Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Tamara Dziełakowska (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak, Sędzia NSA Teresa Zyglewska, po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Marszałka Województwa [...] o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Marszałkiem Województwa [...] a Burmistrzem Gminy [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie usunięcia odpadów postanawia: wskazać Marszałka Województwa [...] jako organ właściwy w sprawie.
Pismem z dnia 10 sierpnia 2021 r. Marszałek Województwa [...] wniósł o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego przez wskazanie Burmistrza Gminy [...] jako organu właściwego w sprawie wydania decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2021 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 699, dalej ustawa o odpadach).
Z uzasadnienia wniosku wynika, że 26 lipca 2021 r. Burmistrz Gminy [...] przekazał Marszałkowi Województwa [...] pismo Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w G. (dalej WIOŚ) dotyczące gospodarowania odpadami w [...], na działce nr [...] (dalej Przedsiębiorca), bez wymaganego zezwolenia. W toku kontroli inspektorzy WIOŚ stwierdzili magazynowanie hałd odpadów, a przedsiębiorca od dnia 6 marca 2020 r. nie posiada zezwolenia na przetwarzanie i zbieranie odpadów na terenie działki [...].
Zdaniem Burmistrza Gminy [...] , Marszałek Województwa [...] jest właściwy do wydania decyzji nakazującej usunięcie odpadów z miejsca na ten cel nieprzeznaczonego z powodu wygaśnięcia decyzji związanej z gospodarką odpadami.
Marszałek Województwa nie podziela tego stanowiska z uwagi na to, że odpady znajdujące się na terenie działki [...] zostały zgromadzone w okresie 15-20 listopada 2020 r. W tym terminie Przedsiębiorca nie posiadał już uregulowanego stanu formalno-prawnego w zakresie zbierania i przetwarzania odpadów.
W odpowiedzi na wniosek o rozstrzygnięcie sporu o właściwość, Burmistrz Gminy [...] wskazał, że nie jest właściwy do podjęcia działań w sprawie. W opinii Burmistrza, jest on właściwy do wydania decyzji nakazującej usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania, za wyjątkiem sytuacji, gdy ten obowiązek wynika m.in. z wygaśnięcia decyzji związanej z gospodarką odpadami, także z mocy prawa. Decyzja wydana na rzecz Przedsiębiorcy wygasła z mocy prawa z dniem 6 marca 2020 r. W związku z powyższym, organem właściwym w sprawie będzie Marszałek Województwa [...].
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329, dalej: P.p.s.a.), sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej. Rozstrzyganie sporów polega na wskazaniu organu właściwego do rozpoznania sprawy (art. 15 § 2 P.p.s.a.).
Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o odpadach w brzmieniu obecnie obowiązującym, posiadacz odpadów jest zobowiązany do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania.
Z zastrzeżeniem art. 26a ustawy o opadach, w przypadku nieusunięcia odpadów (...), wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji wydawanej z urzędu, nakazuje posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania, z wyjątkiem przypadku, gdy obowiązek usunięcia odpadów jest skutkiem wydania decyzji o cofnięciu decyzji związanej z gospodarką odpadami, stwierdzenia nieważności, uchylenia lub wygaśnięcia decyzji związanej z gospodarką odpadami.