Kraków, dnia 31 stycznia 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Janusz Bociąga po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym ustanowienie adwokata z urzędu w sprawie ze skargi G. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 23 maja 2013 r. nr [....] w przedmiocie zasiłku okresowego postanawia: ustanowić dla G. P. adwokata z urzędu, którego wyznaczy Okręgowa Rada Adwokacka.
W dniu 30 września 2013 r. (data prezentaty Sądu) G. P. złożył wypełniony formularz PPF wnioskując w nim o ustanowienie adwokata z urzędu.
Wnioskodawca podał, że prowadzi gospodarstwo domowe samodzielnie. Określając swój majątek wskazał, że należy do niego piętro w starej kamienicy o powierzchni 100 m2, z którego czynsz zajął komornik na poczet długu alimentacyjnego. Swoje stałe miesięczne dochody oszacował na kwotę 529 zł zasiłku stałego z MOPS. Uzasadniając swój wniosek zaakcentował, że ma 60 lat, przyznano mu umiarkowany stopień niepełnosprawności na stałe i z tego tytułu otrzymał zasiłek stały w wysokości 529 zł. Podał, że mieszka w hotelu robotniczym i z tego tytułu ponosi miesięczne wydatki w wysokości 600 zł. Prócz tego około 100 zł na lekarstwa. Z uwagi na choroby przewlekłe leczy się u kilku specjalistów. Wyjaśnił, że mimo iż jest właścicielem piętra w starej kamienicy w L. to jednak z uwagi na posiadane zadłużenie alimentacyjne w wysokości ok. 130 tys. zł komornik zajął czynsz.
Postanowieniem z dnia 11 października 2013 r. referendarz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oddalił wniosek skarżącego o ustanowienie adwokata z urzędu. W ustawowym terminie G. P. wniósł sprzeciw od powyższego postanowienia nie podzielając stanowiska referendarza, zarzucając mu rażące naruszenie prawa.
Na wezwanie Sądu wnioskodawca przedstawił dodatkowe dokumenty na wykazanie swojej sytuacji materialnej tj.: kopię decyzji o przyznaniu zasiłku stałego, pismo komornika dotyczące wysokości zobowiązań alimentacyjnych, dowód wpłaty za hotel robotniczy w listopadzie 2013 r. Odpowiadając na kolejne wezwanie Sądu nadesłał również pismo z Generalnego Konsulatu [...] - Działu Świadczeń Federalnych stanowiące o tym, że nie pobiera żadnych świadczeń rentowo - emerytalnych z Social Security Administration.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Zgodnie z treścią art. 243 § 1 w związku z art. 245 § 1 P.p.s.a. stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Natomiast w myśl art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie w zakresie częściowym (czyli po myśli art. 245 § 3 tej ustawy, mogącym obejmować między innymi ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego) następuje wtedy, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
W niniejszej sprawie wnioskodawca domaga się przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym w postaci ustanowienia adwokata z urzędu.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Zgodnie z orzecznictwem opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych. Zwolnienia od ponoszenia tego rodzaju danin stanowią odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 ustawy zasadniczej. Dlatego też muszą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby, czy osób, na współobywateli. Strona musi zatem wykazać, że jej sytuacja materialna jest na tyle trudna, że uzasadnia poczynienie odstępstwa od tej generalnej reguły.
W ocenie Sądu wniosek skarżącego zasługuje na uwzględnienie z uwagi na jego trudną sytuację rodzinną i materialną, co zostało potwierdzone stosownymi dokumentami. Wnioskodawca nie dysponuje żadnymi oszczędnościami, jak również przedmiotami wartościowymi. Okoliczność, że do skarżącego należy piętro w starej kamienicy o powierzchni 100 m2 nie zmienia jego obecnej sytuacji materialnej. Chociaż posiada ona wartość majątkową, to jednak osoba zadłużona, samotnie gospodarująca, borykająca się z problemami zdrowotnymi powinna dysponować pewnym zabezpieczeniem. Wziąć pod uwagę należy, że czynsz z najmu nieruchomości, której skarżący jest współwłaścicielem został zajęty przez komornika na spłatę alimentów. W takiej sytuacji konieczność wygospodarowania środków na opłacenie pełnomocnika z wyboru jest właściwie niemożliwe i uzasadnia twierdzenie, że skarżący nie jest w stanie ponieść tych kosztów bez uszczerbku dla swego koniecznego utrzymania.
Mając na względzie zaprezentowane wyżej okoliczności Sąd uznał, że skarżący wykazał w sposób dostatecznie przekonujący, że nie posiada wystarczających środków na sfinansowanie wynagrodzenia fachowego pełnomocnika. Dlatego na mocy art. 246 § 3 i art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. orzeczono, jak w sentencji.