Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2011r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E.N. o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] lutego 2011r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium szkolnego postanawia odmówić przyznania prawa pomocy
E.N. w formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy wskazała, że prowadzi gospodarstwo domowe wraz z mężem i córką a ich jedynym źródłem utrzymania jest dochód z wynajmu domu w kwocie [...] zł. Wnioskodawczyni uzasadniając wniosek wskazała, że sama jest osoba bezrobotną a mąż prowadzi działalność gospodarczą, lecz nie uzyskuje dochodu. Z wyjaśnień zawartych we wniosku wynika również, że skarżąca mieszka u matki i prowadzi odrębne od niej gospodarstwo domowe.
Celem wyjaśnienia sytuacji finansowej wnioskodawczyni, pismem z dnia 29 czerwca 2011r. (odebranym w dniu 4 lipca 2011r.) wezwano ją do uzupełnienia złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez wykazanie za pomocą kserokopii dokumentów (np. rachunków, faktur za media, w tym gaz, energia elektr., wodę, telefon; dokumentów potwierdzających wysokość: podatku, opłat czynszowych, ubezpieczenia itp.) jakiego rzędu kwoty obciążają miesięcznie budżet domowy z tytułu stałych opłat związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego; przedłożenie wyciągów i wykazów za okres ostatnich 6 miesięcy ze wszystkich rachunków bankowych posiadanych przez skarżącą i jej męża oraz dokumentów dotyczących lokat i kont należących do tych osób, nadesłanie kopii zeznań podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2009-2010 osób prowadzących wspólne gospodarstwo domowe, przedłożenie kopii dokumentacji finansowej prowadzonej działalności gospodarczej za 2011r. sporządzanej dla celów podatkowych oraz informacji z Urzędu Skarbowego o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek dochodowy i podatek VAT, przedłożenie zestawienia użytkowanych pojazdów mechanicznych, przedłożenie zaświadczenia z właściwego Urzędu Pracy potwierdzającego zarejestrowanie jako osoba bezrobotna wraz z informacją o pobieraniu (nie pobieraniu) zasiłku dla bezrobotnych.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżąca w piśmie z dnia 11.07.2011r. podtrzymała wcześniejsze wyjaśnienia dotyczące jej sytuacji finansowej, nie przesyłając żądanych dokumentów.
Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż na podstawie art. 245 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym, które obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Przesłanki regulujące przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej zawarte są w art. 246 §1 pkt 2 ppsa, zgodnie z którym prawo pomocy w zakresie częściowym Sąd przyznaje, gdy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Mając na względzie fakt, iż prawo pomocy jest formą dotowania strony przez Państwo, poprzez zapewnienie jej bezpłatnego udziału w procesie, uwzględniając nieostre kryteria sformułowane w art. 246 § 1 ppsa - konieczne jest dokładne ustalenie faktycznej kondycji finansowej wnioskodawcy (por. post. NSA z dnia 12 czerwca 2007 r., sygn. akt II FZ 214/07, niepubl.), celem stwierdzenia, czy rzeczywiście potrzebuje on wsparcia ze strony Państwa, bez którego nie mógłby korzystać ze swojego konstytucyjnego prawa do sądu. Uwzględniając wyjątkowy charakter instytucji przyznania prawa pomocy oczywistym jest, że rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy możliwa jest weryfikacja danych przedstawionych przez wnioskodawcę. Stąd też - w przypadku gdy oświadczenia zawarte we wniosku budzą wątpliwości lub okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych strony oraz jej stanu rodzinnego - stosownie do art. 255 ppsa., Strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego. Powołany przepis wprost upoważnia do żądania dokumentów lub oświadczeń, pozwalających na zbadanie oświadczeń strony w zakresie jej sytuacji materialnej. Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż w aktach sprawy brak jest dokumentacji finansowej z bieżącej działalności gospodarczej prowadzonej przez męża, informacji dotyczącej dochodu za 2010r. Wnioskodawczyni nie wskazała również żadnych kwot związanych z utrzymaniem. Powyższych informacji skarżąca nie udzieliła również na wezwanie Sądu.
Brak odpowiedzi na wezwanie do wyjaśnienia sytuacji finansowej oznacza, że wnioskodawczyni nie wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku, w związku z czym stwierdzić należy, iż nie zachodzi obowiązek uznania przesłanek z art. 246 § 1 pkt 1 ppsa za uprawdopodobnione. W orzecznictwie nie budzi bowiem wątpliwości, że uchylenie się strony od obowiązków nałożonych w toku takiego postępowania uzupełniającego należy uznać za przeszkodę wykluczającą uprawdopodobnienie wskazanych we wniosku okoliczności, a tym samym przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie (por. post. NSA z dnia 8 listopada 2006 r., sygn. akt II OZ 1112/06, ONSAiWSA 2007, nr 4, poz. 79).
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 258 §1 i § 2 pkt 7, art. 245 §1 i §3, art. 246 §1 pkt 2 ppsa, postanowiono jak w sentencji.