Referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie referendarz sądowy Paweł Zaborniak po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2009 r., na posiedzeniu niejawnym wniosku K. i M. B., o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata, w sprawie ze skargi wyżej wymienionych i innych, na decyzję Wojewody, z dnia [...] lipca 2008r., nr [...], wydaną w sprawie scalenia gruntów we wsi P. w gminie P., - postanawia - 1) zwolnić skarżących od kosztów sądowych w całości, 2) odmówić ustanowienie adwokata.
K. i M. B. zwrócili się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie (dalej WSA) o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym polegającym na zwolnieniu od kosztów sądowych oraz ustanowieniu adwokata. Wspomniany wyżej wniosek złożono do sprawy o sygn. akt II SA/Rz 734/08, dotyczącej skargi na decyzję Wojewody wydaną w sprawie zatwierdzenia projektu scalania gruntów. Sprawa o sygn. II SA/Rz 734/08 nie została zakończona przed WSA w Rzeszowie. W aktualnym stanie, skarżący są zobowiązani do solidarnego uiszczenia wpisu sądowego w wysokości 200 zł, należnego z tytułu wniesienia skargi na decyzję Wojewody.
Ponieważ wniosek skarżących nie przedstawiał wszystkich niezbędnych do jego merytorycznego rozpoznania informacji o zdolnościach majątkowych wnioskodawców, referendarz sądowy skierował do stron wezwanie do nadesłania dodatkowych informacji i dokumentów. Wezwanie, o którym mowa zostało wykonane w określonym w jego treści terminie. Skarżący swój wniosek uzasadnili ciężką sytuacją materialną. Ich rodzina składa się z trzech osób. Oprócz K. i M. B. w skład wspólnego gospodarstwa wchodzi niepełnoletnia M. B.. Dochód łączny rodziny stanowi kwota 2075,32 zł. M. B. uczęszcza do szkoły i pozostaje na utrzymaniu swych rodziców. Wnioskodawcy są w podeszłym wieku; M.B. liczy 72 lata, natomiast K. B. - 63. Wnioskodawcy twierdzą, że są pod stałą opieką lekarską. Na wezwanie referendarza sądowego, strony oświadczyły, iż w skali miesiąca wydatkują kwotę 1445 zł (pismo z dnia 14 stycznia 2009 r.). Pozostałą po odjęciu tych wydatków kwotę przeznaczają na zakup żywności oraz niezbędnej odzieży.
Stwierdzono, co następuje:
K. i M. B. ubiegają się o prawo pomocy w najszerszym zakresie tej instytucji. Ze względu na tak szeroko zakreślone granice wniosku, strony skarżące zobowiązane są udowodnić, że nie posiadają jakiegokolwiek majątku (tj. oszczędności, ruchomości, nieruchomości) zdatnego na poniesienie kosztów niniejszego postępowania tj. opłat sądowych i wydatków sądowych, a także wynagrodzenia adwokackiego. Według treści art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 152, poz. 1270 z późn. zm., zwana dalej p.p.s.a.), przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym jest możliwe jeżeli strona wykaże, że nie jest w stanie uiścić jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego. Przesłanki, o których mowa zostaną wykazane, jeżeli wnioskujący ponad wszelką wątpliwość udowodnią, że uzyskiwane dochody oraz trwałe składniki ich majątku wystarczają jedynie na zakup niezbędnych dla życia dóbr i usług. Chodzi tu w szczególności o sytuację, w której posiadane zdolności majątkowe pozwalają wnioskodawcom i pozostałym członkom ich rodziny egzystować bez możliwości ponoszenia wydatków niekoniecznych (np. koszty użytkowania samochodu osobowego, telefonu komórkowego).
K. i M. B. nie wykazali przesłanek przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym. Skarżący posiadają pewne zdolności ponoszenia wydatków niemających wpływu na poziom ich utrzymania niezbędnego. Według oświadczenia skarżących zawartego w piśmie z dnia 14 stycznia 2009 r., rodzina ponosi w okresie jednego miesiąca wydatki związane: z utrzymaniem telefonu komórkowego (kwota 10 zł), z opłatami za dostęp do sieci Internet (35 zł), z opłatą abonamentu telewizji komercyjnej (11 zł), spłatą kredytu bankowego (161 zł). Nie ulega kwestii, że podane powyżej wydatki w łącznej wysokości 211 zł, nie mogą być zaliczone do wydatków niezbędnych. Dzięki temu przeznaczane na ich pokrycie kwoty mogą być przeznaczone na pokrycie przynajmniej niewielkiej części kosztów postępowania sądowoadministracyjnego. O nienajgorszej sytuacji skarżących świadczą też niepieniężne składniki ich majątku w postaci domu (ok. 120 m) oraz nieruchomości rolnej (0,59 ha). Wobec ujawnionych wydatków oraz niepieniężnych składników majątkowych, K. i M. B. nie mogą przekonująco twierdzić, że nie posiadają jakichkolwiek zdolności do uczestniczenia w kosztach postępowania sądowoadministracyjnego.