Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Damian Mataczyński po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2011r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A.W. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na uchwałę Rady Gminy Tarnowo Podgórne z dnia 4 listopada 2003r. nr XXII/132/2003 w przedmiocie w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego postanawia przyznać prawo pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego, którego wyznaczy Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu i odmówić zwolnienia od kosztów sądowych
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 30 listopada 2010r. wydał postanowienie, w którym odrzucił skargi A.W. i J.K. na uchwałę Rady Gminy Tarnowo Podgórne z dnia 4 listopada 2003r. nr XXII/132/2003 w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. A.W. w terminie otwartym do wniesienia skargi kasacyjnej złożyła w wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego. Z informacji zawartych w formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy i dokumentów przesłanych na wezwanie Sądu wynika, że wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe a źródłem jej utrzymania jest wynagrodzenie za pracę wynoszące za okres ostatnich trzech miesięcy [...] zł./mc. Wnioskodawczyni opisując swój stan majątkowy wskazała na fakt posiadania mieszkania o pow. [...] m2 i nieruchomości rolnej o pow. [...] ha. Przedstawiając swą sytuację materialną wnioskodawczyni wskazała na opłaty za czynsz -[...] zł., kredyt w [...] S.A. -[...] zł., raty za kupno mieszkania - [...] zł., abonament TV - [...] zł., telefon - [...] zł., prąd [...]/2 m-ce, gaz - [...] zł. , paliwo na dojazdy do pracy [...] zł. Na potwierdzenie powyższych danych wnioskodawczyni przedstawiła wyciągi z konta bankowego za ostatnich 12 miesięcy, kopie zeznań podatkowych za lata 2008 i 2009r., kopie umów kredytowych wraz z potwierdzeniami wpłat. Wnioskodawczyni złożyła również wyjaśnienia, iż celem kredytu w [...] było opłacenie jednorazowej opłaty w kwocie [...] zł. za wykup mieszkania i koszty opłaty notarialnej w kwocie [...] zł. Wnioskodawczyni poinformowała również, że posiada samochód Ford Fiesta z 1994r.
Na podstawie art. 245 § 1-3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - dalej ppsa) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie m.in. adwokata. Z kolei prawo pomocy z zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.
Prawo pomocy jest więc szczególną formą pomocy państwa przyznawanej osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej uniemożliwiającej lub ograniczającej dostęp do sądu. Przy czym, chodzi o trudną sytuację materialną danej osoby lub rodziny, ale uwzględniającą także odniesienia obiektywne, tzn. sytuację na rynku pracy, poziom wynagrodzeń i świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego oraz poziom życia większości rodzin. Co do zasady prawo pomocy nie powinno być więc udzielane osobom, które otrzymują stałe miesięczne dochody w wysokości przewyższającej kwotę przeznaczaną na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Sytuacja taka pozwala bowiem na przygotowanie się do wszczęcia akcji sądowej poprzez zaoszczędzenie odpowiednich środków na ten cel (por. M. Budachowska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowo-administracyjnym, cz. II. Doradztwo Podatkowe 2005/9/51, Lex nr 49597). Zauważyć należy również, iż zgodnie z ogólną zasadą, strona która wniosła skargę do sądu powinna gromadzić środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem sądowym. Dla uznania wniosku za uzasadniony decydujące znaczenie ma więc brak możliwości zgromadzenia środków finansowych w dłuższym okresie, o ile istniały podstawy do przewidywania tego wydatku. Potwierdza to orzecznictwo sądowe z którego wynika, że ubiegający się o zwolnienie od kosztów sądowych w każdym przypadku powinien poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdy poczynione w ten sposób oszczędności okazały się nie wystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa (zob. postanowienie SN z dnia 24 września 1984r. II CZ 104/84). Obowiązek wykazania, iż nie jest w stanie zgromadzić odpowiednich środków na opłacenie kosztów koniecznych do prowadzenia postępowania przed sądem administracyjnym, w tym również w drodze oszczędności we własnych wydatkach spoczywa jednak na wnioskodawcy.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że A.W. nie może być uznany za osobę, która nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów niniejszego postępowania. Z formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika bowiem, że wnioskodawczyni uzyskuje stały dochód. Jak wynika z przesłanych wyciągów bankowych uzyskuje wynagrodzenie w kwocie [...] (wrzesień), [...] (październik), [...] zł. (grudzień). Kwota uzyskiwanego dochodu przy uwzględnieniu deklarowanych wydatków w wysokości [...] zł. pozwala na zgromadzenie środków koniecznych do opłacenia kosztów sądowych, które na obecnym etapie postępowania ograniczają się do wpisu sądowego od skargi kasacyjnej wynoszącego [...] zł. - zob. §2 ust. 1 pkt 3 w zw. z. §3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003r. w sprawie wysokości oraz szczególnych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 221, poz. 2193). Deklarowany dochód przy uwzględnieniu konieczności ponoszenia kosztów bieżącego utrzymania, pozwala jednak uznać skarżącą za osobę spełniającą przesłanki do przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika.
Na podstawie art. 258 §1 i § 2 pkt 7, art. 245 §1 - §3 oraz art. 246 §1 pkt 1 i 2 ppsa, postanowiono więc jak w sentencji.