Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. - Jarosław Piątek po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2014 r. w Gorzowie Wlkp. na posiedzeniu niejawnym wniosku J.R. o udzielenie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na przewlekłość postępowania Wójta Gminy w przedmiocie przywrócenia stosunków wodnych na gruncie p o s t a n a w i a : odmówić przyznania prawa pomocy.
Na podstawie zarządzenia sędziego z dnia 14 kwietnia 2014 r. J.R. został wezwany do uiszczenia w terminie 7 dni wpisu od skargi w wysokości 100 zł.
23 kwietnia 2014 r. wpłynął do tut. Sądu wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy złożony na urzędowym formularzu PPF w zakresie ustanowienia radcy prawnego.
Na podstawie zarządzenia referendarza sądowego z dnia 24 kwietnia 2014 r. J.R. został wezwany do złożenia w terminie 7 dni oświadczenia, czy domaga się przyznania prawa pomocy wyłącznie w zakresie ustanowienia radcy prawnego, czy wnosi również o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych (wpisu sądowego od skargi), pod rygorem przyjęcia, że wniosek dotyczy wyłącznie ustanowienia pełnomocnika.
Nadto na podstawie przepisu art. 255 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej p.p.s.a.) wezwano skarżącego do uzupełnienia w terminie 7 dni złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy, poprzez:
1. przedłożenie wyciągów z wszystkich posiadanych przez skarżącego i jego żonę rachunków bankowych za okres ostatnich trzech miesięcy,
2. przedłożenie rachunków potwierdzających ponoszone przez skarżącego koszty związane z utrzymaniem domu,
3. przedłożenie dokumentu potwierdzającego wysokość renty (decyzja ZUS),
4. przedłożenie rachunków dotyczących ewentualnych kosztów zakupu leków (leczenia).
Skarżący nie odpowiedział na powyższe wezwanie, które zostało mu doręczone 28 kwietnia 2014 r.
Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 243 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.
W myśl art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. prawo pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej wówczas, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.).
Instytucja pomocy prawnej jest wyjątkiem od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez same strony. Celem przyznania prawa pomocy jest zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, miedzy innymi kosztów sądowych (wpisu) czy kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika.
Ciężar dowodu co do wykazania przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na podmiocie występującym z takim żądaniem, co jednoznacznie wynika z treści przepisu art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.
Należy wskazać, że J.R. nie uzupełnił złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego.. Skarżący nie przedłożył między innymi wyciągów z rachunków bankowych. W tej sytuacji nie jest możliwe dokonanie wszechstronnej analizy sytuacji majątkowej wnioskodawcy.
Należy podnieść, że wykazać oznacza dowieść, udokumentować czy udowodnić, a nie jedynie oznajmić czy poinformować (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 września 2011 r., I FZ 189/11, LEX nr 948866).
Prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2010 r., I OZ 819/10, LEX nr 742076).
W literaturze przedmiotu również zwrócono uwagę, że prawo pomocy ma służyć najuboższym, to jest podmiotom, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu (zob. H.Knysiak-Molczyk, Przesłanki przyznania prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Przegląd Prawa Publicznego 2007, nr 4, s. 36-39). W tym kontekście należy podnieść, że z treści formularza PPF wynika, iż miesięczny dochód skarżącego i jego żony wynosi 2.950 zł.
W konkluzji należy zatem stwierdzić, że J.R. nie wykazał, że zachodzi ustawowa przesłanka o której mowa w art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. i dlatego na podstawie powyższego przepisu orzeczono jak w sentencji postanowienia.