Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jan Paweł Tarno, Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska (spr.), Sędzia del. WSA Jacek Fronczyk, Protokolant asystent sędziego Dorota Chromicka, po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 lipca 2013 r., sygn. akt I SA/Wa 1147/13 w sprawie ze skargi A.P. na postanowienie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] lutego 2012 r., nr [...] w przedmiocie uchylenia postanowienia i umorzenia postępowania organu I instancji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z 26 lipca 2013 r. sygn. akt I SA/Wa 1147/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. P. na postanowienie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z [...] lutego 2012 r. nr [...]. Postanowieniem tym Minister uchylił postanowienie Ministra Infrastruktury z [...] października 2011 r. nr [...] oddalające skargę A. P. na czynności egzekucyjne i umorzył postępowanie przez organem I instancji.
Wyrok zapadł w następującym stanie sprawy:
Wojewoda Mazowiecki, upomnieniem z [...] stycznia 2009 r. wezwał A. P. do wydania nieruchomości, a [...] lutego 2009 r. dokonał czynności egzekucyjnej polegającej na odebraniu nieruchomości. Pismem z [...] marca 2009 r. A. P. wniosła skargę na czynności egzekucyjne, podnosząc, iż 16 lutego 2009 r. B. K. wydał nieruchomość w tym działkę nr [...], której byli współwłaścicielami, a działał i w jej imieniu. Minister Infrastruktury, postanowieniem z [...] października 2011 r., wskazanym na wstępie, oddalił skargę A. P. jako bezzasadną, na którą A. P. złożyła wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, argumentując jak w skardze na czynności egzekucyjne. Postanowieniem z [...] lutego 2012 r. Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej uchylił postanowienie Ministra Infrastruktury i umorzył postępowanie organu I instancji. W uzasadnieniu wskazał, iż art. 54 § 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stanowi, że skargę na czynności egzekucyjne wnosi się w terminie 14 dni od dnia zakwestionowanej czynności, a z akt sprawy wynika, że A. P. wniosła skargę po terminie ([...] lutego 2009 r. - czynność, [...] marca 2009 r. - skarga), w takiej sytuacji należało stwierdzić uchybienie terminu do wniesienia skargi, w przypadku wszczęcia postępowania należało je umorzyć. Stwierdzenie uchybienia terminu do wniesienia skargi organ I instancji powinien skwitować wydaniem postanowienia, na podstawie art. 134 k.p.a., a uchybienie temu obowiązkowi i rozpoznanie merytoryczne skargi rażąco narusza ten przepis, w takiej sytuacji należało uchylił postanowienie organu I instancji i umorzyć postępowanie przed tym organem, a rozstrzygniecie takie nie narusza art. 139 k.p.a. - zakaz orzekania na niekorzyść strony - z uwagi na rażące naruszenie prawa - stwierdził Minister.
Wojewódzki Sąd Administracyjny, oddalając skargę, podkreślił, że za prawidłowe należało uznać stanowisko Ministra Transportu tak co do uchylenia postanowienia i umorzenia postępowania, jak i art. 139 k.p.a.
Reprezentowana przez adwokata, działającego z urzędu, A. P. wniosła skargę kasacyjną od tego wyroku, na podstawie art. 173 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej jako "p.p.s.a."), zarzucając w trybie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania przed sądami administracyjnymi, tj.:
1) art. 3 § 1 i art. 141 § 4 p.p.s.a. wobec braku jakiegokolwiek ustosunkowania się do zarzutu skargi, które pozwoliłoby dokonać oceny zasadności zapadłego wyroku w zakresie powołanych podstaw zaskarżenia. Kontrola działalności administracji okazała się być w tym zakresie niepełna, gdyż nie wykazano, dlaczego zarzut skarżącej okazał się być bezzasadny. Tego typu naruszenie przepisów postępowania ogranicza również kontrolę instancyjną Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie dając poznać przesłanek, jakimi kierował się Sąd pierwszej instancji przy uznaniu niezasadności podstaw zaskarżenia; 2) art. 3 § 1 i art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a. w zw. z art. 7, 75 § 1, 77 § 1 oraz 80 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej jako "k.p.a."), przejawiające się w tym, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyniku niewłaściwej kontroli legalności działalności administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie, mimo że zebrany przez organ materiał dowodowy okazał się być niewystarczający i budzący wątpliwości, które przy właściwej ocenie materiału dowodowego, mogły przechylić szalę na korzyść skarżącej. Sąd przyjął uzasadnienie organu oparte głównie o materiał dowodowy świadczący na niekorzyść skarżącej. Sąd nie dostrzegł, że materiał ten mógłby zostać uzupełniony chociażby o przesłuchanie skarżącej na okoliczność braku doręczenia jej upomnienia nr 1 z dnia [...] stycznia 2009 r., zawiadomień z dnia 27 stycznia 2009 r. i 5 lutego 2009 r.; a także B.a K.a na okoliczności powiadomienia skarżącej przez niego o terminie czynności egzekucyjnej i upoważnienia go do wydania przysługującej jej udziału w gruncie.