Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Tamara Dziełakowska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. WSA Tomasz Szmydt Protokolant: starszy asystent sędziego Paweł Konicki po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej P. U. oraz D. U. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2017 r. sygn. akt I SA/Wa 1785/16 w sprawie ze skargi P. U. oraz D. U. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] października 2016 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od P. U. oraz D. U. solidarnie na rzecz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z 21 marca 2017 r. (sygn. akt I SA/Wa 1785/16) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę P. U. i D. U. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z [...] października 2016 r. w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego.
Decyzją tą Minister Skarbu Państwa utrzymał w mocy decyzję Wojewody Małopolskiego z [...] czerwca 2016 r. umarzającą na podstawie art. 105 § 1 K.p.a. postępowanie w sprawie potwierdzenia na rzecz skarżących prawa do rekompensaty za nieruchomości pozostawione przez J. U. poza obecnymi granicami Rzeczpospolitej Polskiej, w [...]. Jak wynika z treści decyzji powodem umorzenia postępowania prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2016 r. poz. 2042), określanej dalej jako "ustawa zabużańska", był fakt wypłaty 26 lutego 2010 r. na rzecz A. U. i H. U. (poprzednika prawnego skarżących) zwaloryzowanych kwot rekompensaty w wysokości po 1.294.364,26 zł na rzecz każdego z nich na podstawie adnotacji Wojewody Mazowieckiego na decyzji nr [...] Starosty Wołomińskiego z [...] grudnia 2002 r. Decyzją tą wydaną na podstawie wcześniejszych przepisów regulujących problematykę mienia zabużańskiego (art. 212 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - Dz. U. z 2000, Nr 46, poz. 543) Starosta Wołomiński potwierdził posiadanie uprawnień, o których mowa w art. 212 ust. 1 i 2 tej ustawy przez następujące osoby i w udziałach wynoszących odpowiednio: H. U. w 1/3, A. U. w 1/3 oraz E. L. w 1/6 i A. U. w 1/6. Po wydaniu tej decyzji, jeden z uprawnionych - A. U. skorzystał z uprawnienia do zaliczenia wartości nieruchomości potwierdzonej ww. decyzją na poczet ceny nabycia mienia od Skarbu Państwa w odniesieniu do przysługującego mu udziału 1/6 na kwotę 1.593.500 zł. W dacie wejścia w życie ustawy zabużańskiej A. U. i H. U. wystąpili najpierw z wnioskiem o ujawnienie w rejestrze, o którym mowa w art. 19 ustawy zabużańskiej wybranej formy rekompensaty w postaci świadczenia pieniężnego. Argumentowali w nim, że zaliczenie dokonane przez A. U. na poczet ceny nabycia mienia od Skarbu Państwa zostało dokonane wyłącznie na jego rzecz i w ramach jego udziału potwierdzonego decyzją z [...] grudnia 2002 r. a tym samym nie spowodowało pomniejszenia podstawy do obliczenia ich rekompensaty. W późniejszym terminie osoby te wystąpiły także z wnioskiem "o wydanie decyzji ustalającej wartość rekompensaty", a we wniosku tym podnosiły, że "czynnościami poprzedzającymi ujawnienie w rejestrze wybranej formy rekompensaty winno być ustalenie w drodze decyzji administracyjnej wysokości rekompensaty należnej". Z istotnych okoliczności w sprawie, z uwagi na treść zarzutów skargi i skargi kasacyjnej, należy wskazać, że w toku prowadzonego postępowania zainicjowanego ww. wnioskiem organ pierwszej instancji decyzją z [...] lutego 2006 r. już raz umorzył postępowanie w sprawie. W następstwie jednak wniesionego przez A. U. i H. U. odwołania Minister Skarbu Państwa decyzją z [...] lipca 2006 r. orzekł o uchyleniu decyzji organu pierwszej instancji i przekazaniu mu sprawy do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu decyzji kasacyjnej organ odwoławczy wyraził wówczas pogląd że w świetle przepisu art. 212 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w którym to przepisie mowa o łącznym przysługiwaniu uprawnień wynikających z ustępu 1 tego artykułu wszystkim spadkobiercom byłego właściciela nieruchomości pozostawionych za granicą, kwota zaliczona na poczet ceny nabytych przez A. U. składników mienia Skarbu Państwa pomniejsza wysokość rekompensaty wszystkich uprawnionych. Oznaczało to, w ocenie Ministra, że organ pierwszej instancji powinien rozpatrzyć wniosek A. U. i H. U. z [...] grudnia 2005 r. w trybie art. 12 ustawy zabużańskiej i postępowanie to zakończyć albo decyzją potwierdzającą prawo do rekompensaty albo decyzją odmowną w zależności od wartości rozliczenia. Ostatecznie organ pierwszej instancji zakończył prowadzone postępowanie wskazaną na wstępie niniejszego uzasadnienia decyzją z [...] czerwca 2016 r. umarzającą postępowanie, którą Minister kolejny raz rozpatrując sprawę utrzymał w mocy, podzielając ostatecznie stanowisko, że fakt wypłaty na rzecz wnioskodawców zwaloryzowanych kwot rekompensat stosownie do zamieszczonej na decyzji z [...] grudnia 2002 r. adnotacji o wybranej formie rekompensaty spowodował bezprzedmiotowość prowadzonego postępowania z wniosku z 27 grudnia 2005 r. o wydanie decyzji ustalającej wysokość rekompensaty.