Starszy referendarz sądowy Anna Nasiłowska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2016 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Instytutu Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "[...]" w [...] na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie określenia kwoty dofinansowania przypadającej do zwrotu postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez odmowę zwolnienia od kosztów sądowych
Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle "[...]" z siedzibą w [...]wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
W oświadczeniu o majątku i dochodach wskazano, iż kapitał zakładowy Instytutu wynosi [...]zł, a wartość środków trwałych według bilansu za ostatni rok wynosi [...] zł. Instytut wskazał, że w ostatnim roku obrotowym poniósł stratę z prowadzonej działalności w kwocie [...] zł oraz, że posiada na rachunku bankowym środki pieniężne w wysokości [...] zł.
W uzasadnieniu wniosku podniesiono, iż Instytut nie osiąga znacznych dochodów, nie dysponuje oszczędnościami, ani wolnymi środkami, które mógłby przeznaczyć na pokrycie kosztów sądowych. Posiadane środki z bieżących dochodów przeznacza na terminowe regulowanie należności publiczno-prawnych oraz wypłatę pensji pracownikom. Majątkiem skarżącego jest budynek położony w [...], przy ul. [...], w którym mieści się jego siedziba. Wobec strony toczy się kilka postępowań egzekucyjnych, jego rachunek jest zajęty przez komornika i wnioskodawca nie może regulować swoich zobowiązań.
Rozpoznając wniosek zważyć należało, co następuje.
W postępowaniu sądowoadministracyjnym zasadą jest, że strona wnosząca do Sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki obowiązana jest do uiszczenia kosztów sądowych. Zgodnie bowiem z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r., poz. 270 ze zm.), dalej p.p.s.a. - strona ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
Osoby prawne i pozostałe jednostki organizacyjne podobnie jak osoby fizyczne mogą ubiegać się o prawo pomocy. Stosownie do brzmienia art. 245 § 1 p.p.s.a, prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. W przypadku osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym - gdy osoba ta wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a.).
Należy zauważyć, iż z treści art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a wynika wprost, że ciężar dowodu, co do wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na stronie składającej wniosek o przyznanie tego prawa. Powyższy wniosek znajduje potwierdzenie w treści przepisu art. 252 § 1 p.p.s.a., zgodnie z którym wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Właściwe przedstawienie przez stronę przyczyn uzasadniających zwolnienie od kosztów sądowych oraz dowodów na ich poparcie umożliwia sądowi rozpoznającemu wniosek dokonanie prawidłowej oceny sytuacji majątkowej wnioskodawcy.
Zasadą jest, że każdy wnoszący sprawę do Sądu zobowiązany jest ponosić koszty sądowe, a tylko zupełny brak możliwości finansowych może skutkować zwolnieniem od ich ponoszenia. Należy więc zaznaczyć, że chodzi o taką sytuację finansową, która obiektywnie nie daje możliwości zgromadzenia odpowiednich środków na poniesienie kosztów sądowych. Przyznanie prawa pomocy nastąpić może w przypadku wykazania, że wnioskujący nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek lub pełnych kosztów postępowania. Obejmuje zatem osoby lub podmioty, które ze względu na niskie dochody i szczególną sytuację faktyczną bądź prawną przy największej staranności nie mogą ponieść tych kosztów.