócone funkcjonowanie. Spółka nie posiada gotówki i środków na rachunkach bankowych, a posiadane nieruchomości są obciążone hipotekami banków kredytujących, co uniemożliwia zaciągnięcie dalszych kredytów.
Postanowieniem z dnia 12 marca 2014 r. referendarz sądowy odmówił skarżącej przyznania prawa pomocy wskazując, że skarżąca nie odpowiadając na wezwanie o przedstawienie dokumentów źródłowych nie dała możliwości oceny w jakiej faktycznie sytuacji finansowej się znajduje. Zatem nie spełniła przesłanek z art. 246 § 2 pkt 2 P.p.s.a., które wymagają wykazania braku środków. Samo bowiem subiektywne przeświadczenie strony o braku środków nie może stanowić podstawy do przyznania prawa pomocy.
Skarżąca Spółka wniosła sprzeciw od powyższego postanowienia zarzucając, że w pouczeniu zawartym w wezwaniu zostało stwierdzone, że nieprzedłożenie dodatkowych dokumentów spowoduje rozpoznanie wniosku w oparciu o posiadane dokumenty, a więc na podstawie złożonego formularza PPPr. W ocenie skarżącej wykazała ona brak środków na poniesienia kosztów sądowych, wypełniając formularz, w którym szczegółowo przedstawiła swoją sytuację majątkową.
Zgodnie z art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) w związku z wniesieniem sprzeciwu postanowienie z dnia 12 marca 2014 r. utraciło moc.
Wojewódzki Sąd Administracyjny ustalił i zważył, co następuje:
Zgodnie z przepisami ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi generalną zasadą jest, że każdy podmiot wszczynający postępowanie przed sądami administracyjnymi musi liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów postępowania sądowego. Jednakże na podstawie art. 246 § 2 pkt 1 i 2 tej ustawy osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, może być przyznane prawo pomocy w zakresie całkowitym, gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, bądź też w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Przyznanie prawa pomocy stanowi odstępstwo od zasady ponoszenia kosztów sądowych przez strony postępowania, a w związku z tym nie może być stosowane powszechnie. Opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych i dlatego też zwolnienia od ich ponoszenia powinny być stosowane w sytuacjach wyjątkowych.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy, należy mieć również na uwadze wysokość kosztów, jakie strona musi ponieść (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15.01.2014 r., II FZ1526/13, LEX nr 1417309).