Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wanda Wiatkowska- Ilków (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Ireneusz Dukiel Sędzia WSA Ewa Kamieniecka po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Z. R. o wyłączenie Sędzi WSA Lidii Serwiniowskiej w sprawie ze skargi Z. R. na decyzję Prezydenta W. z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego postanawia: oddalić wniosek.
Postanowieniem z dnia 18 marca 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w osobie Sędzi WSA Lidii Serwiniowskiej odrzucił skargę Z. R. na decyzję Prezydenta W. z dnia 3 września 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania dodatku mieszkaniowego oraz oddalił wniosek strony o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym. Odpis powyższego orzeczenia wraz pouczeniem o przysługujących środkach zaskarżenia został doręczony skarżącemu w dniu 22 marca 2019 r. W piśmie z dnia 21 marca 2019 r. ( złożonym osobiście tego samego dnia) skarżący obok wniosku o wymierzenie grzywny Prezydentowi W. oraz Prezesowi SKO we W. za nieprzekazanie w terminie skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, wniósł o wyłączenie od rozpoznania niniejszej sprawy sędzi WSA Lidii Serwiniowskiej. W uzasadnieniu wniosku o wyłączenie skarżący podał, że skoro Sąd odrzucił skargę bez wezwania Kolegium do złożenia wyjaśnień, to zaszły inne okoliczności niż te wymienione w art. 18 p.p.s.a. Zdaniem skarżącego sędzia odrzucając skargę stał się stroną postępowania i zamyka mu drogę do sądu. Sędzia, której dotyczy wniosek o wyłączenie złożyła pisemne oświadczenie, że w sprawie o sygn. akt IV SA/Wr 108/19 nie zachodzą podstawy do jej wyłączenia określone w art. 18 p.p.s.a., jak również nie istnieją okoliczności tego rodzaju, że mogłyby wywoływać wątpliwości co do jej bezstronności.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:
Wniosek skarżącego o wyłączenie sędzi WSA Lidii Serwiniowskiej był niezasadny.
Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy (por. postanowienie NSA z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt I OZ 930/12). Wyjaśnić należy, że ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) dalej p.p.s.a., przewiduje ściśle sytuacje, gdy sędzia może zostać wyłączony od rozpoznania konkretnej sprawy. Wyłączenie sędziego z mocy samej ustawy, stosownie do treści art. 18 § 1 p.p.s.a. następuje w sprawach: 1) w których jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki; 2) swojego małżonka, krewnych lub powinowatych w linii prostej, krewnych bocznych do czwartego stopnia i powinowatych bocznych do drugiego stopnia; 3) osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli; 4) w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron; 5) w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą; 6) w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, jak też w sprawach o ważność aktu prawnego z jego udziałem sporządzonego lub przez niego rozpoznanego oraz w sprawach, w których występował jako prokurator; 6a) dotyczących skargi na decyzję lub postanowienie rozstrzygające sprawę co do istoty wydanych w postępowaniu administracyjnym nadzwyczajnym, jeżeli w prowadzonym wcześniej postępowaniu sądowo-administracyjnym dotyczącym kontroli legalności decyzji albo postanowienia wydanych w postępowaniu administracyjnym zwyczajnym, brał udział w wydaniu wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie; 7) w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej. Również sędzia, który brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wznowienie postępowania, nie może orzekać co do tej skargi (art. 18 § 3 p.p.s.a.). Niezależnie od ww. przyczyn zgodnie z art. 19 p.p.s.a., na który wydaje powoływać się strona, Sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Obowiązkiem strony zgłaszającej wniosek jest natomiast uprawdopodobnienie przyczyny wyłączenia (art. 20 § 1 p.p.s.a.). Jak wynika z akt sprawy, we wniosku skarżący wskazał, że sędzia wydając postanowienie z dnia 18 marca 2019 r. stała się stroną postępowania i pozbawiła skarżącego prawa do sądu. Zdaniem Sądu, argumentacja skarżącego jest niewystarczająca do uwzględnienia jego wniosku o wyłączenie sędziów. Samo bowiem prowadzenie przez sędziego postępowania, które zdaniem strony zostało przeprowadzone naruszeniem przepisów procesowych, nie może być skuteczną podstawą wniosku o wyłączenie sędziego. Strona powinna bowiem zwalczać naruszenie przepisów postępowania przy pomocy środków zaskarżenia (por. postanowienia SN: z 24 marca 1966 r., II PZ 15/66; z 21 sierpnia 1970 r. I PZ 41/70, z 2 maja 1974 r., I CZ 48/74). W przedmiotowej zaś sprawie skarżący nie uprawdopodobnił w żaden sposób, aby zachodziła którakolwiek z przesłanek wskazanych w art. 18-19 p.p.s.a. Brak bezstronności w rozpoznaniu sprawy jest to bowiem stosunek do stron prowadzących spór, który powoduje możliwość faworyzowania jednej ze stron, Wniosek skarżącego stanowi natomiast przejaw subiektywnego stanowiska strony niezadowolonego z rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w tej sprawie. Instytucja wyłączenia sędziego nie może jednak być traktowana jako możliwość eliminowania w postępowaniu sędziów, których strona uznaje za nieodpowiadających subiektywnemu pojmowaniu jej interesów (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2014 r., sygn. akt I OZ 342/14).Ponadto wskazana we wniosku sędzia potwierdziła w swoim oświadczeniu, że nie zachodzą w stosunku do niej żadne okoliczności z art. 18 oraz art. 19 p.p.s.a. W orzecznictwie utrwalony jest zaś pogląd, że brak podstaw do wyłączenia sędziego występuje zwłaszcza, gdy sędzia złoży oświadczenie, że nie zachodzą żadne okoliczności określone w powołanym przepisie, dające podstawę do wyłączenia go i prawdziwość tego oświadczenia nie budzi wątpliwości (zob. postanowienia NSA z 11 września 2012 r., II OZ 704/12, CBOSA). Podkreślić należy, że autorytet moralny sędziego przemawia za wiarygodnością złożonego wyjaśnienia i jeżeli strona żądająca wyłączenia zaprzecza prawdziwości, obowiązana jest wskazać i udowodnić okoliczności, które by podważały wiarygodność oświadczenia sędziego (zob. postanowienie SN z 25 sierpnia 1971 r., I CZ 212/71, OSNC 1972/3/55). W tym stanie rzeczy, wobec braku oczywistych faktycznych i prawnych przesłanek do wyłączenia- na podstawie art. 22 § 1 i § 2 p.p.s.a. - orzeczono jak w sentencji.