Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Maria Wiśniewska Sędziowie Sędzia NSA Janina Antosiewicz (spr.) Sędzia del. WSA Maria Werpachowska Protokolant Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 8 października 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie - Haliny Wichlińskiej-Polak skargi kasacyjnej Rady Miejskiej Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 30 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Bk 753/09 w sprawie ze skargi Wojewody Podlaskiego na uchwałę Rady Miejskiej Ł. z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości gruntowej Miasta Ł. przy ul. P. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Białymstoku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 30 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Bk 753/09, uwzględniając skargę Wojewody Podlaskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Ł. z dnia [...] stycznia 2007 r. nr [...] w przedmiocie zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości gruntowej Miasta Ł. położonej przy ul. P. stwierdził, że zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem prawa.
W uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził m.in., co następuje:
Rada Miejska Ł. powyższą uchwałą, podjętą na podstawie art. 37 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm. zw. dalej u. o g .n.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a/ ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 201 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. zw. dalej u.o s.g.) zwolniła z obowiązku zbycia w drodze przetargu wyżej opisanej nieruchomości, oznaczonej w operacie ewidencji gruntów Miasta Ł. jako działka nr [...] o pow. 1,1434 ha uregulowanej w księdze wieczystej [...] (§ 1). Jednocześnie Rada zastrzegła wyłączność zbycia tej nieruchomości na rzecz najemcy ww. działki, tj. Przedsiębiorstwa [...], posługującego się umową najmu zawartą w dniu 30 września 2005 r. na okres 11 lat (§ 2 uchwały). Wykonanie uchwały w § 3 powierzono Prezydentowi Miasta Ł..
Skargę na powyższą uchwałę w trybie art. 93 ust. 1 u. o s.g. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wojewoda Podlaski zarzucając naruszenie art. 37 ust. 1 i 3 u. o g.n. Zdaniem organu nadzoru w myśl art. 37 ust. 1 podstawową zasadą jest zbywanie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Pastwa lub jednostki samorządu terytorialnego w drodze przetargu.
Wyjątki od zasady przetargowego obrotu nieruchomościami zostały enumeratywnie wymienione w art. 37 ust. 2 u. o g.n. Jednocześnie w art. 37 ust. 3 ustawy ustawodawca upoważnił radę gminy, powiatu, sejmiku, w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność jednostki samorządu terytorialnego do zwolnienia z obowiązku zbycia w drodze przetargu nieruchomości z uwagi na ich przeznaczenie (tj. nieruchomości przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe lub na realizację urządzeń infrastruktury technicznej albo innych celów publicznych, jeżeli cele te będą realizowane przez podmioty, dla których są to cele statutowe i których dochody przeznaczone są w całości na działalność statutową) lub z uwagi na podmioty korzystające z tych nieruchomości, a mianowicie osoby, które dzierżawią nieruchomość na podstawie umowy zawartej na co najmniej 10 lat, jeżeli nieruchomość ta została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę. Wyżej wskazane przypadki są jedynymi uzasadniającymi bezprzetargowy tryb zbycia gruntów komunalnych, a warunkiem materialnym legalności uchwały w przedmiotowym zakresie jest faktyczne spełnienie jednej z przesłanek zwolnienia.
Dodatkowo podniesiono, iż bezprzetargowe zbywanie nieruchomości publicznych ma charakter wyjątkowy, a przepisy dopuszczające taką możliwość podlegają ścisłej wykładni i nie mogą być interpretowane w sposób rozszerzający. Wyliczenie zawarte w ust. 2 i 3 art. 37 ma charakter taksatywny, a zatem poza przypadkami wymienionymi w tych przepisach zbycie nieruchomości wymaga przetargu (tak wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 25 maja 2009 r. II SA/Wr 36/09). Nadto zauważono, iż ustawa o gospodarce nieruchomościami zawiera regulacje dotyczące możliwości zbycia nieruchomości w drodze bezprzetargowej na rzecz jej najemcy, jednakże mają one zastosowanie jedynie do nieruchomości będących lokalami (art. 34 w zw. z art. 37 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).