Skarga kasacyjna od wyroku WSA w Gliwicach w sprawie ze skargi Gminy Jaworze na rozstrzygniecie nadzorcze Wojewody Śląskiego nr NP/III/0911/84/08 w przedmiocie szkół i placówek oświatowo
Uzasadnienie strona 2/5

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie wniosła Gmina Jaworze.

Wojewódzki Sąd Administracyjny skargę uwzględnił i stwierdził, iż zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie jest zgodne z prawem. Opiera się zasadniczo na twierdzeniu, że przewidziane w art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty ustalenie zasad korzystania ze stołówki w szkole prowadzonej przez gminę spoczywa na organie wykonawczym gminy, a Rada Gminy Jaworze uchwalając przedmiotową uchwałę przekroczyła zatem swoje kompetencje. Stanowiska tego Sąd pierwszej instancji nie podzielił, bowiem jest ono oparte na błędnych przesłankach i argumentach. Jest on sprzeczny z art. 3 pkt 5 tej ustawy, który w ramach słowniczka ustawowego stanowi, że organem prowadzącym szkołę jest jednostka samorządu terytorialnego (obok innych podmiotów nie wchodzących w grę w tym przypadku). Zgodnie z art. 3 zdanie pierwsze cyt. ustawy tak należy rozumieć pojęcie organu prowadzącego użyte w przepisach ustawy, jeżeli nie zawierają one bliższego określenia. Art. 67a tego nie czyni, w związku z czym użyte w nim pojęcie organu prowadzącego szkołę gminną oznacza, że jest nią gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, a nie któryś z jej organów. Natomiast gmina realizuje swoje zadania poprzez swoje organy, według przewidzianego dla nich podziału kompetencji. Istotne jest zatem jak przebiega ten podział. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, w stosunku do szkół i przedszkoli (art. 3 pkt 1 ustawy) prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego podziału zadań i kompetencji organu prowadzącego między poszczególne organy tych jednostek dokonano w art. 5c. W przepisie tym nie ujęto jednak zadań i kompetencji z art. 67a, który także nie wskazuje właściwości określonego organu mającego realizować zadania organu prowadzącego szkołę. Powoduje to konieczność przeniesienia rozważań na grunt przepisów ustrojowych, które oczywiście nie regulują wprost rozpatrywanej problematyki, ale tworzą pewne zasady funkcjonowania samorządu terytorialnego. Jedną z nich jest podział organów jednostek samorządu terytorialnego na stanowiące i wykonawcze. Konstytucyjna norma z art. 169 ust. 1 Konstytucji RP doprecyzowana jest w art. 15 ust. 1 i art. 26 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którymi organem stanowiącym w gminie jest rada gminy, a wójt jest organem wykonawczym. Ten funkcjonalny podział ról między organami gminy ma zasadnicze znaczenie. Z jednej bowiem strony słusznie skarga powołuje się na ustanowione w art. 18 ust. 1 ustawy samorządowej domniemanie kompetencji rady gminy, ale trafnie organ nadzoru wskazuje na zakaz wkraczania organu stanowiącego w kompetencje organu wykonawczego. Dlatego też wymaga oceny charakter zadania powierzonego organowi prowadzącemu szkołę w art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty. Tymczasem mówi on wyraźnie o ustaleniu zasad korzystania ze stołówki, w tym wysokości opłat z tego tytułu. Ustalenie, uchwalenie, określanie reguł postępowania niewątpliwie odpowiada funkcji stanowiącej, a nie wykonawczej, polegającej na wdrażaniu i realizowaniu ustanowionych zasad. W sytuacji zatem, gdy żaden przepis nie przekazuje wprost zadań z art. 67a ust. 2 do właściwości organu wykonawczego gminy, to przy uwzględnieniu domniemania kompetencji z art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym za organ wykonujący te zadania organu prowadzącego szkołę należy uznać radę gminy. Zdaniem Sądu pierwszej instancji chybiony jest przy tym argument Wojewody powołujący się na art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty i na względy wykładni systemowej. Dla Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pojęcie organu prowadzącego szkołę jest zdefiniowane w art. 3 pkt 5 cytowanej ustawy i takie jest jego rozumienie we wszystkich przepisach, w których występuje. Natomiast wykonywanie zadań organu prowadzącego przez konkretny organ gminy jest właśnie zależne od ich rodzaju i charakteru. Z kolei, w ramach obecnego postępowania sądowego, nie mieści się rozstrzyganie o właściwości organu do zwalniania z opłat na podstawie art. 67a ust. 4 cyt. ustawy, gdyż jest to odrębne zadanie od określonego w ust. 2 tego artykułu, a w razie przyjęcia poglądu organu nadzoru, co do realizacji tego zadania w drodze indywidualnej decyzji, właściwość wójta wywodziłaby się z dyspozycji art. 39 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Ponadto wbrew stanowisku Wojewody w ramach jednego artykułu ustawy można przewidzieć wyodrębnione zadania zarówno dla organu stanowiącego, jak i wykonawczego. Czyni to zresztą sama ustawa o systemie oświaty w art. 5c, który kompetencje zawarte w poszczególnych artykułach ustawy rozdzielił między organy stanowiące i wykonawcze (art. 5 ust. 7 i 9, art. 58 ust. 3 i 6, art. 59 ust. 1, 3 i 4, art. 62 ust. 1, 5 i 6).

Strona 2/5